Η ΤΕΧΝΗ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΩΝ

.

Η τέχνη είναι εναντίον των στερεοτύπων. Εάν δεν δούμε τα πράγματα πίσω από τα στερεότυπα, πίσω δηλαδή από τις κατασκευασμένες αλήθειες, κυρίως πίσω από την δήθεν απαραβίαστη ιερότητα αυτών των κατασκευών, αναλογιζόμενοι με σοβαρότητα ότι όλα τα έργα του ανθρώπου είναι έργα απλώς ανθρώπινα, δηλαδή υποκείμενα στο λάθος, στην ατέλεια και στην μοιραία αναθεώρησή τους, τότε κινδυνεύουμε όχι μόνο να απονεκρωθούμε αλλά και να γίνουμε εμείς οι ίδιοι τα θ΄θματα αυτής της οιονεί απαραβίαστης ιερότητας – και σε πολύ μεγάλο βαθμό αυτό, φοβάμαι, έχει ήδη συμβεί. Νομίζω ότι ένας από τους λόγους για τους οποίους βρισκόμαστε στο σημερινό σημείο, είναι ότι έχουμε αποδεχθεί όλα τα στερεότυπα ως απαραβίαστα. Ζούμε πλέον μόνο με στερεότυπα. Δεν μας απασχολεί τι κρύβουν ή για ποιον λόγο έχουν κατασκευαστεί και επιβληθεί, δεν τολμούμε να τα θίξουμε, να αναζητήσουμε την γενεσιουργό αιτία τους και προπαντός να κάνουμε νηφάλια και θαρραλέα τον απολογισμό των συνεπειών που είχαν και έχουν στην ζωή όλων μας, έναν απολογισμό που, αν τον αποτολμούσαμε, θα νιώθαμε φρίκη μπροστά στον βαθμό και τον αριθμό των αποτυχιών στις οποίες μάς έχει οδηγήσει η εδώ και πολλούς αιώνες πιστή εφαρμογή τους, η τυφλή υποταγή μας σε αυτά, η άρνησή μας να βγάλουμε τα ούτως ή άλλως ωφέλιμα συμπεράσματα και να αποφασίσουμε τι πρέπει να αλλάξει στην στάση μας. Η ρήξη με τα στερεότυπα, πολλά από τα οποία έχουν την κάλυψη του «θείου Λόγου» ή της «εξ αποκαλύψεως αληθείας» ή «της χειρός του Θεού», είναι ακριβώς ένας λόγος για τον οποίο η παράδοση αξίζει και να ανανεωθεί και να συνεχιστεί, αλλά η ρήξη αυτή, που εγώ την βλέπω ως μια τεράστια έκρηξη ζωής, ως μια πολυσχιδή εκδήλωση ενέργειας και ζωτικότητας, δεν μπορεί, νομίζω, να προκύψει εάν κανείς δεν διακινδυνεύσει κάποια σύγκρουση με αυτό που αποκαλείται «απλός θεατής» ή «μεγάλο κοινό» ή «λαός» ή οτιδήποτε παρόμοιο που και μόνον η αναφορά του προκαλεί μια εσωτερική παράλυση και αποτρέπει από κάθε απόπειρα ευθείας αντιμετώπισής του. Χρειάζεται μια τόλμη, η οποία όμως πληρώνεται πολύ ακριβά από αυτόν που την αναλαμβάνει και την οδηγεί στον προορισμό της.

Δημήτρης Δημητριάδης: Το πέρασμα στην άλλη όχθη (Άγρα)