ΓΙΑΤΙ Η ΜΙΑ ΣΤΙΣ ΠΕΝΤΕ ΧΗΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΗ;

Γιατί η μία στις πέντε χήνες είναι γκέι;

Ποια είναι η αιτία της ομοφυλοφιλίας στα ζώα και πώς η ερωτική αυτή πρακτική βοηθά υπό προϋποθέσεις ακόμη και την… αναπαραγωγή

protagon.gr, 3/2/2016

Λίγα ζώα δείχνουν στo ταίρι τους τόση αφοσίωση όση οι χήνες. Και όμως: κάποιες συμπεριφορές τους δεν είναι απολύτως συμβατές με αυτό που έχουμε στο μυαλό μας όταν λέμε παραδοσιακό ζευγάρι. Οι επιστήμονες υπολογίζουν ότι τουλάχιστον 20% από τις χήνες είναι γκέι.

Οπότε ανακύπτει το ερώτημα. Γιατί; Είναι κάτι που προβληματίζει αρκετούς επιστήμονες που μελετούν όχι μόνο τις χήνες αλλά και εκατοντάδες άλλα είδη όπου η ομοφυλοφιλία είναι κάτι περισσότερο από εδραιωμένη. Μήπως η εξέλιξη δεν κατευθύνεται τελικά από την αναπαραγωγή αλλά από κάτι άλλο;

Και για να θέσουμε το ερώτημα πιο επιστημονικά: η ομοφυλοφιλία επιβίωσε άραγε επειδή είναι θέμα επιλογής ή πρόκειται για ένα αναπόφευκτο παράγωγο της ανάπτυξης του εγκεφάλου μας;

Οι ερευνητές, επισημαίνει ο Μπράντον Κιμ στο Nautil.us, δεν μπορούν να δώσουν μια ξεκάθαρη απάντηση. Ούτε καν ο Κουρτ Κότρσαλ που μελέτησε τις χήνες επί δεκαετίες δίπλα στο μεγάλο ζωολόγο Κόνραντ Λόρεντζ ο οποίος θεωρούσε την ομοφυλοφιλία «χρήσιμη».

«Κάθε ένα από τα ορμέμφυτα αυτά έχουν μια ειδική αξία επιβίωσης» σημείωνε σε ένα κλασικό πλέον δοκίμιο του 1963, στο οποίο περιέγραφε πώς ζευγάρια ομοφυλόφιλων αρσενικών κατείχαν θέσεις υψηλού γοήτρου και ισχύος ανάμεσα στις χήνες.

Η παραπάνω φήμη ήταν πόλος έλξης για μοναχικά θηλυκά με τα οποία ζευγάρωνε εφήμερα κάποιο από τα γκέι αρσενικά προτού επιστρέψει στο αληθινό αντικείμενο του πόθου του. Οπως τονίζει ο Λόρεντζ, «υπό το πρίσμα ετούτο η ομοφυλοφιλία προάγει την αναπαραγωγή».

Αυτή όμως είναι η μία εξήγηση. Αλλοι επιστήμονες εκφράζουν την άποψη πως τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια ίσως παίζουν παράλληλα κάποιο σημαντικό κοινωνικό ρόλο, όπως το να μεγαλώνουν τους νεοσσούς άλλων ζευγαριών ή να προστατεύουν την κοινότητα από καθέναν που θα προσπαθούσε να τη βλάψει.

Ορισμένοι πάλι εκφράζουν την άποψη πως η ομοφυλοφιλία εμφανίζεται συχνότερα σε είδη όπου τα γονεϊκά καθήκοντα είναι στα χέρια του ενός μόνο φύλου και το άλλο έχει στη διάθεσή του… πολύ ελεύθερο χρόνο.

Πρόκειται, λένε, για μια αβλαβή συμπεριφορά, μια ερωτική περιπέτεια που σχετίζεται ακόμη και με τις αναλογίες αρσενικών-θηλυκών στον συγκεκριμένο πληθυσμό. Αφού οι αρσενικές χήνες υπολογίζεται πως είναι περισσότερες από τις θηλυκές, είναι φυσικό κάποιες ανάμεσά τους να στρέφονται προς άτομα του ίδιου φύλου για να βρουν ερωτικούς εταίρους.

Ισως μία από αυτές τις εξηγήσεις των επιστημόνων να είναι σωστή, ίσως και όλες. Αλλωστε η μία δεν φαίνεται να αποκλείει την άλλη. Τόσο το ζήτημα αυτό όσο και οι καταβολές του είναι αρκετά ομιχλώδη και περίπλοκα.

«Δεν πιστεύω πως υπάρχει μια κυρίαρχη εξήγηση ή κάποια άλλη που να ενώνει όλες τις υπόλοιπες» υπογραμμίζει ο Πωλ Βάσι, διευθυντής στο Εργαστήριο Συγκριτικής Σεξουαλικότητας στο καναδικό Πανεπιστήμιο του Λέθμπριτζ. «Για τη μοναδική εξελικτική ιστορία κάθε είδους του ζωικού βασιλείου απαιτούνται και διαφορετικές προσεγγίσεις».

Πέρα πάντως από τη δυναμική καμπύλη της ομοφυλοφιλίας και τις εικασίες των επιστημόνων, εκείνο που μετράει στις χήνες είναι η έλξη του ενός ατόμου προς το άλλο, ακριβώς όπως συμβαίνει και στον άνθρωπο.

Ολα τα συναισθήματα και οι εμπειρίες που συνθέτουν έναν ειδικό δεσμό έχουν τις ρίζες τους σε βιολογικά συστήματα που μοιράζονται τόσο τα ετερόφυλα όσο και τα ομόφυλα άτομα. «Τελικά η αγάπη είναι αγάπη» λένε οι επιστήμονες. Και φυσικά δεν έχουν άδικο.