Ο "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ", Ο ΧΑΡΒΕΪ "ΜΙΛΚ" ΚΑΙ ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΩΝ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΩΝ

.
Ο Χάρβεϊ Μιλκ στις αρχές της δεκαετίας του 1960 αποφασίζει να αφήσει τη Γουόλ Στριτ, στην οποία ήταν καλά αμειβόμενος αλλά αναγκαζότανε να κρύβει την ομοφυλοφιλία του, να πάρει το φίλο του και να πετάξει για το Σαν Φρανσίσκο, τη μόνη αμερικάνικη πόλη στην οποία οι ομοφυλόφιλοι εκείνης της περιόδου μπορούσαν να ζήσουν σε σχετική ελευθερία. (Σε ένα μικρό κομμάτι της πόλης για την ακρίβεια και όχι σε ολόκληρη την πόλη).
Ο πρώτος πυρήνας των ομοφυλόφιλων που βρήκε άσυλο στο Σαν Φρανσίσκο ήταν οι διωγμένοι από τον αμερικανικό στρατό ομοφυλόφιλοι. Σε αυτό το κομμάτι της πόλης, το γνωστό σαν Κάστρο, ο Χάρβεϊ Μιλκ, υπαρκτό πρόσωπο, την ιστορία του οποίου εξιστορεί η ταινία, εξελίχτηκε σε ένα δραστήριο ακτιβιστή, ο οποίος ενέταξε το κίνημα των ομοφυλόφιλων στα μειονοτικά κινήματα της πόλης και της Αμερικής στη συνέχεια, καταφέρνοντας να κερδίσει συμπάθειες και να αποσπάσει μια σειρά νομοθετικές παραχωρήσεις από την πολιτεία. Ο άνθρωπος αυτός, μην ξεχνάτε πως μιλάμε για την Αμερική, θα δολοφονηθεί από αντίπαλό του, ενώ θα ασκεί τα καθήκοντα, του εκλεγμένου με τους δημοκρατικούς, δημοτικού συμβούλου στο Δήμο της πόλης.
Ποιος στ' αλήθεια λογικός άνθρωπος δε βγάζει το καπέλο σε μια τέτοια δυναμική προσωπικότητα. Ποιος θα αρνηθεί ότι ο Χάρβεϊ Μιλκ δεν κατάφερε να ενεργοποιήσει μια σειρά ανθρώπους και φορείς και να πετύχει (μαζί με άλλους και με τις πολιτικές συγκυρίες εκείνης της περιόδου - περίοδος του Βιετνάμ) μια πιο αξιοπρεπή ζωή για κυνηγημένους συνανθρώπους μας. Και να το αρνηθούμε εμείς η ιστορία έχει καταγράψει αυτόν τον άνθρωπο στα κιτάπια της. Ο Χάρβεϊ Μιλκ άφησε τα σημάδια του στην Αμερική του '70.
Μέχρι εδώ όλα πάνε καλά και εμείς μαζί του, που λέει ο λόγος! Το ζήτημα, όμως, της ομοφυλοφιλίας, δεν είναι νομικό θέμα. Είναι κοινωνικό ζήτημα και σαν τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Εξυπακούεται πως κανένας δεν πρέπει να οδηγείται στο απόσπασμα γιατί είναι διαφορετικός. Αυτά είναι για τους Μεσαίωνες και για τους φασίστες. Ομως, τα νομικά δικαιώματα του καθένα, που πρέπει να είναι αυστηρώς κατοχυρωμένα, δεν πρέπει να σκεπάζουν άλλες εξίσου ευαίσθητες διαστάσεις του ζητήματος. Διαστάσεις που έχουν να κάνουν με τις υποχρεώσεις. Με την αισθητική και την αξιοπρέπεια. Αλλά και με το παρόν και το μέλλον της ανθρώπινης κοινωνίας στο σύνολό της.
Το κίνημα των ομοφυλόφιλων στην Αμερική, αλλά και αλλού - φυσικά και στη χώρα μας -, όντας κίνημα ευδαιμονισμού και προσωπικής ευχαρίστησης, χωρίς να λαβαίνει υπόψη του άλλες παραμέτρους, σιγά σιγά εξελίχτηκε σε μια κακόγουστη, εγωιστική και αντιαισθητική καρικατούρα. Πολλοί ομοφυλόφιλοι πέρασαν στην υπερβολή της υπερβολής! Θέλοντας ίσως να προκαλέσουν ή να εκδικηθούν για τα χρόνια που ήταν υποχρεωμένοι να κρύβονται, έχασαν το μέτρο και μετατράπηκαν σε γελοίες καρικατούρες. Καρικατούρες που προσβάλουν τον άνθρωπο και τη συμπεριφορά του. Το μέρος αυτό του κινήματος των ομοφυλόφιλων, μαζί με οπορτουνιστικούς πολιτικούς χώρους και άλλους φορείς και άτομα, που άκριτα υποστηρίζουν «κινήματα» που φέρνουν ψήφους και συμπάθειες, βάζει ζητήματα που δεν έχουν καμία λογική και καμία αξία (γάμος, υιοθεσία κλπ). Ζητήματα, τέλος πάντων, που δεν τα ζητάει καμία ανάγκη.
Η ταινία του Γκας Βαν Σαντ υπέκυψε και αυτή συνειδητά στην υπερβολή και στο σχήμα. Δεν μπόρεσε να αποφύγει τις γραφικότητες, παρ' όλες τις μάχες που έδωσε ο πρωταγωνιστής της να σταθεί μακριά από αυτές. Εδωσε έμφαση στα εξωτερικά στοιχεία της ομοφυλοφιλίας και μείωσε τον Χάρβεϊ Μιλκ, παρουσιάζοντάς τον σαν μια ξεφωνημένη λαϊκή αδερφή. Ακόμα και τέτοιος να ήταν ο Μιλκ, οι πράξεις του, οι οποίες έχουν και την αξία, ήταν διαφορετικής ποιότητας. Και αυτές θα έπρεπε να τονιστούν! Πράγμα το οποίο δεν έκανε ο Βαν Σαντ.
Παρ' όλα αυτά η ταινία θα προκαλέσει συζητήσεις. Ο καθένας κάποια στιγμή θα κληθεί να τοποθετηθεί. Οσες περισσότερες γνώσεις έχεις πάνω στο ζήτημα, τόσο πιο αξιόπιστη θα είναι η τοποθέτησή σου.
(Ριζοσπάστης, 15/1/2009)