ΟΙ ΜΥΘΟΙ ΤΗΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Οι μύθοι της καλοκαιρινής διατροφής

Ρούλα Τσουλέα (ygeia.tanea.gr)

Τί πίνετε για να ξεδιψάσετε το καλοκαίρι; Νερό από τη βρύση ή από το ψυγείο; Πόσο και τι είδους αλάτι βάζετε στο φαγητό σας; Και πώς τρώτε τα λαδερά σας;

Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα κάνουν τη διαφορά ανάμεσα στο μύθο και την αλήθεια, καθώς πολλά απ’ όσα πιστεύουμε για την καλοκαιρινή μας διατροφή είναι εντελώς λανθασμένα.

Ο κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος Δημήτρης Μπερτζελέτο, αντιπρόεδρος της Ένωσης Διαιτολόγων-Διατροφολόγων Ελλάδας, παραθέτει τους ευρύτερα διαδεδομένους μύθους για την καλοκαιρινή διατροφή και την αλήθεια πίσω από αυτούς.

Μύθος 1: Τα παγωμένα ροφήματα μάς ξεδιψούν. Μπορεί να νιώθουμε ότι δροσιζόμαστε κάθε φορά που πίνουμε ένα παγωμένο ποτήρι νερό, αλλά για τον οργανισμό μας αυτό δεν αποτελεί τίποτε περισσότερο από μία ψευδαίσθηση, διότι το πεπτικό σύστημα δεν μπορεί να απορροφήσει τα παγωμένα υγρά και έτσι το σώμα δεν προστατεύεται από την αφυδάτωση.
Αντί λοιπόν να πίνετε τα ροφήματα παγωμένα, φροντίστε να είναι δροσερά και μάλιστα να έχουν θερμοκρασία 10 έως 15 βαθμών Κελσίου, διότι με αυτή τη θερμοκρασία επιτυγχάνεται η μέγιστη απορρόφησή τους, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε προ ετών στην επιθεώρηση «Journal of Athletic Training».
Καλό είναι επίσης να μην αδειάζετε μονορούφι το ποτήρι σας, αλλά να πίνετε μεγάλες γουλιές σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Μύθος 2: Το καλοκαίρι πρέπει να τρώμε περισσότερο αλάτι. Ο μύθος αυτός ξεκίνησε πριν από δεκαετίες, όταν η κατανάλωση άλατος ήταν περιορισμένη και έτσι συνιστούσαν οι γιατροί «λίγο περισσότερο αλάτι» για να γίνεται κατακράτηση υγρών και να αποφεύγεται η αφυδάτωση.
Στη σύγχρονη εποχή, όμως, το αλάτι που τρώμε είναι πολλαπλάσιο από αυτό που συνιστάται για καλή υγεία (μελέτες έχουν δείξει ότι τρώμε πάνω από 10 γραμμάρια την ημέρα, ενώ οι υγιείς δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 5 γρ. και οι υπερτασικοί τα 3 γρ. την ημέρα) και έτσι δεν συνιστάται ελαφρά αύξηση της κατανάλωσής του το καλοκαίρι.
Εξαίρεση σε αυτό είναι ορισμένα νοσήματα (π.χ. υπόταση) που μπορεί να χρειαστούν ελαφρά αυξημένη κατανάλωση άλατος το καλοκαίρι, αλλά μόνο αν το συστήσει ο θεράπων ιατρός.
 Ας σημειωθεί εδώ ότι δεν έχει καμία διαφορά αν το αλάτι είναι κοινό επιτραπέζιο ή θαλασσινό: η άποψη ότι το θαλασσινό αλάτι περιέχει λιγότερο νάτριο και συνεπώς μπορεί να χρησιμοποιείται άφοβα, αποτελεί επίσης μεγάλο μύθο. Αντί, λοιπόν, να βάζετε περισσότερο αλάτι στο φαγητό σας, δοκιμάστε αρωματικά, βότανα και μπαχαρικά.

Μύθος 3: Η ζέστη «κόβει» την όρεξη. Ούτε την όρεξη «κόβει», ούτε διευκολύνει το αδυνάτισμα, όπως επίσης πιστεύουν πολλοί. Είναι καλά τεκμηριωμένο ότι το καλοκαίρι οι καύσεις μειώνονται, διότι η περιβαλλοντική θερμοκρασία βρίσκεται πιο κοντά στη θερμοκρασία του σώματος και έτσι ο οργανισμός δεν χρειάζεται πολλές καύσεις ώστε να διατηρεί σταθερή την εσωτερική θερμοκρασία του (έχει βρεθεί ότι οι καύσεις τον χειμώνα είναι έως και 10% υψηλότερες απ’ ό,τι το καλοκαίρι).
Γιατί τότε δεν τρώμε όταν κάνει ζέστη; Για να μην ζεσταθούμε περισσότερο από την θερμότητα που θα παραχθεί κατά την πέψη της τροφής, είναι η απάντηση. Με άλλα λόγια, η ζέστη δεν μειώνει την όρεξη, αλλά ο οργανισμός μας προσαρμόζεται αυτόματα στις κλιματικές συνθήκες της εποχής και αναχαιτίζει το αίσθημα της πείνας όταν κάνει πολλή ζέστη.
Όσον αφορά το αδυνάτισμα, μάλλον πιο δύσκολο είναι το καλοκαίρι παρά πιο εύκολο, καθώς αφθονούν οι ευκαιρίες για «μεζεδάκια», «ουζάκια», ποικιλίες, σαγανάκια, παγωτά και κάθε είδους πολυθερμιδικά, αλκοολούχα κοκτέιλ.

Μύθος 4: Τα λαδερά δεν μας παχαίνουν. Μια χαρά μας παχαίνουν εάν «κολυμπούν» στο λάδι και συνοδεύονται από μισό κιλό φέτα και μισή φρατζόλα ψωμί.
Ο γενικός κανόνας στη διατροφή είναι το μέτρο, ειδάλλως τα πάντα μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση του σωματικού βάρους - ακόμα κι αν είναι ολιγοθερμιδικά όπως τα λαδερά, τα οποία με 1 κουταλάκι του γλυκού ελαιόλαδο ανά μερίδα παρέχουν 100 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια.
Φροντίστε να τρώτε λαδερά τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα, μαζί με το πολύ 30 γρ. φέτα και μία κανονική φέτα ψωμί.

Μύθος 5: Το σκόρδο απωθεί τα κουνούπια. Τα κουνούπια δεν είναι... βρικόλακες για να φοβούνται το σκόρδο. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ πραγματοποίησαν μελέτη για να ελέγξουν τις αντικουνουπικές ιδιότητες του σκόρδου, αλλά απέτυχαν παταγωδώς.
Συνεπώς, πιθανότερο είναι να φύγουν τρέχοντας οι γύρω σας αν τρώτε ωμό σκόρδο μέσα στο κατακαλόκαιρο.

Μύθος 6: Το καρπούζι είναι σκέτο νερό και παχαίνει. Ούτε το ένα ισχύει, ούτε το άλλο. Εκτός από άφθονο νερό, ανά φλιτζάνι του τσαγιού παρέχει το 20% της Ημερήσιας Συνιστώμενης Δόσης βιταμίνης C, καθώς και άφθονο λυκοπένιο - την κόκκινη χρωστική ουσία με τις ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, που σχετίζεται με μείωση του κινδύνου εκδήλωσης ορισμένων μορφών καρκίνου.
Όσον αφορά τις θερμίδες του, αυτές είναι μόλις 46 ανά φλιτζάνι του τσαγιού.