.
Kατά τη βασιλεία ακριβώς του Ιουστινιανού συντελείται η μεγάλη τομή στην αντιμετώπιση της ομοφυλοφιλίας στο Βυζάντιο, την ιδεολογική και τη νομοθετική. Ήδη κατά τους πρώτους χρόνους της βασιλείας του (528 ή 529) μαθαίνουμε από τους ιστορικούς ότι ο Ιουστινιανός εξαπολύει ένα άνευ προηγουμένου διωγμό κατά των ομοφυλοφίλων. Υποτίθεται ότι την αφορμή παρέχουν ωρισμένες κατηγορίες κατά αρχιερέων από διάφορες περιοχές, ως κακώς βιούντων περί τα σωματικά και αρσενοκοιτούντων
Δύο από αυτούς, ο Ρόδου Ησαΐας και ο Διοσπόλεως της Θράκης Αλέξανδρος, συλλαμβάνονται, οδηγούνται στην Κωνσταντινούπολη, ανακρίνονται, καθαιρούνται «υπό Βίκτωρος επάρχου της πόλεως» λέγει ο Μαλάλας (αλλά προφανώς η έκφραση αποδίδει συνεκδοχικά την τυπική διαδικασία, οσοδήποτε συνοπτική και αν ήταν, που θα πρέπει ασφαλώς να έγινε), και ο μεν Ησαΐας «βασανίζεται πικρώς» και εξορίζεται, ο δε Αλέξανδρος «καυλοτομείται» καί διαπομπεύεται.
Άλλα το γεγονός δίνει αφορμή να εξαπολυθη ένα πραγματικό κύμα τρομοκρατίας κατά των ομοφυλοφίλων. Η επιβαλλομένη ποινή είναι γενικά η καυλοτομία: "και ευθέως προσέταξεν ο αυτός βασιλεύς τους εν παιδεραστίαις ευρισκομένους καυλοτομείσθαι (Μαλάλας)' τους τε ούτως αλισκομένους τα αιδοία περιηρημένους επόμπευον (Προκόπιος)' ούτος ό βασιλεύς και κατά των ανδρομανών πολύς έπνευσε και πλείστους δια ταύτην την αιτίαν εκόλασε, την αιδώ τούτων εκτέμνων" (Ζωναράς). Η ποινή συνοδεύεται, όπως είδαμε, από διαπόμπευση ενίοτε μετριάζεται με τη χρήση άλλων βασανιστικών μεθόδων: "Και διεβλήθησαν τότε τινές ως αρρενοφθόροι. Ό δε βασιλεύς διάταξιν έξεφώνησεν έχουσαν ούτως' πάντας τους ευρισκομένους, τους μεν καυλοτομείσθαι, των δε καλάμους οξείς έμβάλλεσθαι εις τους πόρους των αιδοίων αυτών, και ούτω κατά την αγοράν γυμνούς θριαμβεύεσθαι (Γεώργιος Μοναχός) — και έτεροι πολλοί κατεσχέθησαν αρρενοφθόροι. Και τους μεν εκαυλοκόπησε, τοις δε καλάμους οξείς εμβάλλεσθαι εις τους πόρους των αιδοίων προσέταξε, και γυμνούς κατά την αγοράν θριαμβευθήναι (Κεδρηνός). (Είναι ίσως το πικρώς βασανίσας που μας παραδίδει ο Μαλάλας για τον Ρόδου Ησαΐα)".
(…) Ο Προκόπιος σαφώς μας πληροφορεί ότι πίσω από τον διωγμό αυτόν κρύβονται άλλα ελατήρια : πρόκειται, υπό το πρόσχημα της ηθικής, για διωγμό κατά πολιτικών αντιπάλων του Ιουστινιανού, κυρίως από τη μερίδα των πρασίνων, ή προσώπων που είχαν αποκτήσει υπερβολικό πλούτο ή επικίνδυνη δύναμη.
Kατά τη βασιλεία ακριβώς του Ιουστινιανού συντελείται η μεγάλη τομή στην αντιμετώπιση της ομοφυλοφιλίας στο Βυζάντιο, την ιδεολογική και τη νομοθετική. Ήδη κατά τους πρώτους χρόνους της βασιλείας του (528 ή 529) μαθαίνουμε από τους ιστορικούς ότι ο Ιουστινιανός εξαπολύει ένα άνευ προηγουμένου διωγμό κατά των ομοφυλοφίλων. Υποτίθεται ότι την αφορμή παρέχουν ωρισμένες κατηγορίες κατά αρχιερέων από διάφορες περιοχές, ως κακώς βιούντων περί τα σωματικά και αρσενοκοιτούντων
Δύο από αυτούς, ο Ρόδου Ησαΐας και ο Διοσπόλεως της Θράκης Αλέξανδρος, συλλαμβάνονται, οδηγούνται στην Κωνσταντινούπολη, ανακρίνονται, καθαιρούνται «υπό Βίκτωρος επάρχου της πόλεως» λέγει ο Μαλάλας (αλλά προφανώς η έκφραση αποδίδει συνεκδοχικά την τυπική διαδικασία, οσοδήποτε συνοπτική και αν ήταν, που θα πρέπει ασφαλώς να έγινε), και ο μεν Ησαΐας «βασανίζεται πικρώς» και εξορίζεται, ο δε Αλέξανδρος «καυλοτομείται» καί διαπομπεύεται.
Άλλα το γεγονός δίνει αφορμή να εξαπολυθη ένα πραγματικό κύμα τρομοκρατίας κατά των ομοφυλοφίλων. Η επιβαλλομένη ποινή είναι γενικά η καυλοτομία: "και ευθέως προσέταξεν ο αυτός βασιλεύς τους εν παιδεραστίαις ευρισκομένους καυλοτομείσθαι (Μαλάλας)' τους τε ούτως αλισκομένους τα αιδοία περιηρημένους επόμπευον (Προκόπιος)' ούτος ό βασιλεύς και κατά των ανδρομανών πολύς έπνευσε και πλείστους δια ταύτην την αιτίαν εκόλασε, την αιδώ τούτων εκτέμνων" (Ζωναράς). Η ποινή συνοδεύεται, όπως είδαμε, από διαπόμπευση ενίοτε μετριάζεται με τη χρήση άλλων βασανιστικών μεθόδων: "Και διεβλήθησαν τότε τινές ως αρρενοφθόροι. Ό δε βασιλεύς διάταξιν έξεφώνησεν έχουσαν ούτως' πάντας τους ευρισκομένους, τους μεν καυλοτομείσθαι, των δε καλάμους οξείς έμβάλλεσθαι εις τους πόρους των αιδοίων αυτών, και ούτω κατά την αγοράν γυμνούς θριαμβεύεσθαι (Γεώργιος Μοναχός) — και έτεροι πολλοί κατεσχέθησαν αρρενοφθόροι. Και τους μεν εκαυλοκόπησε, τοις δε καλάμους οξείς εμβάλλεσθαι εις τους πόρους των αιδοίων προσέταξε, και γυμνούς κατά την αγοράν θριαμβευθήναι (Κεδρηνός). (Είναι ίσως το πικρώς βασανίσας που μας παραδίδει ο Μαλάλας για τον Ρόδου Ησαΐα)".
(…) Ο Προκόπιος σαφώς μας πληροφορεί ότι πίσω από τον διωγμό αυτόν κρύβονται άλλα ελατήρια : πρόκειται, υπό το πρόσχημα της ηθικής, για διωγμό κατά πολιτικών αντιπάλων του Ιουστινιανού, κυρίως από τη μερίδα των πρασίνων, ή προσώπων που είχαν αποκτήσει υπερβολικό πλούτο ή επικίνδυνη δύναμη.
.
Κωνσταντίνος Πιτσάκης : Η θέση των ομοφυλοφίλων στη βυζαντινή κοινωνία
από τα πρακτικά ημερίδας : Οι περιθωριακοί στο Βυζάντιο (Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν, 1999)
Διαβάστε επίσης:
Gay Βιβλιογραφία στα ελληνικά Νο 161
Κωνσταντίνος Πιτσάκης : Η θέση των ομοφυλοφίλων στη βυζαντινή κοινωνία
από τα πρακτικά ημερίδας : Οι περιθωριακοί στο Βυζάντιο (Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν, 1999)
Διαβάστε επίσης:
Gay Βιβλιογραφία στα ελληνικά Νο 161
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου