«Στάση αναμονής» για τον καρκίνο του προστάτη
Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα (tanea.gr, 24/11/2011)
Ο καρκίνος του προστάτη είναι εξαιρετικά συχνός. Υπολογίζεται πως τρεις στους δέκα άντρες στις ηλικίες πάνω από 50 ετών θα τον αναπτύξουν κάποια στιγμή, αλλά οι περισσότεροι δεν θα πεθάνουν από αυτόν: το πιθανότερο είναι πως θα πεθάνουν με αυτόν, συχνά δίχως καν να γνωρίζουν πως τον είχαν.
Η επινόηση της μέτρησης του Ειδικού Προστατικού Αντιγόνου (PSA) στο αίμα και η εκτενής χρήση της, αύξησαν σημαντικά τη διάγνωσή του, αλλά συχνά αποκαλύπτουν κρούσματα που ουδέποτε θα αποτελούσαν αληθινό κλινικό πρόβλημα.
Σε τέτοιες περιπτώσεις οι γιατροί συχνά προτείνουν «στάση αναμονής υπό παρακολούθηση» – με άλλα λόγια, συχνές εξετάσεις του προστάτη, δίχως να γίνει κάποια θεραπεία εάν ο καρκίνος δεν αρχίσει να εξελίσσεται.
Οπως εξηγεί ο δρ Ααρον Ε. Κατζ, διευθυντής του Κέντρου Ολιστικής Ουρολογίας στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κολούμπια και συγγραφέας του «Πλήρους Οδηγού για τον Καρκίνο του Προστάτη» («The Definitive Guide to Prostate Cancer»), η ενεργός παρακολούθηση μπορεί να εφαρμοστεί υπό προϋποθέσεις.
Οι προϋποθέσεις είναι να έχουν οι άντρες PSA κάτω από 10 και βαθμολογία στην κλίμακα Gleason κάτω από 7, να είναι ο καρκίνος τους αρχικού σταδίου και να μην υπάρχει καμία ένδειξη πως ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί έξω από τον προστατικό αδένα.
Ο δρ Κατζ περιγράφει την ενεργό παρακολούθηση ως εξής:
* Ο ασθενής πρέπει να κάνει αλλαγές στη διατροφή του (μεταξύ άλλων να ελαττώσει ή να αποκλείσει το κόκκινο κρέας και τα πολλά γαλακτοκομικά, και να τρώει πολλά λαχανικά).
* Να παίρνει συμπληρώματα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, βιταμίνης D και φυτικούς αντιφλεγμονώδεις παράγοντες.
* Να κάνει συστηματικά γυμναστική, στην οποία θα συμπεριλαμβάνει αεροβική άσκηση τρεις φορές την εβδομάδα.
* Να ασχοληθεί με κάποια τεχνική καταπολέμησης του στρες, όπως η γιόγκα ή ο διαλογισμός.
* Να κάνει μέτρηση του PSA κάθε 4 μήνες και δακτυλική εξέταση κάθε 6 μήνες.
* Να κάνει βιοψία προστάτη κάθε 12-24 μήνες.
Ο ρόλος της διατροφής
Αν και δεν υπάρχουν οριστικές αποδείξεις, οι διατροφικές και συμπεριφορές αλλαγές που προτείνει ο δρ Κατζ βασίζονται σε μελέτες παρατήρησης και συγκριτικές μελέτες, οι οποίες τις έχουν συσχετίσει με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης επιθετικού καρκίνου του προστάτη και θανάτου από αυτόν.
Μελέτες λ.χ. του δρος Εντουαρντ Τζιοβανούτσι από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ σε δεκάδες χιλιάδες άντρες έδειξαν πως η αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος αυξάνει τον κίνδυνο προχωρημένου καρκίνου του προστάτη.
Αντιθέτως, η αυξημένη κατανάλωση σάλτσας ντομάτας, που είναι πλούσια σε μια προστατευτική ουσία που λέγεται λυκοπένη, σχετίζεται με μείωση του κινδύνου – το ίδιο και το αυξημένο επίπεδο φυσικής δραστηριότητας.
Ψάρια και λαχανικά
Στους ασθενείς που δέχονται να μην κάνουν ακόμα θεραπεία ο δρ Κατζ συνιστά πολλά λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, το σκουμπρί και οι σαρδέλες, επειδή είναι η καλύτερη πηγή ωμέγα-3 λιπαρών οξέων.
Αλλα προστατευτικά τρόφιμα που ενδέχεται να σταθεροποιήσουν ή να ελαττώσουν τα επίπεδα του PSA είναι τα φρούτα με έντονο χρώμα, όπως τα κόκκινα σταφύλια και τα ρόδια, καθώς και το πράσινο τσάι και τα καρύδια.
Ο δρ Κατζ συνιστά επίσης να τρώνε οι άντρες άφθονα λαχανικά, ιδίως σταυρανθή όπως το μπρόκολο, το λάχανο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το κουνουπίδι και η κράμβη, καθώς και τα σκουροπράσινα, όπως το σπανάκι.
Η προσέγγιση αυτή είναι επίσης πιθανό να οδηγήσει σε απώλεια βάρους, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό, διότι οι παχύσαρκοι άντρες έχουν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν επιθετικό καρκίνο του προστάτη.
Οσον αφορά τα διατροφικά συμπληρώματα, ο δρ Κατζ λέει πως περισσότερο από το 75% των ανδρών έχει ανεπάρκεια βιταμίνης D, ενώ μπορεί να βοηθηθεί από συμπληρώματα με AHCC (είναι ένας συνδυασμός ιατρικών μυκήτων που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα) και εκχυλίσματα βοτάνων με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Κρυοθεραπεία
Οι περισσότεροι άντρες, πάντως, διστάζουν να μείνουν με τον καρκίνο τους για να δουν εάν και πότε θα εξελιχθεί. Ωστόσο, οι συνηθέστερες θεραπείες για τη νόσο – η χειρουργική αφαίρεση και η ακτινοθεραπεία – μπορεί να είναι υπερβολικές για αρχόμενους καρκίνους, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις έχουν ως παρενέργεια ακράτεια και στυτική δυσλειτουργία.
Ο δρ Κατζ ειδικεύεται σε μια εναλλακτική λύση που λέγεται κρυοθεραπεία. Γίνεται εξωνοσοκομειακά και βασίζεται στην ψύξη του άρρωστου τμήματος του προστάτη, με διατήρηση ανέπαφου του υγιούς. Με τη μέθοδο αυτή αποφεύγονται οι παρενέργειες, ενώ αν η νόσος υποτροπιάσει, μπορεί να επαναληφθεί.
«Προτείνουμε επιθετικές θεραπείες σε ανθρώπους με μικρό πρόβλημα και αυτό πρέπει να σταματήσει», λέει ο δρ Κατζ. «Χρειαζόμαστε οδηγίες για το ποιος πρέπει να κάνει θεραπεία και ποιος όχι. Και πριν μετρήσει ένας άντρας το PSA, πρέπει να ενημερώνεται για το τι ακριβώς σημαίνει και πού μπορεί να οδηγήσει».
Τις απόψεις αυτές απηχούν τέσσερα άρθρα που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στην «Ιατρική Επιθεώρηση της Νέας Αγγλίας» (NEJM), συνιστώντας πιο επιλεκτική χρήση του PSA.
Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα (tanea.gr, 24/11/2011)
Ο καρκίνος του προστάτη είναι εξαιρετικά συχνός. Υπολογίζεται πως τρεις στους δέκα άντρες στις ηλικίες πάνω από 50 ετών θα τον αναπτύξουν κάποια στιγμή, αλλά οι περισσότεροι δεν θα πεθάνουν από αυτόν: το πιθανότερο είναι πως θα πεθάνουν με αυτόν, συχνά δίχως καν να γνωρίζουν πως τον είχαν.
Η επινόηση της μέτρησης του Ειδικού Προστατικού Αντιγόνου (PSA) στο αίμα και η εκτενής χρήση της, αύξησαν σημαντικά τη διάγνωσή του, αλλά συχνά αποκαλύπτουν κρούσματα που ουδέποτε θα αποτελούσαν αληθινό κλινικό πρόβλημα.
Σε τέτοιες περιπτώσεις οι γιατροί συχνά προτείνουν «στάση αναμονής υπό παρακολούθηση» – με άλλα λόγια, συχνές εξετάσεις του προστάτη, δίχως να γίνει κάποια θεραπεία εάν ο καρκίνος δεν αρχίσει να εξελίσσεται.
Οπως εξηγεί ο δρ Ααρον Ε. Κατζ, διευθυντής του Κέντρου Ολιστικής Ουρολογίας στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κολούμπια και συγγραφέας του «Πλήρους Οδηγού για τον Καρκίνο του Προστάτη» («The Definitive Guide to Prostate Cancer»), η ενεργός παρακολούθηση μπορεί να εφαρμοστεί υπό προϋποθέσεις.
Οι προϋποθέσεις είναι να έχουν οι άντρες PSA κάτω από 10 και βαθμολογία στην κλίμακα Gleason κάτω από 7, να είναι ο καρκίνος τους αρχικού σταδίου και να μην υπάρχει καμία ένδειξη πως ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί έξω από τον προστατικό αδένα.
Ο δρ Κατζ περιγράφει την ενεργό παρακολούθηση ως εξής:
* Ο ασθενής πρέπει να κάνει αλλαγές στη διατροφή του (μεταξύ άλλων να ελαττώσει ή να αποκλείσει το κόκκινο κρέας και τα πολλά γαλακτοκομικά, και να τρώει πολλά λαχανικά).
* Να παίρνει συμπληρώματα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, βιταμίνης D και φυτικούς αντιφλεγμονώδεις παράγοντες.
* Να κάνει συστηματικά γυμναστική, στην οποία θα συμπεριλαμβάνει αεροβική άσκηση τρεις φορές την εβδομάδα.
* Να ασχοληθεί με κάποια τεχνική καταπολέμησης του στρες, όπως η γιόγκα ή ο διαλογισμός.
* Να κάνει μέτρηση του PSA κάθε 4 μήνες και δακτυλική εξέταση κάθε 6 μήνες.
* Να κάνει βιοψία προστάτη κάθε 12-24 μήνες.
Ο ρόλος της διατροφής
Αν και δεν υπάρχουν οριστικές αποδείξεις, οι διατροφικές και συμπεριφορές αλλαγές που προτείνει ο δρ Κατζ βασίζονται σε μελέτες παρατήρησης και συγκριτικές μελέτες, οι οποίες τις έχουν συσχετίσει με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης επιθετικού καρκίνου του προστάτη και θανάτου από αυτόν.
Μελέτες λ.χ. του δρος Εντουαρντ Τζιοβανούτσι από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ σε δεκάδες χιλιάδες άντρες έδειξαν πως η αυξημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος αυξάνει τον κίνδυνο προχωρημένου καρκίνου του προστάτη.
Αντιθέτως, η αυξημένη κατανάλωση σάλτσας ντομάτας, που είναι πλούσια σε μια προστατευτική ουσία που λέγεται λυκοπένη, σχετίζεται με μείωση του κινδύνου – το ίδιο και το αυξημένο επίπεδο φυσικής δραστηριότητας.
Ψάρια και λαχανικά
Στους ασθενείς που δέχονται να μην κάνουν ακόμα θεραπεία ο δρ Κατζ συνιστά πολλά λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, το σκουμπρί και οι σαρδέλες, επειδή είναι η καλύτερη πηγή ωμέγα-3 λιπαρών οξέων.
Αλλα προστατευτικά τρόφιμα που ενδέχεται να σταθεροποιήσουν ή να ελαττώσουν τα επίπεδα του PSA είναι τα φρούτα με έντονο χρώμα, όπως τα κόκκινα σταφύλια και τα ρόδια, καθώς και το πράσινο τσάι και τα καρύδια.
Ο δρ Κατζ συνιστά επίσης να τρώνε οι άντρες άφθονα λαχανικά, ιδίως σταυρανθή όπως το μπρόκολο, το λάχανο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το κουνουπίδι και η κράμβη, καθώς και τα σκουροπράσινα, όπως το σπανάκι.
Η προσέγγιση αυτή είναι επίσης πιθανό να οδηγήσει σε απώλεια βάρους, γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό, διότι οι παχύσαρκοι άντρες έχουν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν επιθετικό καρκίνο του προστάτη.
Οσον αφορά τα διατροφικά συμπληρώματα, ο δρ Κατζ λέει πως περισσότερο από το 75% των ανδρών έχει ανεπάρκεια βιταμίνης D, ενώ μπορεί να βοηθηθεί από συμπληρώματα με AHCC (είναι ένας συνδυασμός ιατρικών μυκήτων που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα) και εκχυλίσματα βοτάνων με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Κρυοθεραπεία
Οι περισσότεροι άντρες, πάντως, διστάζουν να μείνουν με τον καρκίνο τους για να δουν εάν και πότε θα εξελιχθεί. Ωστόσο, οι συνηθέστερες θεραπείες για τη νόσο – η χειρουργική αφαίρεση και η ακτινοθεραπεία – μπορεί να είναι υπερβολικές για αρχόμενους καρκίνους, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις έχουν ως παρενέργεια ακράτεια και στυτική δυσλειτουργία.
Ο δρ Κατζ ειδικεύεται σε μια εναλλακτική λύση που λέγεται κρυοθεραπεία. Γίνεται εξωνοσοκομειακά και βασίζεται στην ψύξη του άρρωστου τμήματος του προστάτη, με διατήρηση ανέπαφου του υγιούς. Με τη μέθοδο αυτή αποφεύγονται οι παρενέργειες, ενώ αν η νόσος υποτροπιάσει, μπορεί να επαναληφθεί.
«Προτείνουμε επιθετικές θεραπείες σε ανθρώπους με μικρό πρόβλημα και αυτό πρέπει να σταματήσει», λέει ο δρ Κατζ. «Χρειαζόμαστε οδηγίες για το ποιος πρέπει να κάνει θεραπεία και ποιος όχι. Και πριν μετρήσει ένας άντρας το PSA, πρέπει να ενημερώνεται για το τι ακριβώς σημαίνει και πού μπορεί να οδηγήσει».
Τις απόψεις αυτές απηχούν τέσσερα άρθρα που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στην «Ιατρική Επιθεώρηση της Νέας Αγγλίας» (NEJM), συνιστώντας πιο επιλεκτική χρήση του PSA.
1 σχόλιο:
Ενδιαφέρον θέμα, κι επίκαιρο για πολλούς. Όταν έρθει η ώρα, θα το φροντίσουμε.
Ξενικός
Δημοσίευση σχολίου