ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ: ΡΟΖ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ

Ροζ καπιταλισμός (ή καπιταλισμός ουράνιου τόξου ή γκέι καπιταλισμός) είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγραφεί η ενσωμάτωση του κινήματος ΛΟΑΤ και του δικαιώματος της διαφορετικότητας όσον αφορά τον σεξουαλικό προσανατολισμό στην αγορά της οικονομίας και τον καπιταλισμό, ειδικά καθώς τέτοιου είδους ενσωμάτωση αφορά την αγορά των μελών της ΛΟΑΤ κοινότητας, των πληθυσμών του δυτικού κόσμου, των λευκών καθώς και ατόμων μεσαίας και ανώτερης κοινωνικής τάξης.

Αναλυτικότερα, ο όρος αναφέρεται στην ένταξη των μελών της ΛΟΑΤ κοινότητας στο καπιταλιστικό σύστημα, καθώς έχει πλέον και αυτή την απαραίτητη αγοραστική δύναμη(ροζ χρήματα) για να επικεντρώσει μια αγορά στο πρόσωπό της.

Αξιοσημείωτα παραδείγματα ανάλογης ένταξης μπορούν να αποτελέσουν τα gay bar και νυχτερινά κέντρα, τοποθεσίες για τουρισμό και γενικά καταναλωτικά αγαθά που είναι διάσπαρτα στην αγορά και προορίζονται για τα μέλη της γκέι κοινότητας.

Ο όρος εξυπηρετεί ακόμα σε συζητήσεις αντικρουόμενων απόψεων για το κατά πόσο είναι αποδεκτή η σεξουαλική διαφορετικότητα και την ανάγκη να γίνει σύντομα αποδεκτή από όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, καθώς η αγορά αναζητεί μανιωδώς νέο αγοραστικό κοινό το οποίο έχει βρει σε ένα βαθμό στο πρόσωπο της ΛΟΑΤ κοινότητας.

Ιστορικό πλαίσιο

Σύμφωνα με ορισμένους μελετητές η ανάπτυξη του παγκόσμιου καπιταλισμού συμπίπτει σε κάποιο βαθμό με την ανάπτυξη του ροζ καπιταλισμού στον δυτικό κόσμο. Από ιστορικά στοιχεία προκύπτει το συμπέρασμα πως σεξουαλική ποικιλομορφία υπήρχε πάντα και οι διάφορες περίοδοι επιχειρησιακής ανάπτυξης που στοχεύουν στην γκέι κοινότητα μπορούν να διακριθούν ως εξής

Από τα τέλη του 19ου αιώνα έχουν εξαπλωθεί σε πόλεις της Ευρώπης και της Αμερικής μπαρ, καμπαρέ, πορνεία ακόμη και έντυπος τύπος που στοχεύει στην αγορά της ΛΟΑΤ κοινότητας. Μολονότι τα μέλη μιας τέτοιας κοινότητας διώκονταν δημοσίως, η δημιουργία αυτών των επιχειρήσεων μπορεί να θεωρηθεί μια πρώτη προσπάθεια απόκτησης δικαιωμάτων για τα άτομα της ΛΟΑΤ κοινότητας και συνέβη στο Βερολίνο της Γερμανίας τη δεκαετία του 1920.

Δεύτερη φάση

Μετά το τέλος του Β' παγκοσμίου πολέμου ο φασισμός επηρέασε την Δύση και την έστρεψε στην ομοφοβία. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μολονότι η κατανάλωση ΛΟΑΤ προϊόντων και υπηρεσιών ήταν περιθωριακή, δημιουργήθηκαν ομόφυλες ενώσεις για να διεκδικήσουν μια θετικότερη ματιά απέναντι στην ομοφυλοφιλία από την πλευρά της ευρύτερης κοινωνίας. Ο σκοπός αυτός θα επιτυγχάνονταν μέσω συνεδριάσεων, δημοσιεύσεων, ή φιλανθρωπικών συγκεντρώσεων. Oι ομόφυλες αυτές ενώσεις εναντιώθηκαν σθεναρά στην προβολή των ομοφυλοφίλων ως διεστραμμένων και προβληματικών ατόμων.

Ενσωμάτωση των ΛΟΑΤ στην κοινωνία

Το 1969 ένα κίνημα, αυτό τhw εξέγερσης του Στόουνγουολ, σηματοδοτεί την αρχή της "απελευθέρωσης" των ΛΟΑΤ. Η απελευθέρωση αυτή είχε ορισμένα χαρακτηριστικά ένα από τα οποία ήταν η δημόσια προβολή της ομοφυλοφιλίας και είχε ως στόχο την αποποινικοποίηση της. Το κίνημα δεν είχε τα προβλεπόμενα και θεμιτά αποτελέσματα καθώς οδήγησε σε αρνητική κοινωνική ανταπόκριση η οποία οφείλεται στην εμφάνιση και εξάπλωση του HIV/AIDS και η οποία με τη σειρά της οδήγησε στην ανάπτυξη ενός άλλου κινήματος, αυτό των queer, με στόχο την καταπολέμηση των φυλετικών διακρίσεων.

Στην δεκαετία του 1990 οι ομοφυλοφιλικές διακρίσεις γνώρισαν μια ύφεση και έτσι οι θέσεις εργασίες για άτομα που ανήκαν στην ΛΟΑΤ κοινότητα αυξήθηκαν. Αυτό οδήγησε με τη σειρά του στην αύξηση της αγοραστικής δύναμης αυτής της κοινότητας και στην κίνηση του ροζ χρήματος. Oι ομοφυλόφιλοι αποτελούσαν πλέον ένα μεγάλο μέρος της αγοραστικής δύναμης και αυτό οδήγησε στην ανάπτυξη μιας νέας τάσης, αυτή των dinkies (ένα ζευγάρι με δύο εισοδήματα και κανένα παιδί).

Τέτοιου είδους διαδικασίες ιδιαίτερα δημοφιλείς σε γειτονιές ομοφυλοφίλων, παρείχαν κάποιου είδους κοινωνική ασφάλεια στα μέλη τους αλλά και προσιτές τιμές. Mε την ελάττωση του κοινωνικού στίγματος οι γειτονιές αυτές -οι οποίες χάρη στην ελάττωση αυτή έγιναν "trendy"- ακολούθησαν διαδικασία "εξευγενισμού".

Η αύξηση τιμών οδήγησε στην αποβολή του γκέι πληθυσμού που δεν μπορούσε να αντέξει οικονομικά τις νέες δαπάνες. Παράλληλα, αναπτύχθηκε μια πιο εξειδικευμένη αγορά γύρω από την κοινότητα των LGBTI. Η οποία εξυπηρετούσε με τα έσοδά της τις ανάγκες της ίδιας της κοινότητας LGBTI. Στους κώδικες δεοντολογίας διαφόρων εταιριών άρχισε να προστίθενται η υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤ αλλά και χρηματοδοτούσαν εκδηλώσεις της κοινότητας. Πιθανόν, χωρίς την πολιτική νομιμότητα που προσφέρει το καπιταλιστικό μοντέλο κατανάλωσης ορισμένα πολιτικά και αστικά δικαιώματα να μην είχαν αποκτηθεί, η απόκτηση όμως αυτή έπληξε τα μέλη της κοινότητας των LGBT, καθώς τους ενσωμάτωσε σε ένα ετεροκανονικό καταναλωτικό πλαίσιο.

Στην Ισπανία , ούτε ο επαναληπτικός προσδιορισμός της ομοφυλοφιλίας, ούτε και η διαδοχή του ομοφυλοφιλικού μοντέλου, έγιναν από το ενεργό ομοφυλοφιλικό κίνημα της εποχής, [...]  Η διείσδυση του νέου μοντέλου πραγματοποιείται μέσω ιδιωτικών καναλιών: από επιχειρηματίες που παράγουν μιμητικά ομοφυλοφιλικούς θεσμούς που υπάρχουν ήδη σε άλλες χώρες[...] Η θεσμοθέτηση του ομοφυλοφιλικού σύμπαντος "συνεπάγεται αναζήτηση αποτελεσματικότητας και οικονομίας, ταυτόχρονα, μεγιστοποιώντας την αποτελεσματικότητα (εκφράζεται ποσοτικά στον αριθμό των συνεργατών και των οργανισμών) και ελαχιστοποιώντας το κόστος (χάσιμο χρόνου και απόρριψη προτάσεων)".

-Το γκέι μοντέλο .Ροζ κοινωνία. Π. 82-84