ΤΟ "ΛΕΣΒΙΑΚΟ" ΖΗΤΗΜΑ 2

.
Ο γλωσσοδέτης της αρχαιοπληξίας
Ο ΙΟΣ του Σαββάτου (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 05/07/2008)
Από τον εκδότη του περιοδικού «Δαυλός» Δημήτρη Λάμπρου λάβαμε επιστολή με την απάντησή του για τις παρατηρήσεις της στήλης (14/6/08) σχετικά με την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων που έχει υποβάλει ο ίδιος και δύο κυρίες κατά της Ομοφυλοφιλικής και Λεσβιακής Κοινότητας Ελλάδας (ΟΛΚΕ), ζητώντας να απαγορευτεί η χρήση του όρου «Λεσβία», «Λεσβιακός» με οποιαδήποτε έννοια που δεν θα υποδηλώνει την καταγωγή από το νησί Λέσβος.
Η υπόθεση αυτή έχει δύο πλευρές. Η πρώτη και σημαντικότερη είναι ασφαλώς εκείνη που εντοπίζει η ίδια η ΟΛΚΕ απαντώντας στην αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, ότι δηλαδή πρόκειται για εκδήλωση έλλειψης ανοχής και λεσβιοφοβίας: «Αν οι ενάγουσες και ο ενάγων θεωρούν ότι η χρήση του συγκεκριμένου όρου "προκαλεί και προσβάλλει το δικαίωμα της προσωπικότητας [...] καθώς ενέχει προσβολή της αξιοπρέπειάς [τους]", αυτό οφείλεται στην ομοερωτοφοβία που συναντάται δυστυχώς σε μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας». Αυτή την όψιμη έκφραση ακραίου πουριτανισμού και ομοερωτοφοβίας διακωμώδησαν άλλωστε όλα τα σοβαρά μέσα ενημέρωσης της Ευρώπης.

Ομως υπάρχει και μια δεύτερη πλευρά, την οποία αναδεικνύαμε με το σημείωμά μας. Αντίθετα από όσα ισχυρίζεται η αίτηση των τριών Λεσβίων, ο όρος «Λεσβία», «Λεσβιακός» χρησιμοποιείται ήδη από την αρχαιότητα για να υποδηλώσει τον έρωτα μεταξύ γυναικών. Η ιστορικότητα της έννοιας είναι δεδομένη, ανεξάρτητα από τα κοινωνικά νοήματα που τη συνόδευαν σε διαφορετικές εποχές.

Στη συνέχεια παραθέτουμε αυτούσια την επιστολή του κ. Λάμπρου και ακολουθεί η απάντηση του «Ιού»:

«Αγαπητέ Ιέ,

Ευφυέστατο το σχόλιό σου για τα ασφαλιστικά μας μέτρα ως Λεσβίων εμού και των κυριών Μαρίας Ρόδου και Κοκκώνης Κουβαλάκη κατά του σωματείου "Ομοφυλοφιλική και Λεσβιακή Κοινότητα Ελλάδας - ΟΛΚΕ", που εκδικάσθηκαν στις 10 Ιουνίου στο Πρωτοδικείο Αθηνών, με τα οποία ζητήσαμε να παύσει η χρήση των λέξεων "Λεσβιακή" και "Λεσβία" με την έννοια της γυναικείας ομοφυλοφιλίας -εκκρεμεί η έκδοση της απόφασης. Και είναι ευφυέστατο, γιατί μου "βγήκες από τα δεξιά", ερωτοτροπώντας με την ιστορική συνέχεια του Ελληνικού Εθνους και την αρχαία Ελληνική Γλώσσα -κάτι που δεν έχει συμβεί, απ' ό,τι ξέρω, στην ιστορία σου ως συνεργάτη της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας. Ομως φαίνεται ότι η επιθυμία σου να βοηθήσεις τους ευνοούμενούς σου αντίδικούς μας είναι υπεράνω των ιδεών σου.

Πάντως η δίκη αυτή δεν είχε ως υπόθεσή της το ποιητική αδεία "λεσβίζω" (και όχι "λεσβιάζω") -όπως ρητώς αναφέρεται στο κείμενο της αίτησής μας- του Αριστοφάνη ούτε τον... Χαρίτωνα Χαριτωνίδη! Στα ασφαλιστικά μας μέτρα το αίτημά μας είναι μόνον η μη δημόσια χρήση των λέξεων "Λεσβιακή" και ("Λεσβία", που σημαίνουν ό,τι είναι λέσβιο ή λεσβιακό) από μη Λέσβιους -κάτι που υπέκλεψαν και σφετερίζονται οι ευνοούμενοί σου αντίδικοί μας, χωρίς να είναι "λέσβιοι" ή "λεσβιακοί".

Οπωσδήποτε το αίτημά μας απέχει έτη φωτός από "καλογερίστικους πουριτανισμούς", τους οποίους μας αποδίδεις μεν, αλλά ταυτόχρονα γνωρίζεις ότι ο "Δαυλός" δίνει επί 27 χρόνια σχεδόν μόνος τον αγώνα κατά του βυζαντινού μεσαιωνισμού της νεοελληνικής κοινωνίας.

Σου έγραψα αυτή την επιστολή, διότι προβλέπω όχι ότι μπορεί να έχεις τα κότσια να τη δημοσιεύσεις, αλλά για να μη συνεχίζεις να 'σπας το κεφάλι σου, για να αιτιολογήσεις την παρουσία του εκδότη του περιοδικού "Δαυλός" -όπως ειλικρινά έγραψες- στην επίδικη αίτησή μας ασφαλιστικών μέτρων.

Πολύ φιλικά

Δημήτρης Λάμπρου»

Ο επιστολογράφος μας έκανε το πρώτο βήμα. Χαρακτηρίζοντας «ευφυέστατο» το σχόλιο του «Ιού» παραδέχεται τη βασιμότητα του επιχειρήματός μας. Αλλά κατά τα άλλα επιμένει. Φυσικά δεν βρίσκει τίποτα να απαντήσει στην ουσία του σχολίου μας, ότι δηλαδή η αρχαία ελληνική γραμματεία βρίθει παραθεμάτων με τους όρους αυτούς να μην παραπέμπουν σε καταγωγή από το νησί της Λέσβου, αλλά στη σεξουαλική συμπεριφορά.

Ως μόνο «επιστημονικό» επιχείρημά του ο κ. Λάμπρου χρησιμοποιεί στο περιοδικό του το λήμμα μιας εγκυκλοπαίδειας (της Υδρίας), η οποία φροντίζει να αποκαταστήσει την «ερωτική παρέκκλιση» της Σαπφούς. Οσο για την ντρίμπλα του κ. Λάμπρου ότι θέλει την κατάργηση του όρου «Λεσβία»-«Λεσβιακός» από την ΟΛΚΕ, αλλά δέχεται το «λεσβίσαι» του Αριστοφάνη, αυτό ούτε οι καλόγεροι του μεσαίωνα δεν το είχαν κατορθώσει. Γιατί σύμφωνα με όλα τα σοβαρά λεξικά, «λεσβίζω» ή «λεσβιάζω» σημαίνει «δρω όπερ αι Λεσβίαι» ή «do like the Lesbian women» κατά τους έγκριτους Liddell and Scott. Και αν δεν του αρκούν οι πάμπολλες αναφορές του Αριστοφάνη, αφιερώνουμε στον κ. Λάμπρου το ακόλουθο απόσπασμα από τους Εταιρικούς Διαλόγους του Λουκιανού (Ε'±. 2): «Τοιαύτας γαρ εν Λέσβω λέγουσι γυναίκας αρρενωπούς, υπ' ανδρών μεν ουκ εθελούσας αυτό πάσχειν, γυναιξί δε αυτάς πλησιαζούσας ώσπερ άνδρας».

Αν σοκάρονται απ' την αρχαία γραμματεία οι τρεις Λέσβιοι, γιατί δεν αρκούνται στην ονομασία Μυτιληνιός, Μυτιληνιά που χρησιμοποιούν οι σύγχρονοι κάτοικοι του νησιού; «Μυτιληνιό μηχανικό» τραγουδάει κι ο Ζαμπέτας και όχι Λέσβιο.

Με την αίτηση αυτή επιχειρείται ένα πρωτοφανές «πείραμα»: να ακρωτηριαστεί για λόγους «πολιτικής ορθότητας» η ελληνική γλώσσα μέσω μιας δικαστικής απόφασης που καλείται να λογοκρίνει τους αρχαίους συγγραφείς. Αλλά μία από τις αναμφισβήτητες χάρες της αρχαίας ελληνικής είναι ακριβώς ο πλούτος της. Κι αυτός είναι ο βασικός λόγος που η στήλη έχει αναφερθεί πάμπολλες φορές στην αρχαία γραμματεία -όσο κι αν αυτό ξενίζει τον κ. Λάμπρου που νομίζει ότι αρχαιομαθείς είναι μόνο οι αρχαιόπληκτοι. Και στον πλούτο της ελληνικής γλώσσας περιλαμβάνονται ασφαλώς όσα ο «βυζαντινός» ή σύγχρονος πουριτανισμός θα ήθελε να απαλείψει.

Σε μια επιστολή που έγραψε το 1811 ο Αδαμάντιος Κοραής αποκαλύπτει ότι βρήκε το χειρόγραφο ενός μελετητή του Αριστοφάνη, στο οποίο «ευρίσκεται γραμμένος μακρότατος κατάλογος ελληνικών ονομάτων, τίνων, vous ne le devinerez pas [σ.σ. δεν θα το φανταζόσαστε], των γεννητικών μορίων του ανδρός και της γυναικός, γραμμένος φίλε, με μεγάλην επιμέλειαν και κατηριθμημένος ως να ήταν ο λόγος περί της σωτηρίας της Ελλάδος. Μάθε λοιπόν από τον κατάλογον τούτον, ότι το ανδρείον μόριον έχει ελληνικάς ονομασίας 79 και το γυναικείον 66». Κατά τον Κοραή, το σημαντικότερο είναι ότι εξαφανίστηκε όλος αυτός ο πλούτος: «Σπουδαιότερον δε ήθελεν απορήσει τις δια τι από τόσον θησαυρόν ονομασιών η κοινή γλώσσα δεν εφύλαξε παρά την Ψ.[ωλή] επί ανδρός και την φύσιν κοινώς επί των δύο, μερικώς δε διά το θήλυ μεταχειρίζεται δύο ιταλικά το Μ.[ουνί] και το των Χίων Π.[ουτί]».

Το χειρότερο για τον κ. Λάμπρου είναι ότι στην αρχαία ελληνική γλώσσα η λέξη «λεσβιάζω» είναι συνώνυμη με το «φοινικίζω» («Κακείνα λέγουσιν οι πολλοί λεσβιάζειν σε και φοινικίζειν», Λουκιανού «Ψευδολογιστής», 28). Αλλά στην επιστημονική αργκό του «Δαυλού» η λέξη «φοινικίζω-φοινικιστής» σημαίνει κάτι εντελώς διαφορετικό. Υποδηλώνει (με υποτιμητικό τρόπο) όσους υποστηρίζουν την κρατούσα θεωρία ότι το αλφάβητο προήλθε από τους Φοίνικες, πράγμα που θεωρείται ύψιστη επιστημονική προδοσία. Πολύ περισσότερο που σιγά-σιγά οι απόψεις της ομάδας των αρχαιοπλήκτων περί το περιοδικό έχουν μπολιαστεί με τις θεωρίες του Πλεύρη και του Γεωργαλά, σύμφωνα με τις οποίες η αρχαία Ελλάδα εκτείνεται μέχρι τα όρια του Σύμπαντος και η ελληνική γλώσσα προϋπάρχει των κατακλυσμών. Οποία ντροπή λοιπόν για έναν Λέσβιο του «Δαυλού» να είναι συνώνυμος των «φοινικιστών»!

Το δίλημμα, πάντως, για τον κ. Λάμπρου είναι σαφές. Αν επιμείνει στην αίτηση να απαγορευτεί η δεύτερη αρχαία έννοια του όρου, στην πραγματικότητα θα συνταχθεί με τον «βυζαντινό μεσαιωνισμό της νεοελληνικής κοινωνίας» και θα δικαιώσει έναν από τους επτά αναθεματισμούς κατά της ελληνικής γλώσσας που συνέταξε η Οικουμενική Σύνοδος της Νικαίας το 787 μ.Χ.: «Σ' αυτούς που δέχονται και παραδίδουν τις μάταιες (=πρωτογενείς) ελληνικές έννοιες των λέξεων ανάθεμα τρεις φορές».

Αλλά ο ίδιος ο κ. Λάμπρου χαρακτηρίζει «άθλιους» αυτούς τους αναθεματισμούς («Δαυλός», τ. 304). Μήπως το έχει ξεχάσει;