ΑΓΓΕΛΟΙ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ 2

Μια Αµερική όπως η Ρώµη του Σαίξπηρ
Του Γιώργου Δ. Κ. Σαρηγιάννη (Τα Νέα, 29/5/2010)
Το Φεστιβάλ Αθηνών ανοίγει φέτος µε ένα έργο που έγραψε ιστορία: «Αγγελοι στην Αµερική» του Τόνι Κούσνερ. Ο Νίκος Μαστοράκης σκηνοθετεί έναν θίασο οκτώ πρωταγωνιστών
Δύο ζευγάρια: ένα οµοφυλόφιλο που το ένα µέλος του πλήττεται από το ΑΙDS και ένα ετεροφυλόφιλο _ ο άντρας ανακαλύπτει και αποκαλύπτει στη βουλιαγµένη στα χάπια γυναίκα του την οµοφυλοφιλία του. Ενας δικηγόρος _ πρόσωπο υπαρκτό _, βουτηγµένος στη διαφθορά, που ξεκίνησε από τους κύκλους του Μακάρθι και που κρύβει την οµοφυλοφιλία του και ότι έχει επίσης ασθενήσει από ΑΙDS.
Γύρω από τους τρεις αυτούς βασικούς άξονες κινούνται πρόσωπα και πλέκονται ιστορίες και καταστάσεις καθηµερινές αλλά και εξωπραγµατικές σε µία Αµερική της δεκαετίας του ’80 και του Ρέιγκαν, όταν το σκιάχτρο του ΑΙDS εµφανίστηκε σπέρνοντας τον πανικό.
Και όµως το έργο του Τόνι Κούσνερ «Αγγελοι στην Αµερική» δεν έχει αποκλειστικό θέµα του το ΑΙDS.
Ούτε είναι ένα έργο γκέι.
Είναι µία µεγάλη ποιητική σύνθεση, πολύκλαδη, που ξεπέρασε την εποχή της (1991). Με το έργο αυτό, ένα έργο, τελικά, για την παγκόσµια κρίση αξιών _ ανεβαίνει το πρώτο, αυτόνοµο µέρος του «Η χιλιετηρίδα πλησιάζει» _ εγκαινιάζεται, ακριβώς σε µία περίοδο οικονοµικής κρίσης που δεν είναι µόνον οικονοµική, το φετινό Φεστιβάλ Αθηνών. Σκηνοθετεί ο Νίκος Μαστοράκης και το έργο υποστηρίζει ένας θίασος ασυνήθιστος για τα τελευταίως ισχύοντα στο ελληνικό θέατρο.
Ενας θίασος πρωταγωνιστών. Αλφαβητικά:
Ζέτα Δούκα, Θανάσης Ευθυµιάδης, Δηµήτρης Λιγνάδης, Χρήστος Λούλης, Μάγια Λυµπεροπούλου, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Σοφία Σεϊρλή, Νίκος Χατζόπουλος.

- Κύριε Μαστοράκη, προτείνατε στο Ελληνικό Φεστιβάλ ένα έργο µε κύριο άξονά του τον πανικό του ΑΙDS, που πρωτοπαίχτηκε το 1991, δεµένο µε την εποχή του. Γιατί; Πιστεύετε πως αφορά το ελληνικό κοινό σήµερα;
- «Ναι. Γιατί, κατ’ αρχάς, η αναφορά του συγγραφέα στο ΑΙDS πιστεύω πως δεν είναι κυριολεκτική. Απλώς το ΑΙDS εγγράφεται σε µία σειρά από καταστροφές που, κατά ορισµένες θρησκευτικές δοξασίες, οδηγούν στο τέλος του κόσµου. Ο Κούσνερ ξεκινάει από µία εσχατολογική θρησκευτική θεωρία που µιλάει για το τέλος του κόσµου στο τέλος της χιλιετίας και τα διαβάζει όλα µέσα από το πρίσµα αυτό, σαν συµβάντα που όλα οδηγούν προς τη Θεία Δίκη _ σεισµοί, λιµοί, λοιµοί, καταποντισµοί…. Εξ ου και ο Αγγελος στο τέλος».
- Στο έργο ο Κούσνερ δένει πολλά ανοµοιογενή στοιχεία _ µακαρθισµός, ο υπαρκτός δικηγόρος Ρόι Κον, εκτέλεση ως κατασκόπων του ζεύγους Ρόζενµπεργκ, Ρέιγκαν και Ρεπουµπλικάνοι, Εβραίοι, Μορµόνοι, τραβεστί, οράµατα µε αρχαίους προγόνους, χάπια και τραβεστί και φυλετικές διακρίσεις…

- «Πρόθεσή του είναι να καταδείξει µία κοινότητα εν διαλύσει. Γι’ αυτό και επιλέγει εντελώς ετερογενή πρόσωπα. Προσπαθώντας να δείξει πως, παρόλο που έχουν κοινά χαρακτηριστικά, ο καθένας είναι ξένος προς τον άλλον και δεν µπορούν να συγκροτήσουν ενιαία κοινωνία».
- Τι είναι αυτό που ώθησε το έργο να ξεπεράσει την εποχή του και την κοινωνία του;
- «Ο Κούσνερ αντιµετωπίζει την Αµερική όπως ο Σαίξπηρ αντιµετωπίζει στα ρωµαϊκά του δράµατα τη Ρώµη. Είναι ένα έργο προφητικό, γραµµένο γύρω στο 1990, που µιλάει για ένα τέλος που έρχεται και που ήρθε και στην πραγµατικότητα. Από το 2000 ο κόσµος άλλαξε ριζικά: αρχίζει ο πόλεµος µε το Ισλάµ, 11η Σεπτεµβρίου, µεγάλες τροµοκρατικές ενέργειες, παντού µια οικονοµική διάλυση που τη ζούµε τώρα κι εµείς…».
- Μιλούµε για το ύφος της παράστασης στην οποία χρησιµοποιούνται εµφανώς µικρόφωνα.
- «Ο Κούσνερ έχει γράψει ένα έργο κατά κάποιον τρόπο µεταµπρεχτικό».
- Αυτό που µου λέτε εξηγεί και τη γραµµή της παράστασης και τη διδασκαλία των ηθοποιών;
«Ναι, βέβαια. Ολα γίνονται εµφανώς. Εµφανέστατα. Αυτό άλλωστε θέλει ο συγγραφέας. Γι’ αυτό και έβαλε τρεις από τους ηθοποιούς να παίζουν περίπου δέκα ρόλους µε σχεδόν µηδενική µεταµόρφωση. Το ζητάει στις σκηνικές του οδηγίες».
- Εσείς τι ζητήσατε από τους ηθοποιούς σας;
- «Πολλά και διαφορετικά πράγµατα. Επειδή δεν έχω έτοιµες λύσεις στην τσέπη µου, ζητούσα πολλά πράγµατα να δοκιµαστούνε στην πρόβα. Το γεγονός είναι πως ήταν από τις πιο ενδιαφέρουσες πρόβες που έχω κάνει ποτέ µου. Γιατί και οι ηθοποιοί που παίζουν είναι πάρα πολύ έξυπνοι και πρόθυµοι να αντιµετωπίσουν µαζί µου τις δυσκολίες του έργου».

Από 1 έως 7 Ιουνίου, στις 21.00, «Πειραιώς 260» / Χώρος Δ΄
www.greekfestival.gr