ΜΥΡΙΖΟΝΤΑΣ ΑΙΜΑ

Μυρίζοντας αίμα

Λώρη Κέζα (ΒΗΜΑgazino, 10-5-2015)

 Πώς θα µας φαινόταν εάν κάποιος συνθέτης έγραφε ένα τραγούδι με στίχους για την Αννυ, την τετράχρονη που έγινε κομματάκια και μπήκε σε κατσαρόλα από τον πατέρα της; Δεν θα κρίνουμε εδώ το αποτρόπαιο έγκλημα, ένα από τα πιο άγρια που έχουν διαπραχθεί στη χώρα. Θα δούμε την πρόσληψη του εγκλήματος, κυρίως τη διάθεση των μέσων ενημέρωσης να ανασύρουν όλες τις λεπτομέρειες που συνθέτουν το σκηνικό της φρίκης. Είναι άραγε οι εφημερίδες κίτρινες ή μήπως ικανοποιούν την επιθυμία του κοινού για μια φρικιαστική αφήγηση; Αυτό το αδηφάγο κοινό θα αποδεχόταν τη μετουσίωση του στυγερού εγκλήματος σε τέχνη;
Οχι, δεν ήπιαμε από τα ντραγκς που έπινε ο πατέρας της μικρής. Ο κόσμος διψάει για έγκλημα, σε κάθε μορφή αφήγησης. Να θυμηθούμε μια ανάλογη υπόθεση, που χρονολογείται το 1931, το «έγκλημα στου Χαροκόπου». Τα πρόσωπα: ο Αθανασόπουλος, πλούσιος εργολάβος, η Φούλα, όμορφη νεαρή σύζυγος, και η «κακούργα πεθερά» - ένα παθιασμένο ερωτικό τρίγωνο. Εκείνος κακοποιεί, εκείνες σχεδιάζουν τη δολοφονία, τον κάνουν κομματάκια και προσπαθούν να τον ψήσουν. Η σάρκα μυρίζει και τελικά σκορπίζουν τα απομεινάρια της ύπαρξης στον Κηφισό.

Η «κακούργα πεθερά» έγινε τραγούδι. O Ιάκωβος Μοντανάρης έγραψε τους στίχους που εξιστορούν το γεγονός και ο Μάρκος Βαμβακάρης έγραψε τη μουσική. Εννοείται ότι όλες οι εφημερίδες είχαν το έγκλημα πρωτοσέλιδο, με φωτογραφίες και σκίτσα, εννοείται ότι κατέφθασαν στην Αθήνα ξένοι ανταποκριτές, εννοείται ότι στη δίκη που διήρκεσε σαράντα ημέρες γινόταν το αδιαχώρητο, με τους προνομιούχους να μπαίνουν στην αίθουσα κατόπιν μεσολάβησης βουλευτών. Επίσης εννοείται ότι βγήκαν στη φόρα όλα τα προσωπικά του θύματος, που ήταν μπερμπάντης. Το πανελλήνιο έμαθε πού γύρναγε ο Αθανασόπουλος τα βράδια, με ποιες έκανε νταλαβέρι και ποια ήταν επακριβώς τα βίτσια του.

Η ιστορία επαναλαμβάνεται, με περισσότερες εικόνες και μεγαλύτερες ταχύτητες. Βίντεο, αναρτήσεις των γονιών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνεντεύξεις γειτόνων, εκτιμήσεις ειδικών, επίσημες ανακοινώσεις, όλα συμβάλλουν στη λεπτομερέστερη εικονογράφηση της δολοφονίας της Αννυ. Ανάμεσα στους πρωταγωνιστές και το κοινό υπάρχουν δίαυλοι, τα μέσα ενημέρωσης. Η εκπρόσωπος των δημοσιογράφων, δηλαδή η Ενωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών, εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία «καταδικάζει απερίφραστα την εκτός ορίου και ήθους δημοσιογραφική κάλυψη ενός θλιβερού γεγονότος της τρέχουσας επικαιρότητας, με θύμα ένα τετράχρονο κορίτσι, εκ μέρους συγκεκριμένων μέσων και συγκεκριμένων συναδέλφων».

Ας αναρωτηθούµε όµως. Θα ήταν σωστό να αποσιωπηθούν παράμετροι σε μια τέτοια ιστορία, την οποία θα θυμόμαστε όλοι για πάντα και θα αποτελεί έγκλημα αναφοράς; Παράδειγμα: Θα ήταν σωστό να αποκρύψουν οι δημοσιογράφοι ότι ο πατέρας είχε ερωτική σχέση με τραβεστί και ότι η εικοσιπεντάχρονη μητέρα ζούσε με έναν εβδομηντάχρονο; Αυτά τα στοιχεία φτιάχνουν το πλαίσιο και το πλαίσιο δεν είναι απαραίτητα εφαλτήριο της ηθικολογίας. Δεν προκύπτει δηλαδή συμπέρασμα ότι όποιος κάνει παρέα με διεμφυλικές γυναίκες σκοτώνει το παιδί του ούτε ότι η συγκατοίκηση με υπερήλικο οδηγεί σε παραμέληση ανηλίκου.
Τα στυγερά εγκλήματα έχουν το στοιχείο της τραγωδίας και η τραγωδία είναι χρήσιμη για το ευρύ κοινό. Οδηγεί σε προβληματισμό, ταράζει τον νου και τις αισθήσεις, παρασύρει σε ταύτιση με τα τραγικά πρόσωπα. Ο προβληματισμός αφορά την ανθρώπινη φύση και η ανθρώπινη φύση δεν έχει σχέση ούτε με διαβατήρια και εθνικότητες ούτε με ερωτικό προσανατολισμό ούτε με την ιστορική στιγμή, αυτής ή μιας άλλης κυβέρνησης. Στην είδηση για την Αννυ, στην τραγωδία της Αννυ βλέπουμε ανθρώπους που έχασαν την ανθρώπινη υπόσταση. Αυτό τραβάει το κοινό.
Κακώς κατηγορούνται δημοσιογράφοι για κιτρινισμό. Αυτή η είδηση δεν μπορεί να μεταδοθεί σε παστέλ χρώματα. Ενας πατέρας τεμάχισε και έβρασε την κόρη του με ρύζι. Με πόση κομψότητα, με πόση διακριτικότητα μπορεί να γίνει η περιγραφή, χωρίς να αφαιρεθεί η ασχήμια των πραγματολογικών στοιχείων;