Parajanov
with Sarkis
with Sarkis
13
December 2018 - 17 March 2019
Pera Museum presents for the first time in Turkey a
selection that brings together all periods of the versatile, multicultural
visual world of renowned director Sergey Parajanov, master of poetic cinema.
Featuring many works across a wide spectrum ranging in style from the
traditional to pop-art, from strikingly unique collages to storyboard drafts,
from film costumes to drawings, paintings, mosaics, objects and photographs,
the exhibition sheds light on the brilliant and fertile world of the artist.
Born in Tbilisi, Parajanov received singing and violin
lessons as a child, displayed an interest in ballet and painting, worked with a
theatre troupe, wrote scripts and embraced all branches of the fine arts. He
settled in Moscow and studied at VGIK, the State Institute of Cinematography.
His unique, breathtaking and spectacular cinematic language places him among
the most important directors in film history.
Childhood, family, religion, captivity, freedom,
multiculturality and traditional themes are at the forefront of his works, yet
Parajanov engages with everything about life. Although he approaches many
different genres, his work does not fit into any single category, it remains
original throughout. Because of his dissident stance, he suffered under the
Soviet regime, and was imprisoned for long periods. Even when free, he was
deprived from the means to make films –this was how he begun to make his
collages, discovering potential in any kind of material he came across. The
boundless world of fantasy and symbolism in his collages reveals him as a
master of the art of objects. His collages also brought him freedom, and the
means to transcend borders and as in his films, his powerful creative energy
found further expression in this medium.
The exhibition also features works exclusively created
in homage to Parajanov by Sarkis, another master artist who passionately
followed him.
This exhibition has been prepared in collaboration
with the Sergey Parajanov Museum, and a selection of Parajanov’s films will
also be screened in a parallel program.
1 σχόλιο:
Ο Σεργκέι Παρατζάνωφ (Sergei Parajanov: 9 Ιανουαρίου 1924 - 20 Ιουλίου 1990), υπήρξε σπουδαίος σοβιετικός σκηνοθέτης αρμενικής καταγωγής, ο οποίος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Τιφλίδα της Γεωργίας, ενώ σπούδασε σκηνοθεσία στη Μόσχα και εργάστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα στην Ουκρανία.
Μοναχικός ποιητής και κυνηγημένος ευαίσθητος πολίτης όλου του κόσμου, δημιουργός υπέρτατων εικόνων, όπου ο θεατής συναντά τη παράδοση και το μοντερνισμό σε άρρηκτη σχέση. Στο έργο του Παρατζάνωφ αποτυπώνεται η αναζήτηση στις σκιές των προγόνων, το δάκρυ του αποχαιρετισμού, το πάντρεμα της ποίησης και των φορμαλιστικών προτάσεων σκορπίζοντας πάντα δυνατές και πανανθρώπινες συγκινήσεις.
Ο Σεργκέι Παρατζάνωφ είχε αρμενική καταγωγή και γεννήθηκε στις 18 Μαρτίου του 1924 στην Τιφλίδα, πρωτεύουσα της Γεωργίας. Οι αρχικές του φιλοδοξίες ήταν να γίνει τραγουδιστής και με αυτό τον σκοπό πήρε μαθήματα στο Ωδείο της Τιφλίδας από το 1942 έως το 1945.
Πολύ γρήγορα όμως το ενδιαφέρον του μετατοπίστηκε στον κινηματογράφο. Ενεγράφη στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο Κινηματογραφίας της Μόσχας με δασκάλους του, τους Lev Kuleshov και Alexander Dovzhenko, από το οποίο απoφοίτησε το 1951.
Κατά τη διάρκεια των επόμενων δέκα χρόνων θα κάνει μια σειρά ταινιών με διάλογους στην Ουκρανική διάλεκτο βασισμένες στη παράδοση του κοινωνικού ρεαλισμού. Παρ’ όλα αυτά όμως είναι εμφανής η διάθεσή του να ξεφύγει απ’ τα στερεότυπα.
Πράγματι, από το 1964, εγκαταλείπει αυτό το στυλ, και ακολουθεί την ανάγκη του για ένα πιο «δυναμικό» σινεμά, που να υπακούει στην κίνηση της κάμερας, στα έντονα χρώματα και αναζητά τις παραδοσιακές ρίζες της Αρμενικής κουλτούρας.
Κάτι τέτοιο φαίνεται αρχικά στην πρώτη ταινία αυτής της περιόδου του, το «Σκιές των ξεχασμένων προγόνων» (Shadows of Forgotten Ancestors). Αυτές του οι κινήσεις τον κάνουν γνωστό στην διεθνή κινηματογραφική σκηνή, παράλληλα όμως οι ρωσικές αρχές βλέπουν αυτή τη στροφή και σταματούν να του εγκρίνουν τις χρηματοδοτήσεις. Ενώ το 1968 πραγματοποιείται και η πρώτη του σύλληψη.
Έξι χρόνια αργότερα θα συλληφθεί και θα καταδικαστεί βάσει το ρωσικού ποινικού κώδικα, του άρθρου 121, που ποινικοποιεί την ομοφυλοφιλία και η ποινή του θα είναι πέντε χρόνια καταναγκαστικά έργα. Στην φυλακή, ο Παρατζάνωφ, παραμένει ανήσυχος. Δημιουργεί δεκάδες έργα. Κολάζ, από οτιδήποτε μπορούσε να συλλέξει. «Μπορώ να κάνω τέχνη μέσα απ’ τα σκουπίδια», έλεγε χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Αφέθηκε ελεύθερος έναν χρόνο νωρίτερα μετά από διεθνείς διαμαρτυρίες, ενώ όταν ασχολήθηκε ξανά με τον κινηματογράφο είδε τα πιο πολλά κινηματογραφικά πρότζεκτ του να απορρίπτονται. Κατάφερε όμως να ολοκληρώσει τρεις ταινίες πριν το θάνατό του, το 1990.
Γιώργος Ρούσσος (tvxs.gr)
Δημοσίευση σχολίου