ΚΑΝΟΥΝ ΠΙΣΩ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ ΟΜΟΦΥΛΩΝ ΖΕΥΓΑΡΙΩΝ

.
Κάνουν πίσω για τη γκέι συμβίωση
Η κυβέρνηση αποκλείει τη νομιμοποίηση με ρύθμιση, αλλά φοβάται τη διεθνή κατακραυγή
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Διονύσης Νασόπουλος, (ΤΑ ΝΕΑ, 5/6/2008)

Αποκλείει κατηγορηματικά η κυβέρνηση το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε ρύθμιση που θα νομιμοποιεί τους γάμους ομοφύλων, ενώ εξαιρεί οριστικά τα ομόφυλα ζευγάρια και από το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης που αναμένεται έως το φθινόπωρο να προωθηθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Το κυβερνητικό επιτελείο, όπως παραδέχονταν χθες κυβερνητικοί παράγοντες, αιφνιδιάστηκε από τον διπλό γάμο των ομόφυλων ζευγαριών στο Δημαρχείο Τήλου και επιδιώκει πλέον να μην πάρει το ζήτημα ευρύτερες και, κυρίως, διεθνείς διαστάσεις. Γι΄ αυτόν τον λόγο ακολουθεί πλέον χαμηλούς τόνους, σε αντίθεση με τη σκληρή γραμμή στην οποία κινήθηκε προχθές ο υπουργός Δικαιοσύνης κ. Σωτ. Χατζηγάκης, αν και διαμηνύει ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να αναλάβει καμία νομοθετική πρωτοβουλία. Όπως εκτιμάται, η κυβέρνηση καταλήγει σε αυτή την απόφαση, αφού σε διαφορετική περίπτωση θα ερχόταν αντιμέτωπη με τον σκληρό πυρήνα των συντηρητικών ψηφοφόρων της Ν.Δ. και την επίσημη Εκκλησία. «Η υπόθεση του γάμου ομοφύλων θα μπορούσε να προκαλέσει μεγαλύτερα τραύματα από το βιβλίο της Ιστορίας, από τη στιγμή που η κυβέρνηση θα εμφανιζόταν ότι συζητά μια νομοθετική παρέμβαση» σημειώνει επιτελικό στέλεχος της Ρηγίλλης, το οποίο θεωρεί ότι το ζήτημα πιθανότατα θα βρει στο προσεχές μέλλον τη λύση του μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το σύμφωνο συμβίωσης
Σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα που έχει ανακύψει εξετάστηκε σε ειδική σύσκεψη στο Μαξίμου και κρίθηκε σημαντικό να μη βρει μιμητές στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ο δήμαρχος της Τήλου Τάσος Αλιφέρης. Με στόχο να εμφανιστεί υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η κυβέρνηση θα προβάλει το επόμενο διάστημα την απόφασή της να προωθήσει το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης, το οποίο όμως θα αφορά αποκλειστικά τα ετερόφυλα ζευγάρια, όπως τόνισε με έμφαση χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Θ. Ρουσόπουλος. Στην κυβέρνηση αναγνωρίζουν ότι υπήρξαν αρχικά σκέψεις να μπορεί να καλύψει το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης και τα ομόφυλα ζευγάρια, αλλά μπροστά στις έντονες αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν κυρίως από το εσωκομματικό πεδίο, σήμανε υπαναχώρηση και κρίθηκε σκόπιμο να μην ανοίξει αυτή την ώρα ένα τέτοιο μέτωπο.

.

Ο πόλεμος των γάμων
Του Αθανάσιου Τάκη
Tα δεσμά του γάμου προβληματίζουν ταυτόχρονα Ελλάδα και Γαλλία την εβδομάδα αυτή: στη μεν Ελλάδα ο πολιτικός γάμος δύο ομόφυλων ζευγαριών ενώπιον του δημάρχου της Τήλου, στη δε Γαλλία το διαζύγιο δύο Γάλλων μουσουλμάνων. Το διαζύγιο προκαλεί τα γαλλικά δημοκρατικά ήθη καθότι εκδόθηκε με το αιτιολογικό ότι η σύζυγος δεν πληρούσε τον όρο της παρθενίας. Εκπρόσωποι του κράτους χαρακτήρισαν τη δικαστική απόφαση κολοσσιαία οπισθοδρόμηση στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως ως προς την ισότητα των δύο φύλων. Και στις δύο χώρες ανώτατοι κρατικοί λειτουργοί εκκινούν διαδικασίες για την ανατροπή των πράξεων, παρότι οι ενδιαφερόμενοι είναι ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα. Άλλο κοινό σημείο στις δύο υποθέσεις είναι ότι η αντίδραση του κράτους δεν βασίζεται σε παραβίαση κάποιου κανόνα δικαίου, αλλά θεμελιώνεται στην εικαζόμενη προσβολή κάποιων ανώτερων αρχών που οι λειτουργοί του θεωρούν ως άξιες προστασίας. Αναφορικά με τους ελληνικούς γάμους προβάλλεται η έλλειψη ρητής δικαιικής πρόβλεψης για την ένωση ατόμων του ίδιου φύλου ως αιτία να θεωρηθούν οι γάμοι ανυπόστατοι, ενώ στην περίπτωση του γαλλικού διαζυγίου, η Πολιτεία θεωρεί πως μια δικαστική απόφαση που προσδιορίζει την ύπαρξη προηγούμενων σεξουαλικών επαφών της γυναίκας (μόνο της γυναίκας, όχι του άντρα) ως δικαιοπρακτικό θεμέλιο του γάμου αντίκειται στα θεμελιώδη δικαιώματα. Ωστόσο, στο σημείο αυτό ο παραλληλισμός των δύο υποθέσεων σταματά και μάλιστα με τρόπο καταλυτικό για την πιθανή έκβαση αντιδικίας ενώπιον του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων: στο γαλλικό διαζύγιο το κράτος επεμβαίνει προς υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι σύζυγοι διαδραματίζουν τον ρόλο του υπαιτίου της παραβίασής τους, ενώ στον ελληνικό γάμο οι σύζυγοι ασκούν θεμελιώδη δικαιώματα και η Πολιτεία επεμβαίνει κατασταλτικά. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η νομολογία του Δικαστηρίου του Στρασβούργου και το τεκμήριο νομιμότητας βρίσκονται συνήθως σύμμαχοι όσων προασπίζουν την ελεύθερη άσκηση των ατομικών ελευθεριών και όχι εκείνων που επιχειρούν να απαγορεύσουν τη μετουσίωσή αυτών από θεωρητικό ενδεχόμενο σε πράξη.

Ο Αθανάσιος Τάκης είναι δικηγόρος Θεσσαλονίκης,υπ.διδάκτορας Ευρωπαϊκού Δικαίου ΑΠΘ

.

Ο γάμος των ομόφυλων προσώπων και οι νόμοι

Ελευθεροτυπία, 5/6/2008
1 Ο γάμος μεταξύ ομόφυλων προσώπων είναι, κατά το δίκαιο που ισχύει, ανυπόστατος, δηλαδή νομικά ανύπαρκτος. Διατυπώνεται, όμως, και η αντίθετη άποψη.

2 Ο γάμος τελείται με τη δήλωση προς τον δήμαρχο της συμφωνίας των προσώπων. Η δήλωση της συμφωνίας προς τον δήμαρχο αποτελεί επομένως συστατικό τύπο του γάμου και η πράξη που συντάσσεται βεβαιώνει απλώς ότι τελέστηκε ο γάμος. Κατά συνέπεια, ο δήμαρχος δεν τελεί τον γάμο, αλλά συμπράττει στην τέλεσή του ως αποδέκτης της δήλωσης των προσώπων ότι συμφωνούν να συνάψουν γάμο.3 Η τήρηση του τύπου αυτού δεν καλύπτει την έλλειψη ουσιαστικών προϋποθέσεων, όπως η μη διαφορά φύλου, και συνεπώς δεν θεραπεύει τη νομική ανυπαρξία του γάμου.

4 Επειδή υπάρχει διχογνωμία σχετικά με το αν η μη διαφορά φύλου συνεπάγεται ή όχι τη νομική ανυπαρξία του γάμου, το ζήτημα θα κριθεί από τα πολιτικά δικαστήρια, ύστερα από αναγνωριστική αγωγή, που μπορεί να εγερθεί από όποιον έχει έννομο συμφέρον (π.χ. γονέας ή αδελφός) ή από τον εισαγγελέα. Κανείς άλλος (εισαγγελέας ή διοικητικός λειτουργός) δεν έχει αρμοδιότητα να αποφασίσει.

5 Από τη στιγμή κατά την οποία υπάρχει η βεβαίωση του δημάρχου για τη σύναψη γάμου, ο ληξίαρχος υποχρεούται να τον καταχωρίσει στα ληξιαρχικά βιβλία, συντάσσοντας τη σχετική ληξιαρχική πράξη, χωρίς να έχει το δικαίωμα να ελέγξει την ύπαρξη των νόμιμων όρων. Αν ο ληξίαρχος αρνηθεί την καταχώριση, η παράλειψή του θα κριθεί από τη διοικητική Δικαιοσύνη, στην οποία θα προσφύγει το ομόφυλο ζεύγος.

6 Η νομοθετική καθιέρωση γάμου μεταξύ ομόφυλων προσώπων δεν προσκρούει στο Σύνταγμα. Από άποψη, πάντως, νομοθετικής πολιτικής προτιμότερη είναι η θέσπιση ενός παραπλήσιου μορφώματος (π.χ. η καταγεγραμμένη συμβίωση, του γερμανικού δικαίου).
Θ.Κ. ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΥ Καθηγητής Αστικού Δικαίου στο Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών