James Baldwin (2/8/1924 – 30/11/87)
Συγγραφέας, ΗΠΑ
.
Αν βρεθείς σ' έναν άλλο πολιτισμό αναγκάζεσαι να εξετάσεις το δικό σου», γράφει σ' ένα δοκίμιό του ο Τζέιμς Μπόλντουιν, ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς μαύρους συγγραφείς που ένωσε τη φωνή του με τις άλλες φωνές διαμαρτυρίας ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις, στην καταπίεση και στην άνιση μεταχείριση των μαύρων κατά τη δεκαετία του '60, δίνοντας σε όλα του τα έργα την πολιτική διάσταση των δεινών της εποχής του. Ο Μπόλντουιν, έχοντας δοκιμάσει διπλό αποκλεισμό λόγω του χρώματος και των ερωτικών προτιμήσεών του, κατόρθωσε να αποτυπώσει πειστικότερα από οποιονδήποτε άλλον την αθλιότητα και την κατακραυγή των μαύρων ομοφυλόφιλων στη σύγχρονη φιλελεύθερη Αμερική.
Αν βρεθείς σ' έναν άλλο πολιτισμό αναγκάζεσαι να εξετάσεις το δικό σου», γράφει σ' ένα δοκίμιό του ο Τζέιμς Μπόλντουιν, ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς μαύρους συγγραφείς που ένωσε τη φωνή του με τις άλλες φωνές διαμαρτυρίας ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις, στην καταπίεση και στην άνιση μεταχείριση των μαύρων κατά τη δεκαετία του '60, δίνοντας σε όλα του τα έργα την πολιτική διάσταση των δεινών της εποχής του. Ο Μπόλντουιν, έχοντας δοκιμάσει διπλό αποκλεισμό λόγω του χρώματος και των ερωτικών προτιμήσεών του, κατόρθωσε να αποτυπώσει πειστικότερα από οποιονδήποτε άλλον την αθλιότητα και την κατακραυγή των μαύρων ομοφυλόφιλων στη σύγχρονη φιλελεύθερη Αμερική.
Η παραμονή του μακριά από το χώρο για τον οποίο έγραφε του πρόσφερε μια καινούρια οπτική αλλά και την ελευθερία να ασκήσει την τεχνική του, παρατηρώντας από απόσταση τις πολιτισμικές διαφορές. Παρ' ότι έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του στο εξωτερικό, οι θέσεις του παρέμειναν αμετατόπιστες και, είτε έγραφε στο Παρίσι είτε στην Κωνσταντινούπολη, δεν έπαψε να εκφράζει την εμπειρία του μαύρου στην Αμερική των λευκών, μέσα από έναν μεγάλο αριθμό, εν πολλοίς αυτοβιογραφικών, δοκιμίων, μυθιστορημάτων και θεατρικών έργων. Η φορτισμένη με πάθος και ένταση φωνή του μιλούσε για τον πόνο και την εξέγερση των μαύρων και τη λυτρωτική δύναμη της συσπείρωσης σε έναν κοινό αγώνα. Τα ταξίδια του δεν τον απομάκρυναν από τα κοινωνικά προβλήματα της Αμερικής και στις αρχές του '60, επιφορτισμένος με το βάρος της ευθύνης, επιστρέφει για να πάρει μέρος στους αγώνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για την αποκατάσταση της ταυτότητας των μαύρων. (…)
Ο Μπόλντουιν υπήρξε μέχρι το θάνατό του, το 1987, πολέμιος των φυλετικών διακρίσεων και κατηγορήθηκε από την κριτική πως παρά τις προσπάθειές του να αποστασιοποιηθεί από την παράδοση της διαμαρτυρίας και να αποβάλει το στίγμα του συγγραφέα που χρησιμοποιεί τα έργα του για προπαγάνδα, δεν κατόρθωσε παρά να ενισχύει τα φυλετικά στερεότυπα που πάσχιζε να παροπλίσει. Όλοι, όμως, σήμερα αναγνωρίζουν πως παρά την αδυναμία του να ξεφύγει από τη συνεχή παράθεση προσωπικών βιωμάτων, τα έργα του, μεταφέροντας τη φωνή των μαύρων της Αμερικής, διαθέτουν μια ποιότητα προφητική και περιγράφουν την εικόνα ενός νέου κόσμου, όπου οι μαύροι θα καταφέρουν «να γλιτώσουν από τη συμπόνια των λευκών», έναν κόσμο όπου και οι λευκοί θα έχουν μάθει «να ζουν χωρίς την επιβεβαίωση των μαύρων».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΑΝΤΟΓΛΟΥ (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 13/6/2003)
Ο Μπόλντουιν υπήρξε μέχρι το θάνατό του, το 1987, πολέμιος των φυλετικών διακρίσεων και κατηγορήθηκε από την κριτική πως παρά τις προσπάθειές του να αποστασιοποιηθεί από την παράδοση της διαμαρτυρίας και να αποβάλει το στίγμα του συγγραφέα που χρησιμοποιεί τα έργα του για προπαγάνδα, δεν κατόρθωσε παρά να ενισχύει τα φυλετικά στερεότυπα που πάσχιζε να παροπλίσει. Όλοι, όμως, σήμερα αναγνωρίζουν πως παρά την αδυναμία του να ξεφύγει από τη συνεχή παράθεση προσωπικών βιωμάτων, τα έργα του, μεταφέροντας τη φωνή των μαύρων της Αμερικής, διαθέτουν μια ποιότητα προφητική και περιγράφουν την εικόνα ενός νέου κόσμου, όπου οι μαύροι θα καταφέρουν «να γλιτώσουν από τη συμπόνια των λευκών», έναν κόσμο όπου και οι λευκοί θα έχουν μάθει «να ζουν χωρίς την επιβεβαίωση των μαύρων».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΑΝΤΟΓΛΟΥ (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 13/6/2003)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου