Ο ΓΚΕΪ ΚΑΥΚΑΣΟΣ 2 - ΓΕΩΡΓΙΑ

Λίγοι που γνωρίζουν και ασχολούνται με την Γεωργία, μια μικρή χώρα στο Καύκασο, στο σταυροδρόμι μεταξύ κεντρικής Ασίας και της Ευρώπης θα θυμούνται ότι πριν από ένα χρόνο, ένα μεγάλο πλήθος από αντι-διαδηλωτές επιτέθηκε σε μια μικρή ομάδα ακτιβιστών του LGTB κινήματος, που διοργάνωναν πορεία ενάντια στη ομοφοβία στις 17 Μαΐου. Αφού δέχτηκαν πέτρες και ξύλα από μεσήλικες, οι ακτιβιστές αναγκάστηκαν να φύγουν. ‘Όμως 28 άνθρωποι  μεταξύ των οποίων και 3 αστυνομικοί τραυματίστηκαν.

Υπήρχε έντονη αντίδραση από πολύ κόσμο, και κυρίως από ΜΚΟ οι οποίοι ζήτησαν να τιμωρηθούν όσοι είναι υπεύθυνοι για την προετοιμασία της βίας; Μια έφεση υπογράφηκε από 12.000 πολίτες που ζητούσαν να διαλευκανθεί η υπόθεση της επίθεσης, ακόμα και πρώην υπουργοί τοποθετήθηκαν πάνω σε αυτό.

Αλλά ένα χρόνο αργότερα, λίγα έχουν αλλάξει.Όχι απλά όλοι έχουν γλιτώσει κάθε τιμωρία, αλλά έχει επιτραπεί στους παπάδες να διαμορφώνουν τον δημόσιο λόγο γύρω από το θέμα, και κυρίως τον δημόσιο διάλογο για τον νέο νόμο ενάντια στις διακρίσεις, βεβαιώνοντας έτσι ότι ο νόμος θα μείνει στα χαρτιά.

Ο δημόσιος διάλογος για τον συγκεκριμένο νόμο έχει πυροδοτήσει διαμάχες στη Γεωργία για θεμελιακά ζητήματα που αντιμετωπίζει ο κάθε Ευρωπαίος: ο ρόλος της θρησκείας στη κοινωνία, η Δύση vs της Ρωσίας,(που εκεί αυτή η αντιπαράθεση φτάνει να γίνεται στα σοβαρά, αντιπαράθεση ακόμα και στη Eurovision),και οι ευρωπαϊκές προοπτικές χωρών όπως η Μολδαβία, η Ουκρανία,η Γεωργία κτλ. Για τους περισσότερους γεωργιανούς η Ορθοδοξία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την εθνική τους ταυτότητα και την ιστορία τους. Και η Γεωργιανή Ορθόδοξη εκκλησία το έχει κάνει σαφές ότι δεν θα δεχτεί με κανέναν τρόπο την αναφορά σε ζητήματα σεξουαλικού προσανατολισμού, μέσα στον νέο Νόμο. Στην πρώτη της επίσημη δήλωση στις 28 Απριλίου, στελέχη της εκκλησίας δήλωσαν ότι θεωρούν τον νόμο «νομιμοποίηση μιας θανάσιμης αμαρτίας» και «φιλο-gay προπαγάνδα. Σε μια χώρα που η κεφαλή της τοπικής ορθόδοξης εκκλησίας έχει δημόσια αποδοχή σε ποσοστό 97% τέτοιες δηλώσεις δεν μπορούν να αγνοηθούν.

Όμως ο συγκεκριμένος νόμος είναι ως όρος, μέρος της υπογραφής συνθήκης με την ΕΕ για κατάργηση της τουριστικής Βίζας κάτι πολύ σημαντικό για χώρες της Ευρώπης που θέλουν σε βάθος χρόνου να μπουν στην ΕΕ. Φοβούμενη ένα σενάριο σαν αυτό της Ουκρανίας, η Γεωργία υπέγραψε σχεδόν αθόρυβα την συμφωνία, 2 μήνες πριν την προγραμματισμένη ημερομηνία. Γιαυτό και το κοινοβούλιο ψήφισε ανώνυμα να περάσει ο νόμος για τις διακρίσεις, και να περιλαμβάνει και ζητήματα σεξουαλικότητας. Όμως η υπογραφή της συμφωνίας έδωσε την αφορμή σε εκκλησιαστικούς παράγοντες να κατηγορήσουν την κυβέρνηση ότι καταστρέφει τις παραδοσιακές αξίες της Γεωργίας.

“Το έγγραφο του νέου νόμου όχι μόνο μιλά για «σεξουαλικές μειονότητες και τις αναγνωρίζει, αλλά οι αξιωματούχοι της εκκλησίας έκαναν προπαγάνδα λέγοντας ότι την επαύριο μιας τέτοιας συμφωνίας οι άντρες θα πετάξουν τα παραδοσιακά παλτά τους και θα φορέσουν νυφικά(!),  αναφέρει ο Giorgi Lomsadze, δημοσιογράφος από το Eurasianet.org.

Μερικοί γεωργιανοί πολιτικοί πιστεύουν ότι η πίεση που ασκεί η τοπική εκκλησία είναι ουσιαστικά ρώσικος δάκτυλος για να ματαιώσει τη συμφωνία με την Ευρώπη. Η γεωργιανική εκκλησία διατηρεί στενούς δεσμούς με το Ρωσικό Πατριαρχείο και το Κρεμλίνο είναι απολύτως ενήμερο ότι πολλοί γεωργιανοί θα στηρίξουν μια πιθανή εναντίωση της Ρωσίας στον νόμο και πιθανώς και στο σύμφωνο με την ΕΕ.

Όμως πολλοί γεωγιανοί έχουν επηρεαστεί από το Μαϊντάν της Ουκρανίας και βγαίνουν συχνά στους δρόμους, λένε τα συνθήματα τους, τυλίγονται σε κίτρινες και μπλε σημαίες. Επίσης πολλοί γεωργιανοί είναι βαθιά δυσαρεστημένοι με τη Ρωσία για το ζήτημα του πολέμου του 2008 στην Οσετία, και θεωρούν ότι η Ρωσία παράνομα κατέχει αυτές τις περιοχές. Ταυτίζονται έντονα με τους Ουκρανούς, που τώρα αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο μιας πολεμικής σύγκρουσης.

Αλλά οι γεωργιανοί είναι διχασμένοι. Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού βλέπει με συμπάθεια τις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ και μερικοί μάλιστα δεν έχουν θέμα με την «ανεκτικότητα» όπως προβάλλεται από τους Ευρωπαίους ηγέτες. Μια αναφορά από τον Σεπτέμβριο του 2013 που γράφτηκε από τον Thomas Hammarberg, τον ειδικό σύμβουλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Γεωργία δηλώνει ότι, «το ζήτημα του LGTB κινήματος δεν θα πρέπει να γίνει κατανοητό ως «προπαγάνδα» αλλά ως διασφάλιση στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Σε απάντηση η εφημερίδα Kviris Palitra δημοσίευσε μια  ανοιχτή επιστολή από αρκετά μέλη της γεωργιανικής διανόησης με τίτλο “Σεβασμός στις παραδόσεις μας” Στο γράμμα αυτό η Γεωργία περιγράφεται ως παραδοσιακή χώρα και λένε ότι ο νόμος έχει σαν στόχο να εξισώσει το δικαίωμα της «σεξουαλικής απόκλισης» με αυτό της έκφρασης εθνικού ή θρησκευτικού δικαιώματος.

Δεδομένα από το Κέντρο ερευνών Καυκάσου (CRRC) δείχνουν ότι η στάση των Γεωργιανών προς τις σεξουαλικές μειονότητες είναι διαφορετική από τη στάση τους προς άλλου τύπου μειονότητες: Στις 19 Μαΐου αμέσως μετά τις επιθέσεις, το 64% των ερωτηθέντων είπε ότι ένας καλός πολίτης πρέπει να σέβεται τα δικαιώματα των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων. Αλλά μόνο το 16% έδωσε την ίδια απάντηση για τα δικαιώματα των σεξουαλικών μειονοτήτων.

Από την άλλη, παρά την έντονη αντίθεση τους στα «ευρωπαϊκά ιδεώδη και την ισότητα των σεξουαλικών μειονοτήτων, το 65% απάντησε ότι είναι υπέρ της υπογραφής του συμφώνου με την ΕΕ. Όπως και στην Ουκρανία, πολλοί τείνουν να ταυτίζουν αυθαίρετα την ΕΕ με την άμεση οικονομική ανάπτυξη, την δημοκρατία κτλ

Από τη στιγμή που υπάρχει αυτή η αντίφαση, δηλαδή να απορρίπτουν τις «Ευρωπαικές» αξίες αλλά να υποστηρίζουν την υπογραφή συμφώνου με την ΕΕ, οι νομοθέτες καταλήγουν να κάνουν νόμους που δεν ικανοποιούν κανέναν . Η εκκλησία συνεχίζει να κάνει διαμαρτυρίες και να αντιτίθεται σθεναρά στον νόμο, και ζητάει να φύγουν οι ρήτρες για τα σεξουαλικά δικαιώματα, από την άλλη οι ΜΚΟ κατηγορούν την κυβέρνηση ότι έχει ρίξει τους τόνους και ότι έκανε πιο μετριοπαθές το νομοσχέδιο για να ικανοποιήσει την κυβέρνηση.

Το δεύτερο προσχέδιο του νόμου είναι σημαντικά διαφοροποιημένο από το αρχικό. Σημαντικά χωρία λείπουν στην καινούρια έκδοση. Πέραν αυτού, η ευθύνη για την εφαρμογή του νέου νόμου έχει ανατεθεί στην υπεράσπιση του πολίτη, αλλά δεν έχυν εγκριθεί νέα κονδύλια για αυτό. Δεν έχουν προβλεφθεί επίσης κάποια τεχνική υποδομή, όπως γραμμές καταγγελίας για όσους διαπράττουν κάποιο τέτοιο έγκλημα για να τιμωρηθούν.  Με άλλα λόγια ο νέος νόμος απλά προσφέρει ηθική υποστήριξη στην καλύτερη των περιπτώσεων και δεν έχει προοπτικές για πραγματική αλλαγή της κατάστασης. Ο εκπρόσωπος της προστασίας του πολίτη, Ucha Nanuashvili, είπε ότι το κοινοβούλιο  δεν σέχτηκε τις παρατηρήσεις του, που κατά τη γνώμη του είναι κομβικά για την εφαρμογή του νέου νόμου.

“Αν και ο νεός νόμος δίνει το δικαίωμα τα θύματα να ασκήσουν δίωξη σε περίπτωση που δεχτούν επίθεση, ο νεός νόμος κάνει πολύ δύσκολο το να αποδείξει κάποιος την ηθική ζημιά που υπέστη,” εξηγεί η Lika Jalagania, μια ακτιβίστρια ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Επίσης στο νομοσχέδιο προστέθηκε και μια γραμμή για την διατήρηση της δημόσιας τάξης και ηθικής.  Αν και αφήνει απροσδιόριστο τι ακριβώς εννοεί με το «τάξη και ηθική» δεν είναι σαφές τι συμβάλει στη διατήρηση και τι στη παραβίαση αυτής .

Παρά τις διάφορες παραχωρήσεις η εκκλησία είναι ακόμα δυσαρεστημένη . Και η υπουργούς δικαιοσύνης Thea Tsulukiani γρήγορα δήλωσε ότι πραγματοποίησε συναντήσεις με κληρικούς κατά την προετοιμασία του δεύτερου προσχεδίου και ότι θα χαιρόταν πάρα πολύ να ξαναπραγματοποιήσει αυτές τις συναντήσεις. Για να κατευνάσει ακόμα περισσότερο τις συντηρητικές κριτικές, ο πρωθυπουργός Irakli Garibashvili πιέζει να περάσει ένας νόμος συνταγματικά κατοχυρωμένος ενάντια στους gay γάμους.Όλα αυτά συνηγορούν στο ότι ο νόμος αυτός δεν είναι μια νίκη του LGBT κινήματος. Κάθε άλλο μετά τον νόμο αυτό η κατάσταση για τον κόσμο του LGBT είναι η ίδια αν όχι χειρότερη.

Και αν τα πράγματα δεν ήταν ήδη τεταμένα λόγω των γεγονότων της Ουκρανίας, φαίνεται ότι αυτό που επηρέασε αρκετά τους γεωργιανούς ήταν ο φετινός διαγωνισμός της Eurovision. Η Νικήτρια  Conchita Wurst της Αυστρίας, ήρθε ακριβώς την κατάλληλη στιγμή. Για την ακρίβεια πολλοί μπορούν να πουν ότι η φιγούρα της  Conchita Wurst χρησιμοποιήθηκε και στηρίχθηκε από πολλούς Ουκρανούς για να εξοργίσει και να προσβάλει τον αντίπαλο και τις επιθετικές πολιτικές της ρωσίας. Και αυτό γιατί σε καιρούς πολιτικής αβεβαιότητας, η κρατική ρητορική πολλές φορές παρουσιάζει τα ζητήματα ως «πολιτιστική σύγκρουση»,και η ρωσική ηγεσία έχει τελειοποιήσει την τέχνη της προπαγάνδας σε μεγάλο βαθμό[...]

Μετά την ανακοίνωση της νικήτριας ο, ρώσος αναπληρωτής πρωθυπουργός Dmitry Rogozin αστειεύτηκε στο internet λέγοντας ότι όσοι υποστηρίζουν την Ευρωπαϊκή ένωση, είδαν τι τους περιμένει: “ένα κορίτσι με μούσια”.[...]

Η έντονη αντίδραση του κλήρου, αναδημιούργησε έναν φβο στη Γεωργία που ακόμα υπάρχει: Τον φόβο για βίαια επεισόδια όπως αυτά του προηγούμενου έτους, έστειλε πολλές οργανώσεις του LGTB χώρου πίσω στην αφάνεια και στην κρυφή δράση . Διάφορες ΜΚΟ όπως η IDENTOBA αποσύρθηκαν από το να κάνουν διαδήλωση στις 17 Μαΐου.  Στο μεταξύ η εκκλησία κάλεσε εκείνη τη μέρα να γίνει διαδήλωση για την “ημέρα της οικογένειας”,(η προηγούμενη φωτογραφία) και έκανε πορεία σε όλο το κέντρο της Τυφλίδας. Οι αρχές έδειξαν πλήρη αδιαφορία για τις εκκλήσεις του κόσμου του LGTB χώρου, και για το αν θα εορταστεί η μέρα κατά της ομοφοβίας στην Γεωργία.

Σε μια ανακοίνωση στη σελίδα της,  η IDENTOBA δηλώνει ότι οι “LGBT ακτιβιστές δεν είναι δυνατόν να διοργανώσουν κάποια αντι-συγκέντρωση για λόγους ασφαλείας και γιατί το κράτος δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια τους ”.

Αν και οι ακτιβιστές λοιπόν επέλεξαν να μην βγουν στο δρόμο στις 17 Μαΐου, το LGBT κίνημα γενικά ήταν ευάλωτο στις προκλήσεις ακόμα και τις μέρες πριν τη διαδήλωση .  Το απόγευμα στις 14, το γεωργιανικό πρακτορείο  Tabula ανέφερεότι η αστυνομία εισέβαλε στο Café Gallery, ένα από τα λίγα σχετικά gay friendly μέρη της Τιφλίδας. Η αστυνομία ζήτησε τα ονόματα, τις διευθύνσεις και τα τηλέφωνα των εργαζομένων του μαγαζιού που ήταν μέλη του LGTB. Έφυγαν αφού οι εργαζόμενοι αρνήθηκαν να τους δώσουν τα στοιχεία τους αλλά απειλώντας ότι θα σπάσουν το μαγαζί αν γίνει αναφορά για την επίσκεψη τους.

[...] Αν και η κατάσταση έχει βελτιωθεί μετά την πτώση της ΕΣΣΔ, η Γεωργία φαίνεται να είναι αποφασισμένη να συνεχίσει την σταλινική κληρονομιά.

(balkanist.net / athens.indymedia.org)