.
«Κατά βάθος η ζωή του έμεινε ένα άλυτο αίνιγμα» έγραφε, σκιαγραφώντας τον Δημήτρη Μητρόπουλο, ο πλέον διακεκριμένος μουσικολόγος και μουσικοκριτικός της εποχής του, Μίνως Δούνιας (1900-1962). «Λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής του γίνονται μυθιστόρημα, όπως ο βίος των κινηματογραφικών αστέρων. Ήταν αδύνατο να συλλάβουν στη χώρα της τυποποιημένης ζωής το φαινόμενο ενός μεγάλου μαέστρου, που σαν άνθρωπος έμεινε απλός και ζούσε σαν ασκητής σε πενιχρά διαμερίσματα, που ταξίδευε τρίτη θέση χρησιμοποιώντας το σακκίδιο με τις νότες του για προσκέφαλο, που αγαπούσε την ορειβασία και τη μοναξιά, που περιφρονούσε το χρήμα και μοίραζε το μισθό του σε αγαθοεργίες, που προτιμούσε την συντροφιά των μουσικών της ορχήστρας του ή την κουβέντα με απλούς βιοπαλαιστάς από τις επίσημες δεξιώσεις ή τις προσκλήσεις των ηλικιωμένων κυριών διαφόρων εκκλησιαστικών σωματείων».
«Ένα άλυτο αίνιγμα η ζωή του», που όμως έκλεισε με τον τρόπο που επιθυμούσε: «Δε θέλω να πεθάνω στο κρεββάτι. Αν με αγαπά ο Θεός πρέπει να μου στείλει το θάνατο καθώς θα στέκομαι όρθιος», είχε πει στην φίλη του Κατίνα Παξινού. Και φαίνεται πως ο θεός του τον αγαπούσε πολύ, ο Δημήτρης Μητρόπουλος έφυγε από την ζωή, διευθύνοντας, σε δοκιμή, την ορχήστρα της Σκάλας του Μιλάνου. Όρθιος πάνω στο πόντιουμ κάνοντας πρόβα στο δεύτερο μέρος, της 3ης Συμφωνίας, του αγαπημένου του συνθέτη Μάλερ, που χάρη στην επιμονή και την προσπάθεια του μεγάλου έλληνα αρχιμουσικού, συνετελέσθη η αναγέννησή του (όπως λέγεται «μια βαθειά πνευματική και ψυχική συγγένεια συνέδεε τον Μητρόπουλο με την μουσική του Μάλερ»).
Από την τελευταία συναυλία του - δυο μέρες πριν τον θάνατό του - επιλέγουμε να ακούσουμε ένα απόσπασμα με τίτλο που λειτουργεί συμβολικά, από το δεύτερο μέρος, της συμφωνίας που έμελλε να τον συνοδεύσει ως τους αγγέλους:
Γκούσταβ Μάλερ: Συμφωνία αρ. 3 σε ρε ελάσσονα Δεύτερο μέρος
5th movement "What the Angels Tell Me"
Tην Ορχήστρα της Ραδιοφωνίας της Κολωνίας διευθύνει ο Δημήτρης Μητρόπουλος.
«Κατά βάθος η ζωή του έμεινε ένα άλυτο αίνιγμα» έγραφε, σκιαγραφώντας τον Δημήτρη Μητρόπουλο, ο πλέον διακεκριμένος μουσικολόγος και μουσικοκριτικός της εποχής του, Μίνως Δούνιας (1900-1962). «Λεπτομέρειες της καθημερινής ζωής του γίνονται μυθιστόρημα, όπως ο βίος των κινηματογραφικών αστέρων. Ήταν αδύνατο να συλλάβουν στη χώρα της τυποποιημένης ζωής το φαινόμενο ενός μεγάλου μαέστρου, που σαν άνθρωπος έμεινε απλός και ζούσε σαν ασκητής σε πενιχρά διαμερίσματα, που ταξίδευε τρίτη θέση χρησιμοποιώντας το σακκίδιο με τις νότες του για προσκέφαλο, που αγαπούσε την ορειβασία και τη μοναξιά, που περιφρονούσε το χρήμα και μοίραζε το μισθό του σε αγαθοεργίες, που προτιμούσε την συντροφιά των μουσικών της ορχήστρας του ή την κουβέντα με απλούς βιοπαλαιστάς από τις επίσημες δεξιώσεις ή τις προσκλήσεις των ηλικιωμένων κυριών διαφόρων εκκλησιαστικών σωματείων».
«Ένα άλυτο αίνιγμα η ζωή του», που όμως έκλεισε με τον τρόπο που επιθυμούσε: «Δε θέλω να πεθάνω στο κρεββάτι. Αν με αγαπά ο Θεός πρέπει να μου στείλει το θάνατο καθώς θα στέκομαι όρθιος», είχε πει στην φίλη του Κατίνα Παξινού. Και φαίνεται πως ο θεός του τον αγαπούσε πολύ, ο Δημήτρης Μητρόπουλος έφυγε από την ζωή, διευθύνοντας, σε δοκιμή, την ορχήστρα της Σκάλας του Μιλάνου. Όρθιος πάνω στο πόντιουμ κάνοντας πρόβα στο δεύτερο μέρος, της 3ης Συμφωνίας, του αγαπημένου του συνθέτη Μάλερ, που χάρη στην επιμονή και την προσπάθεια του μεγάλου έλληνα αρχιμουσικού, συνετελέσθη η αναγέννησή του (όπως λέγεται «μια βαθειά πνευματική και ψυχική συγγένεια συνέδεε τον Μητρόπουλο με την μουσική του Μάλερ»).
Από την τελευταία συναυλία του - δυο μέρες πριν τον θάνατό του - επιλέγουμε να ακούσουμε ένα απόσπασμα με τίτλο που λειτουργεί συμβολικά, από το δεύτερο μέρος, της συμφωνίας που έμελλε να τον συνοδεύσει ως τους αγγέλους:
Γκούσταβ Μάλερ: Συμφωνία αρ. 3 σε ρε ελάσσονα Δεύτερο μέρος
5th movement "What the Angels Tell Me"
Tην Ορχήστρα της Ραδιοφωνίας της Κολωνίας διευθύνει ο Δημήτρης Μητρόπουλος.
Ζωντανή ηχογράφηση 31 Οκτωβρίου 1960.
Δεν θα μάθουμε ποτέ τι του είπαν οι άγγελοι. Ας φανταστούμε πως του ζήτησαν να συνθέσει μια όπερα, παίρνοντας για λιμπρέτο το ποίημα του Xavier Villaurrutia “Nοcturno de Los Ángeles” και να διευθύνει τη χορωδία τους κάθε φορά που υποδέχονται κάποιον άνδρα που τον ανάγκασαν να κρατήσει το “μυστικό” ή «να το μοιραστεί μόνο με το πρόσωπο που επέλεξε»*. Μέχρι που δεν θα «υπάρχουν γωνιές και σημεία σκιάς»* για κανέναν…
Μπορούμε, όμως, να μάθουμε τι είπε για τον «Δημητράκη», όπως τον έλεγαν οι φίλοι του, ο Αλέξης Μινωτής που βρέθηκε πολύ κοντά του, ιδιαίτερα την εποχή που ζούσαν κι οι δυο στην Αμερική: «Ήταν, χώρια από τη μουσική του μεγαλοφυία, κι ένας τέλειος πνευματικός άνθρωπος. Όχι απλώς διαβασμένος ή φιλομαθής, μα είχε μιαν έμφυτη κατάβαθη έγνοια για τα θεμελιώδη κι αιώνια θέματα της υπάρξεως και της μοίρας του ανθρώπου’ κι ακόμα μια, θάλεγα μεταφυσική πίστη στον πνευματικό σχεδόν θρησκευτικό, προορισμό της καλλιτεχνίας. Η θρησκευτικότης του, και η ασκητική ζωή, ήταν απόρροια αυτής της βαθειάς πίστης, για την ουσία του χρόνου που όπως έλεγε έπρεπε ν' αναλωθεί ολόκληρος σ' έργο ψυχικής ελευθερίας και πνευματικής έκφρασης. Ο Άγιός του, ο Φραγκίσκος της Ασσίζης ήταν το δόγμα του. Ο αφιερωμένος βίος στο πνεύμα της θεότητας, στο πνεύμα που ενώνει τη φύση με τον άνθρωπο, σε μια απόλυτη κι' αδιάσπαστη επικοινωνία. Η τέχνη, η μουσική κυρίως, ήταν γι' αυτόν ο απλόχωρος δρόμος αυτής της μυστικής επικοινωνίας.»
Τα αποσπάσματα εντός των εισαγωγικών είναι από το βιβλίο ειδικής έκδοσης της εφημερίδας Εξουσία “100 χρόνια Δημήτρης Μητρόπουλος ”.
* από το ποίημα του Xavier Villaurrutia «Νυχτερινό των αγγέλων» (Ανθολογία Oμο-ερωτικής Ποίησης “H Έλξη των Ομωνύμων”)
Δεν θα μάθουμε ποτέ τι του είπαν οι άγγελοι. Ας φανταστούμε πως του ζήτησαν να συνθέσει μια όπερα, παίρνοντας για λιμπρέτο το ποίημα του Xavier Villaurrutia “Nοcturno de Los Ángeles” και να διευθύνει τη χορωδία τους κάθε φορά που υποδέχονται κάποιον άνδρα που τον ανάγκασαν να κρατήσει το “μυστικό” ή «να το μοιραστεί μόνο με το πρόσωπο που επέλεξε»*. Μέχρι που δεν θα «υπάρχουν γωνιές και σημεία σκιάς»* για κανέναν…
Μπορούμε, όμως, να μάθουμε τι είπε για τον «Δημητράκη», όπως τον έλεγαν οι φίλοι του, ο Αλέξης Μινωτής που βρέθηκε πολύ κοντά του, ιδιαίτερα την εποχή που ζούσαν κι οι δυο στην Αμερική: «Ήταν, χώρια από τη μουσική του μεγαλοφυία, κι ένας τέλειος πνευματικός άνθρωπος. Όχι απλώς διαβασμένος ή φιλομαθής, μα είχε μιαν έμφυτη κατάβαθη έγνοια για τα θεμελιώδη κι αιώνια θέματα της υπάρξεως και της μοίρας του ανθρώπου’ κι ακόμα μια, θάλεγα μεταφυσική πίστη στον πνευματικό σχεδόν θρησκευτικό, προορισμό της καλλιτεχνίας. Η θρησκευτικότης του, και η ασκητική ζωή, ήταν απόρροια αυτής της βαθειάς πίστης, για την ουσία του χρόνου που όπως έλεγε έπρεπε ν' αναλωθεί ολόκληρος σ' έργο ψυχικής ελευθερίας και πνευματικής έκφρασης. Ο Άγιός του, ο Φραγκίσκος της Ασσίζης ήταν το δόγμα του. Ο αφιερωμένος βίος στο πνεύμα της θεότητας, στο πνεύμα που ενώνει τη φύση με τον άνθρωπο, σε μια απόλυτη κι' αδιάσπαστη επικοινωνία. Η τέχνη, η μουσική κυρίως, ήταν γι' αυτόν ο απλόχωρος δρόμος αυτής της μυστικής επικοινωνίας.»
Τα αποσπάσματα εντός των εισαγωγικών είναι από το βιβλίο ειδικής έκδοσης της εφημερίδας Εξουσία “100 χρόνια Δημήτρης Μητρόπουλος ”.
* από το ποίημα του Xavier Villaurrutia «Νυχτερινό των αγγέλων» (Ανθολογία Oμο-ερωτικής Ποίησης “H Έλξη των Ομωνύμων”)
.
.
Διαβάστε επίσης: G-Musicology: Η μοναξιά του Δημήτρη Μητρόπουλου
.
1 σχόλιο:
Πολύ ενδιαφέρον το αφιέρωμά σου στον Μητρόπουλο, thanks!
Δημοσίευση σχολίου