Ο ήρωας στρατιώτης που ήταν ομοφυλόφιλος
Αθανάσιος Έλλις (kathimerini, 24/12/2015)
Πρέπει να
ήταν το 1993, ίσως το 1994. Στην αμερικανική Κεντροαριστερά επικρατούσε
ευφορία. Υστερα από 24 χρόνια συνεχούς παρουσίας των Ρεπουμπλικανών στον Λευκό
Οίκο (Νίξον, Φορντ, Ρέιγκαν, Μπους) –με εξαίρεση την παρένθεση της τετραετίας
Κάρτερ–, ένας Δημοκρατικός, ο Μπιλ Κλίντον, είχε πρόσφατα εκλεγεί πρόεδρος και
επρόκειτο να σηματοδοτήσει μια σημαντική στροφή στην αμερικανική κοινωνία. Ο
Κλίντον ήταν υποστηρικτής των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων. Με δεδομένους τους
αρνητικούς συσχετισμούς της εποχής, η προσέγγισή του ήταν μετρημένη, αλλά η
κατεύθυνση σαφής, και η τελική στόχευση ορατή.
Τα πεδία των συγκρούσεων πολλά. Από συζητήσεις στα μέσα ενημέρωσης, μέχρι νομικές προσφυγές στα δικαστήρια. Αλλά, τελικά, όπως συμβαίνει συνήθως με τα μείζονα ζητήματα που απασχολούν την αμερικανική κοινωνία, το κύριο πεδίο αντιπαράθεσης ήταν το Κογκρέσο.
Από τα πολλά περιστατικά έχω συγκρατήσει τη δραματική ακρόαση ενός γκέι αξιωματικού, νομίζω σε επιτροπή της Γερουσίας. Οι υπερσυντηρητικοί Ρεπουμπλικανοί ήταν κάθετα αντίθετοι στην ένταξη των ομοφυλοφίλων στις ένοπλες δυνάμεις. Ο Κλίντον ήθελε να ανοίξει την πόρτα του στρατού σε όλους, ανεξαρτήτως σεξουαλικών προτιμήσεων. Δύσκολο έργο. Τελικά άνοιξε την πρώτη χαραμάδα με τη συμβιβαστική λύση που υιοθετήθηκε, το λεγόμενο «don’t ask, don’t tell», όπου οι προϊστάμενοι δεν είχαν δικαίωμα να ρωτήσουν αν κάποιος στρατιώτης ήταν γκέι, και οι τελευταίοι δεν υποχρεούνταν να απαντήσουν.
Το σκηνικό στην ακρόαση ήταν γκρίζο. Η ατμόσφαιρα βαριά. Ο προηγούμενος αξιωματικός που είχε εμφανισθεί ενώπιον των γερουσιαστών υποστήριξε ότι η παρουσία ομοφυλοφίλων θα απειλούσε την αποτελεσματικότητα των ενόπλων δυνάμεων.
Η ακρόαση που ακολούθησε απεδείχθη συγκλονιστική. Ο αξιωματικός που είχε κληθεί να καταθέσει την εμπειρία του ήταν καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι. Το στήθος του γεμάτο παράσημα. Το αμερικανικό κράτος, ο ίδιος ο στρατός, είχαν αναγνωρίσει με τον πλέον επίσημο τρόπο τη γενναιότητά του.
Με το μειλίχιο ύφος του έβγαλε την πιο ηχηρή κραυγή αγωνίας: «Οταν έπεσα στη νάρκη για να σώσω την ομάδα μου από τον θάνατο, κανείς δεν με ρώτησε τι κάνω στην προσωπική μου ζωή». Ο αξιωματικός είχε χάσει τα δύο πόδια και το ένα χέρι του. Καθώς περιέγραφε το συμβάν και το πώς έσωσε τόσους ανθρώπους, θυσιάζοντας τη δική του σωματική ακεραιότητα, έβλεπες στα μάτια των νομοθετών μιαν εναλλαγή συναισθημάτων. Η αρχική απολυτότητα είχε δώσει τη θέση της στην αμηχανία, στην κατανόηση και, τελικά, στον θαυμασμό. Κάποιοι είχαν βουρκώσει. Η νεκρική σιγή που επικράτησε ήταν εκκωφαντική.
Οι νομοθέτες είχαν μπροστά τους έναν ήρωα. Εναν πραγματικό πατριώτη. Δεν είχε σημασία αν ήταν δεξιός ή αριστερός. Ετερόφυλος ή ομοφυλόφιλος. Ηταν ένας στρατιώτης που αγαπούσε τη χώρα του και το είχε αποδείξει με τον πιο γενναίο και επώδυνο τρόπο. Αυτός ο νηφάλιος άνθρωπος, ο παρασημοφορημένος αξιωματικός, καθόταν ενώπιόν τους και εξηγούσε ότι σημασία δεν έχει η επιλογή ερωτικού συντρόφου, αλλά η επιλογή ζωής.
Θυμάμαι έναν συντηρητικό γερουσιαστή που είχε το θάρρος να πάρει τον λόγο και να δηλώσει ότι, παρά την άποψή του για το θέμα, ένιωσε την ανάγκη να εκφράσει δημόσια τον σεβασμό του σε έναν Αμερικανό ήρωα: «Σας τιμώ για τον ηρωισμό σας και σας ευχαριστώ για όσα έχετε κάνει για την πατρίδα μας» («Sir, I salute you for your heroism and I thank you for what you have done for our country»), του είπε.
Δύο δεκαετίες αργότερα η Αμερική έχει κάνει άλματα. Τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων έχουν διασφαλισθεί και κάθε χρόνο που περνά σημειώνεται πρόοδος. Η οκταετία Κλίντον άλλαξε πολλά, όπως και αυτή του Ομπάμα. Δεν είναι τυχαίο ότι πρόσφατα το γκέι περιοδικό «Out» είχε τον Μπαράκ Ομπάμα ως εξώφυλλο, με τον ενδεικτικό τίτλο «ο πρόεδρός μας».
Θα κλείσω, όχι με την κοσμική Αμερική του 1993, που για κάποιους ηχεί πολύ μακρινή, χρονικά, γεωγραφικά, κοινωνικά, αλλά με τη θρησκευόμενη Ελλάδα του 2015 και την αφοπλιστική ερώτηση που ετέθη προχθές στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο: «Μακαριώτατε, οι ομοφυλόφιλοι δεν είναι παιδιά του Θεού;».
Τα πεδία των συγκρούσεων πολλά. Από συζητήσεις στα μέσα ενημέρωσης, μέχρι νομικές προσφυγές στα δικαστήρια. Αλλά, τελικά, όπως συμβαίνει συνήθως με τα μείζονα ζητήματα που απασχολούν την αμερικανική κοινωνία, το κύριο πεδίο αντιπαράθεσης ήταν το Κογκρέσο.
Από τα πολλά περιστατικά έχω συγκρατήσει τη δραματική ακρόαση ενός γκέι αξιωματικού, νομίζω σε επιτροπή της Γερουσίας. Οι υπερσυντηρητικοί Ρεπουμπλικανοί ήταν κάθετα αντίθετοι στην ένταξη των ομοφυλοφίλων στις ένοπλες δυνάμεις. Ο Κλίντον ήθελε να ανοίξει την πόρτα του στρατού σε όλους, ανεξαρτήτως σεξουαλικών προτιμήσεων. Δύσκολο έργο. Τελικά άνοιξε την πρώτη χαραμάδα με τη συμβιβαστική λύση που υιοθετήθηκε, το λεγόμενο «don’t ask, don’t tell», όπου οι προϊστάμενοι δεν είχαν δικαίωμα να ρωτήσουν αν κάποιος στρατιώτης ήταν γκέι, και οι τελευταίοι δεν υποχρεούνταν να απαντήσουν.
Το σκηνικό στην ακρόαση ήταν γκρίζο. Η ατμόσφαιρα βαριά. Ο προηγούμενος αξιωματικός που είχε εμφανισθεί ενώπιον των γερουσιαστών υποστήριξε ότι η παρουσία ομοφυλοφίλων θα απειλούσε την αποτελεσματικότητα των ενόπλων δυνάμεων.
Η ακρόαση που ακολούθησε απεδείχθη συγκλονιστική. Ο αξιωματικός που είχε κληθεί να καταθέσει την εμπειρία του ήταν καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι. Το στήθος του γεμάτο παράσημα. Το αμερικανικό κράτος, ο ίδιος ο στρατός, είχαν αναγνωρίσει με τον πλέον επίσημο τρόπο τη γενναιότητά του.
Με το μειλίχιο ύφος του έβγαλε την πιο ηχηρή κραυγή αγωνίας: «Οταν έπεσα στη νάρκη για να σώσω την ομάδα μου από τον θάνατο, κανείς δεν με ρώτησε τι κάνω στην προσωπική μου ζωή». Ο αξιωματικός είχε χάσει τα δύο πόδια και το ένα χέρι του. Καθώς περιέγραφε το συμβάν και το πώς έσωσε τόσους ανθρώπους, θυσιάζοντας τη δική του σωματική ακεραιότητα, έβλεπες στα μάτια των νομοθετών μιαν εναλλαγή συναισθημάτων. Η αρχική απολυτότητα είχε δώσει τη θέση της στην αμηχανία, στην κατανόηση και, τελικά, στον θαυμασμό. Κάποιοι είχαν βουρκώσει. Η νεκρική σιγή που επικράτησε ήταν εκκωφαντική.
Οι νομοθέτες είχαν μπροστά τους έναν ήρωα. Εναν πραγματικό πατριώτη. Δεν είχε σημασία αν ήταν δεξιός ή αριστερός. Ετερόφυλος ή ομοφυλόφιλος. Ηταν ένας στρατιώτης που αγαπούσε τη χώρα του και το είχε αποδείξει με τον πιο γενναίο και επώδυνο τρόπο. Αυτός ο νηφάλιος άνθρωπος, ο παρασημοφορημένος αξιωματικός, καθόταν ενώπιόν τους και εξηγούσε ότι σημασία δεν έχει η επιλογή ερωτικού συντρόφου, αλλά η επιλογή ζωής.
Θυμάμαι έναν συντηρητικό γερουσιαστή που είχε το θάρρος να πάρει τον λόγο και να δηλώσει ότι, παρά την άποψή του για το θέμα, ένιωσε την ανάγκη να εκφράσει δημόσια τον σεβασμό του σε έναν Αμερικανό ήρωα: «Σας τιμώ για τον ηρωισμό σας και σας ευχαριστώ για όσα έχετε κάνει για την πατρίδα μας» («Sir, I salute you for your heroism and I thank you for what you have done for our country»), του είπε.
Δύο δεκαετίες αργότερα η Αμερική έχει κάνει άλματα. Τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων έχουν διασφαλισθεί και κάθε χρόνο που περνά σημειώνεται πρόοδος. Η οκταετία Κλίντον άλλαξε πολλά, όπως και αυτή του Ομπάμα. Δεν είναι τυχαίο ότι πρόσφατα το γκέι περιοδικό «Out» είχε τον Μπαράκ Ομπάμα ως εξώφυλλο, με τον ενδεικτικό τίτλο «ο πρόεδρός μας».
Θα κλείσω, όχι με την κοσμική Αμερική του 1993, που για κάποιους ηχεί πολύ μακρινή, χρονικά, γεωγραφικά, κοινωνικά, αλλά με τη θρησκευόμενη Ελλάδα του 2015 και την αφοπλιστική ερώτηση που ετέθη προχθές στον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο: «Μακαριώτατε, οι ομοφυλόφιλοι δεν είναι παιδιά του Θεού;».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου