ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΚΗ ΚΑΙ ΛΕΣΒΙΑΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ 2

Alexandr Shelkovnikov (Ρωσία)

.
Προδημοσίευση

.

Ομοφυλοφιλική και λεσβιακή ιστορία

Robert Aldrich

(…) η ανοιχτά εκφρασμένη σεξουαλική κουλτούρα έχει εν μέρει επεκταθεί και πέρα από την Ευρώπη ή τις χώρες ευρωπαϊκής αποικιακής εγκατάστασης, σε πόλεις σαν τη Μπανκόκ. Ωστόσο, σε αυτά τα μέρη, και ιδίως εκτός των χωρών όπου επικρατούν οι πληθυσμοί ευρωπαϊκής πολιτισμικής προέλευσης, πολλοί άντρες και γυναίκες δεν ταιριάζουν στο καλούπι αυτής της ταυτότητας κι αυτού του τρόπου ζωής και προτιμούν να ασκούν τις σεξουαλικές τους πρακτικές με διαφορετικούς και συχνά λιγότερο δημόσιους τρόπους. Σε άλλα μέρη του κόσμου ανθούν ομόφυλες κουλτούρες εξίσου ζωντανές, αλλά χωρίς την κοινωνική και τη νομική κάλυψη ή τους δημόσιου τύπου θεσμούς που είναι σήμερα τόσο διαδεδομένοι στη Δύση. Στην Ινδία και τη Σιγκαπούρη, για παράδειγμα, η ύπαρξη ιδιαίτερων σημείων συνάντησης, η ανάπτυξη ιδιωτικών δικτύων φιλικών σχέσεων και ερωτικών επαφών καθώς και η αθόρυβα διακινούμενη σχετική φιλολογία παρέχουν αρκετές ευκαιρίες συνεύρεσης και αμοιβαίας επικοινωνίας, παρόλο που οι ομόφυλες σεξουαλικές πράξεις παραμένουν παράνομες. Σε άλλες κοινωνίες, συμπεριλαμβανομένου μεγάλου μέρους του Ισλαμικού κόσμου, η θεσμοθετημένη δημόσια ζωή για όσους έχουν ομόφυλες επιθυμίες λάμπει δια της απουσίας της: οι ερωτικές συνευρέσεις με το ίδιο φύλο (καθώς και οι περισσότερες σεξουαλικές δραστηριότητες εκτός γάμου) εξαναγκάζονται στην παρανομία, καθώς αντιμετωπίζουν νόμους που ορίζουν βαριές ποινές για την παραβίαση των επίσημα επιβεβλημένων κανόνων συμπεριφοράς. Σε όλες αυτές τις χώρες γυναίκες και άντρες μπορεί να τελούν σεξουαλικές πράξεις ή να τρέφουν ερωτικές επιθυμίες για άτομα του ίδιου φύλου χωρίς να διαχωρίζουν σκόπιμα τον εαυτό τους από τους άλλους και χωρίς να διαμορφώνουν μια ιδιαίτερη ταυτότητα. Τέλος, σε ορισμένες, λίγες περιοχές του πλανήτη, οι ομόφυλες σεξουαλικές πράξεις εντάσσονται ακόμα στο πλαίσιο αρχαιότατων τελετών μύησης, δηλαδή λαμβάνουν χώρα έξω από τις συνηθισμένες παραμέτρους σύμφωνα με τις οποίες ο ευρύτερος κόσμος αντιλαμβάνεται σήμερα την έννοια της σεξουαλικότητας.
Σ’ αυτές τις πράξεις, σ’ αυτές τις νοοτροπίες και στους ανθρώπους που τις ασκούν και τις ενστερνίζονται έχουν δοθεί κατά καιρούς πολλά ονόματα. Ο ‘σοδομισμός’(sodomy), ένας διαδεδομένος όρος στις χώρες της Δύσης, προέρχεται από μια (κατά πάσα πιθανότητα εσφαλμένη) ανάγνωση της βιβλικής ιστορίας για τις πόλεις των Σοδόμων και των Γομόρρων, τις οποίες ο Θεός υποτίθεται ότι αφάνισε εξαιτίας της αμαρτωλής τους διαβίωσης. Κατά καιρούς (με βάση και τη σχετική κωδικοποίηση του στη νομοθεσία) ο όρος είχε αποδοθεί στην κτηνοβασία (bestiality), καθώς και σε σεξουαλικές πρακτικές όπως η πεολειχία (fellatio) και η αιδοιολειχία (cunnilingus), ακόμα κι αν τελούνταν μεταξύ ατόμων του αντίθετου φύλου΄ παράλληλα, ο όρος περιέγραφε πιο στενά την πρωκτική συνουσία μεταξύ ανδρών. Οι ιστορικές παραπομπές στους κλασικούς χρόνους παρείχαν άλλο ένα ρεπερτόριο όρων στη Δύση: ‘σαπφισμός’ (sapphism), που παραπέμπει στην ελληνίδα ποιήτρια της Λέσβου, για να περιγραφεί ο πόθος των γυναικών για άλλες γυναίκες, και ‘ελληνική αγάπη’ (Greek love) για το αντρικό αντίστοιχο. Ασφαλώς, τέτοιου είδους όροι, και οι θρησκευτικές και ιστορικές αναφορές που αυτοί εμπερικλείουν, δεν είχαν καμία απήχηση σε πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν εκτός της ιουδεοχριστιανικής και της κλασικής παράδοσης. Στις κοινωνίες όπου κυριαρχούσε ο Ινδουισμός, ο Βουδισμός, ο Κομφουκιανισμός ή ο ανιμισμός χρησιμοποιούσαν διαφορετική ορολογία και αντιμετώπιζαν με διαφορετικούς τρόπους την ομόφυλη ερωτική δραστηριότητα και τη σεξουαλικότητα εν γένει. Η προ-αποικιακή Βόρεια και Νότια Αμερική, η Αφρική και η Ωκεανία διατήρησαν τους δικούς τους σεξουαλικούς κώδικες και το δικό τους λεξιλόγιο, παρόλο που οι στρατιώτες, οι ιεραπόστολοι και οι διοικητές των ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών προσπάθησαν να εξαλείψουν την αμαρτία των απίστων. Πράγματι, μια από τις μεγαλύτερες φιλοδοξίες των αποικιοκρατών, από τους κονκισταδόρες της Ιβηρικής Χερσονήσου στη Νότια Αμερική, μέχρι αυτούς που ‘μεταλαμπάδευαν το εμπόριο και τη χριστιανική πίστη’ σε αυτούς που θεωρούσαν αμαθείς αγρίους πρωτόγονων χωρών, ήταν να επιβάλουν στους γηγενείς πληθυσμούς των αποικιών τους τις δυτικές, και σε μεγάλο βαθμό χριστιανικές, κανονιστικές πρακτικές της σεξουαλικότητας.

Απόσπασμα από τον πρόλογο του Robert Aldrich (επιμ.): Ομοφυλοφιλία. Μια παγκόσμια ιστορία (Πάπυρος, 2008)