Susan Sontag, 16/1/1933 –28/12/2004
.
Susan Sontag: Περί εαυτού
31 Δεκεμβρίου 1958
Περί ημερολογίων. Είναι πολύ ρηχό να εκλάβεις το ημερολόγιο σαν ένα δοχείο των κρυφών, ιδιωτικών σκέψεων κάποιου – όπως ενός έμπιστου που είναι κουφός, μουγκός και αγράμμα- τος. Στο ημερολόγιο που κρατάω όχι μόνο εκφράζω τον εαυτό μου πιο ελεύθερα από όσο θα εκφραζόμουν στον οιονδήποτε, αλλά δημιουργώ τον εαυτό μου. Το ημερολόγιο είναι ένα όχημα για την αίσθηση της ατομικότητας. Με αντιπροσωπεύει ως συγκινησιακά και πνευματικά ανεξάρτητη. Οπότε (αλίμονο) όχι μόνο καταγράφει την πραγματική, καθημερινή μου ζωή αλλά μάλλον –σε πολλές περιπτώσεις– προσφέρει εναλλακτικές λύσεις.
Συχνά υπάρχουν συγκρούσεις ανάμεσα στο νόημα των πράξεών μας προς ένα πρόσωπο και του τι λέμε ότι νιώθουμε γι’ αυτό το πρόσωπο στο ημερολόγιο. Αλλά αυτό δε σημαίνει πως ό,τι κάνουμε είναι ρηχό και ότι μόνο το τι ομολογούμε στον εαυτό μας έχει βάθος. Οι εξομολογήσεις, εννοώ οι σοβαρές βεβαίως, θα μπορούσαν να είναι πιο ρηχές από τις πράξεις. Αναλογίζομαι τώρα τι διάβασα σήμερα (όταν πήγα πάνω στο 122 Μπουλεβάρ, να τσεκάρω το ταχυδρομείο της) στο ημερολόγιο της Η. για μένα – αυτός ο κοφτός, άδικος, άχαρος υπολογισμός μου που καταλήγει με το να μου λέει ότι στ’ αλήθεια δεν της αρέσω αλλά ότι το πάθος μου γι’ αυτήν είναι δεκτό και ευκαιριακό. Ένας θεός μονάχα ξέρει πόσο πονάει αυτό και νιώθω αγανακτισμένη και ταπεινωμένη. Σπάνια ξέρουμε τι νομίζουν οι άλλοι για μας (ή, μάλλον, τι νομίζουν ό,τι νομίζουν για μας)... Νιώθω ένοχη για το ότι διάβασα κάτι που δεν προοριζόταν για τα δικά μου μάτια; Όχι. Μία από τις κύριες (κοινωνικές) λειτουργίες ενός ημερολογίου ή ενός ζουρνάλ είναι αυτό ακριβώς, να διαβαστεί κρυφά από άλλους, από κόσμο (γονείς + εραστές) για τους οποίους κάποιος είναι σκληρά έντιμος μόνο στο ημερολόγιο. Θα το διαβάσει ποτέ αυτό η Η.;
19 Νοεμβρίου 1959
Ο ερχομός του οργασμού έχει αλλάξει τη ζωή μου. Είμαι απελευθερωμένη, αλλά δεν είναι αυτός ο τρόπος να το πει κανείς. Ακόμα πιο σημαντικό: με έχει περιορίσει, έχει κλείσει πολλές πιθανότητες, έχει κάνει τις εναλλακτικές λύσεις ολοκάθαρες και αιχμηρές. Δεν είμαι πια απεριόριστη, π.χ. τίποτα. Η σεξουαλικότητα είναι το παράδειγμα. Πριν, η σεξουαλικότητά μου ήταν οριζόντια, μια απέραντη γραμμή ικανή να είναι απεριόριστα υποδιαιρεμένη. Τώρα είναι κάθετη.
24 Δεκεμβρίου 1959
Η επιθυμία μου να γράφω συνδέεται με την ομοφυλοφιλία μου. Χρειάζομαι την ταυτότητα ενός όπλου ισάξιου με το όπλο που έχει η κοινωνία εναντίον μου. [Η ταυτότητα] δε δικαιολογεί την ομοφυλοφιλία μου. Αλλά μου δίνει –νομίζω– την άδεια. Τώρα μόλις αντιλαμβάνομαι το πόσο ένοχη νιώθω που είμαι αδελφή. Με την Η νόμιζα ότι δε με πείραζε, αλλά έλεγα ψέματα στον εαυτό μου. Το αφήνω σε άλλους (π.χ. στην Ανέτ [Μίκελσον, θεωρητική του κινηματογράφου]) να πιστεύουν πως η Η. είναι το πάθος μου και πως χωρίς την Η. δε θα ήμουν αδελφή ή τουλάχιστον όχι κυρίως αδελφή.
Με το να είμαι αδελφή είμαι πιο τρωτή.
1 Ιουνίου 1960
Ένα από τα πιο δυνατά και εντελώς στη διάθεσή μου συναισθήματα: η περιφρόνηση. Περιφρόνηση για τους άλλους, περιφρόνηση για τον εαυτό μου. Είμαι ανυπόμονη με όσους δεν ξέρουν πώς να προστατεύονται, πώς να διεκδικούν το δίκιο τους.
31 Δεκεμβρίου 1958
Περί ημερολογίων. Είναι πολύ ρηχό να εκλάβεις το ημερολόγιο σαν ένα δοχείο των κρυφών, ιδιωτικών σκέψεων κάποιου – όπως ενός έμπιστου που είναι κουφός, μουγκός και αγράμμα- τος. Στο ημερολόγιο που κρατάω όχι μόνο εκφράζω τον εαυτό μου πιο ελεύθερα από όσο θα εκφραζόμουν στον οιονδήποτε, αλλά δημιουργώ τον εαυτό μου. Το ημερολόγιο είναι ένα όχημα για την αίσθηση της ατομικότητας. Με αντιπροσωπεύει ως συγκινησιακά και πνευματικά ανεξάρτητη. Οπότε (αλίμονο) όχι μόνο καταγράφει την πραγματική, καθημερινή μου ζωή αλλά μάλλον –σε πολλές περιπτώσεις– προσφέρει εναλλακτικές λύσεις.
Συχνά υπάρχουν συγκρούσεις ανάμεσα στο νόημα των πράξεών μας προς ένα πρόσωπο και του τι λέμε ότι νιώθουμε γι’ αυτό το πρόσωπο στο ημερολόγιο. Αλλά αυτό δε σημαίνει πως ό,τι κάνουμε είναι ρηχό και ότι μόνο το τι ομολογούμε στον εαυτό μας έχει βάθος. Οι εξομολογήσεις, εννοώ οι σοβαρές βεβαίως, θα μπορούσαν να είναι πιο ρηχές από τις πράξεις. Αναλογίζομαι τώρα τι διάβασα σήμερα (όταν πήγα πάνω στο 122 Μπουλεβάρ, να τσεκάρω το ταχυδρομείο της) στο ημερολόγιο της Η. για μένα – αυτός ο κοφτός, άδικος, άχαρος υπολογισμός μου που καταλήγει με το να μου λέει ότι στ’ αλήθεια δεν της αρέσω αλλά ότι το πάθος μου γι’ αυτήν είναι δεκτό και ευκαιριακό. Ένας θεός μονάχα ξέρει πόσο πονάει αυτό και νιώθω αγανακτισμένη και ταπεινωμένη. Σπάνια ξέρουμε τι νομίζουν οι άλλοι για μας (ή, μάλλον, τι νομίζουν ό,τι νομίζουν για μας)... Νιώθω ένοχη για το ότι διάβασα κάτι που δεν προοριζόταν για τα δικά μου μάτια; Όχι. Μία από τις κύριες (κοινωνικές) λειτουργίες ενός ημερολογίου ή ενός ζουρνάλ είναι αυτό ακριβώς, να διαβαστεί κρυφά από άλλους, από κόσμο (γονείς + εραστές) για τους οποίους κάποιος είναι σκληρά έντιμος μόνο στο ημερολόγιο. Θα το διαβάσει ποτέ αυτό η Η.;
19 Νοεμβρίου 1959
Ο ερχομός του οργασμού έχει αλλάξει τη ζωή μου. Είμαι απελευθερωμένη, αλλά δεν είναι αυτός ο τρόπος να το πει κανείς. Ακόμα πιο σημαντικό: με έχει περιορίσει, έχει κλείσει πολλές πιθανότητες, έχει κάνει τις εναλλακτικές λύσεις ολοκάθαρες και αιχμηρές. Δεν είμαι πια απεριόριστη, π.χ. τίποτα. Η σεξουαλικότητα είναι το παράδειγμα. Πριν, η σεξουαλικότητά μου ήταν οριζόντια, μια απέραντη γραμμή ικανή να είναι απεριόριστα υποδιαιρεμένη. Τώρα είναι κάθετη.
24 Δεκεμβρίου 1959
Η επιθυμία μου να γράφω συνδέεται με την ομοφυλοφιλία μου. Χρειάζομαι την ταυτότητα ενός όπλου ισάξιου με το όπλο που έχει η κοινωνία εναντίον μου. [Η ταυτότητα] δε δικαιολογεί την ομοφυλοφιλία μου. Αλλά μου δίνει –νομίζω– την άδεια. Τώρα μόλις αντιλαμβάνομαι το πόσο ένοχη νιώθω που είμαι αδελφή. Με την Η νόμιζα ότι δε με πείραζε, αλλά έλεγα ψέματα στον εαυτό μου. Το αφήνω σε άλλους (π.χ. στην Ανέτ [Μίκελσον, θεωρητική του κινηματογράφου]) να πιστεύουν πως η Η. είναι το πάθος μου και πως χωρίς την Η. δε θα ήμουν αδελφή ή τουλάχιστον όχι κυρίως αδελφή.
Με το να είμαι αδελφή είμαι πιο τρωτή.
1 Ιουνίου 1960
Ένα από τα πιο δυνατά και εντελώς στη διάθεσή μου συναισθήματα: η περιφρόνηση. Περιφρόνηση για τους άλλους, περιφρόνηση για τον εαυτό μου. Είμαι ανυπόμονη με όσους δεν ξέρουν πώς να προστατεύονται, πώς να διεκδικούν το δίκιο τους.
[περιοδικό (δε)κατα, χειμώνας 2007]
1 σχόλιο:
…και μια κριτική, αν επιτρέπετε.
Δημοσίευση σχολίου