Στέφανος
Δημουλάς: Ο Έλληνας που στα 25 του κατακτά την παγκόσμια χορευτική σκηνή,
αποκαλύπτεται στο Marie Claire
Εβίτα Τσιλοχρήστου (marieclaire.gr,
4/11/2019)
H στήριξη των γονιών του, τα
δύσκολα χρόνια στη Βασιλική Ακαδημία Χορού της Σκωτίας και οι δρόμοι που άνοιξε
το γκέι περιοδικό Attitude
Παρότι έχουμε και οι δύο καταγωγή από τον Βόλο,
πρωτοάκουσα για εκείνον πέρυσι, όταν έγινε εξώφυλλο μαζί με τον πατέρα
του, στο Attitude, το μεγαλύτερο LGBTQ περιοδικό της Βρετανίας. Ο Έλληνας
χορευτής και χορογράφος Στέφανος Δημουλάς που σε λίγους μήνες γίνεται
25 ετών, τα τελευταία χρόνια διαπρέπει στο εξωτερικό, έχοντας εμφανιστεί,
μεταξύ άλλων, σε παραγωγή της Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου στο Covent Garden
κι έχοντας συνεργαστεί με την Alicia Keys, την Kate Moss και την Jennifer
Hudson.
Ο Στέφανος κυνήγησε κι εξακολουθεί να κυνηγά με
υπερηφάνεια τους στόχους του, έχοντας την πιο δυνατή σύμμαχο, την οικογένειά
του. Αυτή την περίοδο, βρίσκεται σε Βρετανικό τουρνέ ως Πρωτοχορευτής στην
Εθνική Όπερα της Ουαλίας για την παραγωγή “Cunning Little Vixen”. Πριν από
λίγες ημέρες τον πετύχαμε στο Παρίσι, στα πλαίσια του τουρνέ και από εκεί
μίλησε με ειλικρίνια στο Marie Claire.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τότε που ένιωσες
το πρώτο σκίρτημα για τον χορό. Το
θυμάσαι; Πώς ξεκίνησε;
Ήμουν τεσσάρων ετών. Δεν θυμάμαι πολλά, μόνο στιγμές
στην τηλεόραση, από την λίμνη των κύκνων. Αυτό το έργο με στιγμάτισε και με
έκανε να το ερωτευτώ, ειδικά τη μουσική του. Ο Tchaikovsky είναι ίσως ο πιο
αγαπημένος μου συνθέτης κλασικής μουσικής.
Σε ποια ηλικία
ξεκίνησες χορό;
Με μία έμφυτη εσωτερική θέληση ζήτησα από τους γονείς
μου να μάθω χορό και πιο συγκεκριμένα ήθελα «αυτό», «αυτό» που είδα στην
τηλεόραση, «αυτό» που με καθήλωσε, «αυτό» που με κέρδισε. Αναφέρομαι στον
κλασικό χορό ως «αυτό» γιατί τότε ούτε πώς αποκαλούνταν δεν ήξερα. Έδειξα απλώς
την τηλεόραση στου γονείς μου και είπα «αυτό» θέλω. Να που και καμιά φορά το
μαύρο αυτό κουτί δίνει και σωστά ερεθίσματα, γιατί μόνο σωστά ερεθίσματα θεωρώ
αυτά που ανυψώνουν την αίγλη, την ψυχή και τον θαυμασμό ενός μικρού παιδιού.
Ποια ήταν η αντίδραση
των γονιών σου;
Θετικότατη. Είμαι από τους τυχερούς ανθρώπους στην
Ελλάδα όπου οι γονείς μου ενδιαφέρονταν περισσότερο για τι πιστεύει το παιδί
τους παρά για τι πιστεύει ο γείτονάς τους. Το συζητήσαμε και θεώρησαν ευθύνη
τους να ακολουθήσουν τη φυσική κλίση του γιου τους. Πόσο πιο τυχερός να
αισθάνομαι. Πολλές φορές ξέρετε αναρωτιέμαι τι τόσο καλό έχω κάνει στη ζωή μου
για να αξίζω τέτοιους γονείς στο πλάι μου.
Έπαιξε ρόλο στην
εξέλιξή σου, η υποστήριξή τους;
Μεγάλο. Με ωριμότητα και ρεαλιστική ματιά οι γονείς
μου όταν ήμουν 15 χρονών συζήτησαν μαζί μου και μιλήσαμε για τις πιθανές
επιλογές για το μέλλον μου. Με αρκετούς προσωπικούς φόβους και δισταγμούς
αποφάσισα να ακολουθήσω το χορό και να «πατήσω τον εαυτό μου κάτω» για να
βελτιώσω την τεχνική μου στο χορό έτσι ώστε να μπω στην ακαδημία σε ηλικία πια
18 ετών.
Η ηθική στήριξη και η έκφραση του πατέρα μου «εσύ να
ξέρεις ότι κάνεις ό,τι καλύτερο μπορείς και άσε τα υπόλοιπα να έρθουν» με
συνόδευαν πάντα. Η υλική τους στήριξη λόγω των υποτροφιών μου δεν ήταν τόσο
απαραίτητη παρόλα αυτά και οι δυό τους στάθηκαν βράχοι δίπλα μου. Εδώ να
σημειώσω ότι η όποια αίτηση για υποτροφία ελληνικής προέλευσης απέβη άκαρπη και
εξού το μέγιστο κίνητρό μου να μετακομίσω στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στη
Σκωτία, όπου η Βασιλική Ακαδημία μου έδινε πλήρη υποτροφία σπουδών. Κι έτσι ο Στέφανος
αποδήμησε κι αυτός για τα ξένα χώματα.
Μεγάλωσες σε μια
σχετικά κλειστή κοινωνία και στην πόλη του Βόλου. Υπήρχαν συμμαθητές σου που
τους φαινόταν περίεργο το ότι ασχολείσαι με τον χορό;
Ναι αρκετά. Έχω κάποιες στενάχωρες αναμνήσεις αλλά και
το χρόνο να μπορούσα να γυρίσω πίσω δεν θα άλλαζα καμία. Όλες αυτές με κάνανε
δυνατό, πεισματάρη και εργατικό.
Πρόσφατα έκανα μία ανάρτηση στον προσωπικό μου
λογαριασμό στο Facebook με μία πρωτοφανή για τα δεδομένα μου ανταπόκριση.
Αναφερόμουν στα αγόρια μιας μικρής πόλης όπως ο Βόλος, τα οποία δεν πρέπει να
απογοητεύονται από τα στενά γεωγραφικά και νοητικά ίσως πλαίσια του τόπου και
των ανθρώπων της. Είναι δύσκολο να μεγαλώνεις με ιδιαιτερότητες και διαφορετικά
ενδιαφέροντα. Πρέπει όμως να τα κατακτάς μέσα σου και να τα υποστηρίζεις.
Δέχθηκα αρκετούς χλευασμούς, δεν θα το αρνηθώ. Το διαφορετικό, το περίεργο ίσως
όπως λέτε κι εσείς φέρνει τρόμο και σύγχυση στα μάτια των παιδιών και το
κατανοώ. Δεν κρατάω κακία σε κανέναν.
Πώς βρέθηκες στο
Λονδίνο;
Τελειώνοντας τις σπουδές μου στη Σκωτία είχα ήδη τον
ατζέντη μου στο Λονδίνο κι έτσι αποφάσισα να μετακομίσω εκεί. Από μικρός με τα
ταξίδια που κάναμε με τους γονείς μου, θυμάμαι ότι το Λονδίνο με είχε γοητεύσει
περισσότερο από κάθε άλλη πόλη που είχαμε επισκεφθεί. Ο ταχύρυθμος τρόπος ζωής,
η πολυπολιτισμικότητα ακόμα και ο κυκλοθυμικός καιρός του μου ταίριαζαν. Έτσι,
όταν μετακόμισα πλέον εκεί αισθανόμουν πιο οικείο το περιβάλλον, μου ταίριαζε.
Τι θυμάσαι από τα
χρόνια των σπουδών σου;
Αρκετές στιγμές μοναξιάς, δάκρυα στα διαλείμματα
(κρυφά στις τουαλέτες), υποκρισία. Αλλά και δικαίωση, διδάγματα και μία
πανέμορφη κάθαρση στο πέρας των σπουδών μου με την αμιγώς αρχαιοελληνική
σημασία της λέξης. Έμαθα να δουλεύω σκληρά και να δουλεύω από μένα για μένα, να
μην αποδιοργανώνομαι από τυχόν εξωτερικούς αρνητικούς παράγοντες και να είμαι
αντιδραστικός με αυτά που αξίζουν την προσοχή μου.
Η αλήθεια είναι επίσης ότι οι εξουθενωτικές ώρες
προπόνησης και ένα κομμάτι αβεβαιότητας ήταν κάποια πράγματα που θεωρούσα
δεδομένα και τα περίμενα. Δεν περίμενα, όμως, να μην βρω τη ζεστασιά και τις
φιλίες που είχα βιώσει με τους ανθρώπους στη χώρα μου. Πιστεύω ότι αυτές οι
σχέσεις που δημιουργούμε ως Έλληνες στην κουλτούρα μας είναι μοναδικές.
Πόσο δύσκολο ήταν να
συνεργαστείς με την Βασιλική Ακαδημία Χορού της Σκωτίας;
Δύσκολο ήταν σε προσωπικό επίπεδο. Η συνεχής μάχη του
να είσαι μπροστά στον καθρέφτη 8 ώρες τη μέρα και αυτός να στέκεται ακίνητος
αλλά παρ’όλα αυτά «καταπέλτης» στα κιλά σου, τις γραμμές σου, την τεχνική σου
ήταν το δυσκολότερο για εμένα πιστεύω. Δεν ξεχνάω πώς 15 άτομα εισαχθήκαμε στο
έτος μου και 9 αποφοιτήσαμε… Θέλει γερό στομάχι ο σωστός επαγγελματισμός στο
χορό. Μακάρι να ήταν μόνο φώτα και κοστούμια.
Όταν πια ξεπερνάς αυτό το στάδιο νομίζω έχεις ήδη
αποφοιτήσει. Στην πορεία κατάλαβα ότι το κλειδί με την ακαδημία ήταν οι σχέσεις
που κράτησα αργότερα. Γενικά όμως η επικοινωνία και το σωστό μάρκετινγκ που κάνει
ο εκάστοτε χορευτής, μπορούν να αποφέρουν θετικά αποτελέσματα.
Έχεις χορέψει και στη
Βασιλική Όπερα του Λονδίνου. Τι συναισθήματα σου άφησε;
Ήταν μία πανέμορφη κι επαγγελματικά άρτια εμπειρία και
θα σας εξηγήσω το γιατί. Πανέμορφη καθώς είναι πραγματικά ανεκτίμητης αξίας για
εμένα οι εικόνες και οι γνώσεις που αποκόμισα. Δεν είναι και λίγο να λες
καλημέρα στα αποδυτήρια με το ιερό τέρας του κλασικού χορού, τον Carlos Acosta
καθημερινά… Κυκλοφορούσα παντού με ένα τετραδιάκι και κατέγραφα τις σκέψεις, τα
συναισθήματα, τις χορευτικές διορθώσεις ακόμα και τις συζητήσεις που έκανα με
άτομα που βρίσκονται στην Βασιλική Όπερα πάνω από 20 χρόνια. Με την
έκφρασή μου ‘επαγγελματικά άρτια’ μιλάω για την οργάνωση, τους κανονισμούς και
το μισθολόγιο. Πολλές φορές ξεχνάμε ότι ο χορός αντιμετωπίζεται ως κανονικότατο
επάγγελμα σε πολλές χώρες και αναλόγως το συμβόλαιο της εκάστοτε παραγωγής, ο
χορευτής μπορεί να είναι μερικής ή πλήρους απασχόλησης. Το επάγγελμα του
χορευτή (πιστεύω θα το διατυμπανίζω μια ζωή) είναι ένα κανονικότατο επάγγελμα
με προκαθορισμένους μισθούς, ωράριο, συμβόλαια, κανόνες και άδειες. Και είναι
υπέροχο να έχεις μία δουλειά για την οποία χαίρεσαι να ξυπνάς ακόμα και νωρίς
το πρωί.
Πρόσφατα με κάποιες
ανακαινίσεις έγινε και μια προσπάθεια ώστε οι παραστάσεις της να μην είναι μόνο
για την ελίτ. Με ποιες κινήσεις πιστεύεις γενικά ότι τέτοιου είδους παραγωγές,
θα μπορούσαν ν’ απευθύνονται σε όλο τον κόσμο;
Έγιναν όντως κάποιες ανακαινίσεις και εγκαινιάστηκε
προσφάτως και η καινούρια πτέρυγα της Όπερας, δίνοντας έτσι κατευθείαν την
ευκαιρία σε περισσότερο κόσμο να έχει μία δωρεάν ματιά στο εσωτερικό ενός
ιστορικού χώρου. Πιστεύω ότι θα μπορούσαν να απευθύνονται σε περισσότερο κόσμο
με το να γίνονται πιο προσιτές οικονομικά. Η προσβασιμότητα των παραγωγών
καθίσταται δύσκολη λόγω των ακριβών εισιτηρίων γι’ αυτό λοιπόν ένας αριθμός
εισιτηρίων σε προσιτή τιμή, θα μπορούσε να προσελκύσει περισσότερο ενδιαφέρον.
Επιπλέον, οι επίσημες πρόβες των παραγωγών θα πρέπει να είναι κατάμεστες από
σχολεία και ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε ένα
ευρύτερο κοινωνικό φάσμα ατόμων να διευρύνουν τους ορίζοντές τους.
Kαλώς ή κακώς μάθαμε οι περισσότεροι για σένα όταν
φωτογραφήθηκες με τον πατέρα σου για το εξώφυλλο του γκέι περιοδικού Attitude.
Σ’ ενόχλησε καθόλου αυτό;
Δεν με ενόχλησε. Περίμενα αντιφατικές αντιδράσεις,
παρ’ όλα αυτά οι αρνητικές ήταν μηδαμινές, αλλά η υποστήριξη τεράστια. Δεν
πίστευα όμως ότι θα πάρει τέτοια δημοσιότητα το όλο θέμα και κατ’ επέκτασην
μεγάλο ενδιαφέρον για τη χορευτική δουλειά μου. Η ελληνική πρεσβεία στο
Λονδίνο, ο Τύπος ακόμα και κάποιοι χρήστες από τη Βραζιλία και το Πεκίνο στο
Instagram δημοσίευαν το εξώφυλλο και μου έστελναν συγκινητικότατα μηνύματα.
Ήταν τιμή μου να είμαι στο εξώφυλλο αυτού του
περιοδικού, τιμή μου να δέχομαι το στοργικότερο φιλί από τον πατέρα μου και
ακόμη περισσότερη τιμή να δείχνω μία διαφορετική, αληθινή πραγματικότητα αγάπης
που μπορεί να εμπνεύσει και άλλους νέους με τους γονείς τους.
Έχεις συνεργαστεί με
πολύ διάσημα ονόματα όπως με την Alicia Keys και την Kate Moss. Πώς
ήταν;
Ήταν συνεργασίες καθαρά επαγγελματικές. Πίστευα κι εγώ
στην αρχή ότι όταν θα συνεργαζομουν με τέτοια ονόματα , όπως επίσης και με την
Jennifer Hudson και τον Placido Domingo, θα ζούσα πρωτόγνωρες στιγμές αλλά
τελικά ξεγελάστηκα. Ήταν δουλειές όπως όλες οι άλλες όπου στα διαλείμματα θα
πίναμε τον καφέ μας, θα ανταλλάζαμε κάποιες κουβέντες και θα ανυπομονούσαμε να
έρθει η ώρα για το εορταστικό ποτό μας στο τέλος των γυρισμάτων.
Ποια ήταν τα
συναισθήματά σου όταν κατάφερες να συμμετέχεις στην Τραβιάτα;
Έκπληξη. Ενθουσιασμός. Τρόμος. Εξεπλάγην καθώς δεν
περίμενα ότι θα με επιλέξουν μέσα από τόσο κόσμο. Ενθουσιάστηκα που θα
συμμετέχω σε μία όπερα που αγαπώ και μία παραγωγή ανάλογη του μεγαλείου της.
Τρόμαξα που θα πατήσω σε αυτή την ιστορική σκηνή της Βασιλικής Όπερας του
Λονδίνου στο Covent Garden, με έναν από τους μεγαλύτερους τενόρους παγκοσμίως,
τον Placido Domingo. Σκηνή στην οποία πατούσε η Μαρία Κάλλας, παίζοντας την
Βιολέτα στην Τραβιάτα το 1958. Δέος.
Αλήθεια τι σκέφτεσαι
όταν χορεύεις;
Δύο πράγματα. Πρώτον να μην κάνω λάθος βήματα! Και
δεύτερον να προσπαθήσω να απολαύσω τις επαγγελματικές μου αυτές στιγμές στη
σκηνή όσο το δυνατόν περισσότερο. Καμιά φορά χάνομαι στην αφοσίωση να τα κάνω
όλα στην εντέλεια και ξεχνάω να απολαμβάνω τις χορευτικές μου στιγμές ως καρπό
των κόπων μου.