ΤΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ (ΤΟΥ ΔΙΠΛΟΥ)

Ο Κίμον Φράιαρ και ο Τζέιμς Μέριλ στον Πόρο

Το μυθιστόρημα του Τζέιμς Μέριλ «Το Σημειωματάριο (του Διπλού)» (μετάφραση Γιάννης Σουλιώτης, εισαγωγή Βασίλης Βασιλικός, εκδόσεις Σοκόλη - Κουλεδάκη, σελίδες 240, τιμή 13 ευρώ. Το εξώφυλλο το φιλοτέχνησε ο Δημήτρης Γέρος) είναι  ιστορία της ερωτικής σχέσης Μέριλ - Φράιαρ που κρατάει από τις αρχές Σεπτεμβρίου του 1945. Ο Κίμον ήταν τριάντα τεσσάρων χρόνων, καθηγητής ποίησης και ο Τζέιμς μόλις δεκαεννέα, φοιτητής του. Γνωρίστηκαν τυχαία στην καφετέρια του Amherst College, όπου δίδασκε ο μεγαλύτερος σε ηλικία εραστής.

Σημειώνει στις 11 Σεπτεμβρίου αυτής της χρονιάς: «Κάτι πολύ σπουδαίο, αδιανόητης σημασίας, μου συνέβη, το οποίο θα είναι σημαντικό διότι και οι δύο -εκείνος (Κίμον Φράιαρ το όνομά του) κι εγώ- ευχηθήκαμε να είναι». Τα μαθήματα πήραν το χαρακτήρα ιδιαίτερων, τα βράδια, στο δωμάτιο του Φράιαρ και τα Σαββατοκύριακα, στη Νέα Υόρκη.

«Είμαστε ερωτευμένοι, ο Κίμον κι εγώ, τρυφερά, παθιασμένα, ολοκληρωτικά», συμπλήρωνε ο Μέριλ στο ημερολόγιό του τα μεσάνυχτα της 29ης Οκτωβρίου. Το 1946, η σχέση τους διακόπηκε έπειτα από παρέμβαση της μητέρας και του πατέρα του νεαρού Τζέιμς...

Πώς, όμως, από την Αμερική βρέθηκαν στον Πόρο; Ο Κίμον Φράιαρ επισκέφθηκε για πρώτη φορά το ελληνικό νησί το 1946, προσκεκλημένος της αρχόντισσας Μίνας Διαμαντοπούλου. Η Μίνα, κόρη του πρέσβη της Ελλάδας στην αυλή του τσάρου της Ρωσίας, του παραχώρησε ένα σπιτάκι, πάνω από τη θάλασσα. Το σπίτι αυτό ο Φράιαρ το ονόμασε «Η Μέδουσα» και ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας φιλοτέχνησε τη μάσκα μιας μέδουσας, για να κρεμαστεί πάνω από την πόρτα.

Ο Τζέιμς Μέριλ πατάει το πόδι του στο νησί τον Απρίλιο του 1950. Ήταν το πρώτο ταξίδι του στη χώρα μας, με την οποία θα συνδεθεί με ισχυρούς δεσμούς. Ο Κίμον δίδαξε στον Τζέιμς την καβαφική ποίηση και θα του δείξει το δρόμο προς τα φιλολογικά σαλόνια της Νέας Υόρκης. Η σχέση τους, η οποία κράτησε δεκαοκτώ χρόνια, θα διακοπεί οριστικά το 1965. Εν τω μεταξύ, ο Τζέιμς Μέριλ έχει γνωρίσει το νέο του φίλο Ντέιβιντ Τζάκσον, με τον οποίο εγκαταστάθηκαν, από το 1964, σε ιδιόκτητο σπίτι επί της οδού Αθηναίων Εφήβων 44, στον Λυκαβηττό.

Ο Μέριλ έζησε στην Ελλάδα περίπου τριάντα χρόνια, με μεσοδιαστήματα απουσίας. Εδώ, έγραψε ορισμένα από τα ωραιότερα ποιήματά του, αφιερωμένα στη δεύτερη πατρίδα του και στους ανθρώπους της. (B. Καλαμαρας, enet.gr)