ΓΕΝΕΤΙΚΟΣ ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΘΑ ΕΠΕΤΡΕΠΕ ΣΕ ΖΕΥΓΑΡΙΑ ΑΝΔΡΩΝ ΝΑ ΤΕΚΝΟΠΟΙΗΣΟΥΝ

Γενετικός χειρισμός «θα επέτρεπε σε ζευγάρια ανδρών να τεκνοποιήσουν»
Ένα περίπλοκο πείραμα με αρκετά ενδιάμεσα στάδια επέτρεψε τη δημιουργία ποντικών με γενετικό υλικό από δύο πατέρες και καμία μητέρα. Η τεχνική φέρεται να συνιστά «μια νέα μορφή αναπαραγωγής στα θηλαστικά», ικανή μια μέρα να επιτρέψει σε ζεύγη ανδρών να αποκτήσουν τους δικούς τους γενετικούς απογόνους.
Κλειδί για τη νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Biology of Reproduction, ήταν η δημιουργία θηλυκών πειραματόζωων τα οποία παρήγαγαν ωάρια με αρσενικό γενετικό υλικό.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι, εφόσον ξεπεραστούν ορισμένα τεχνικά εμπόδια, «τότε μια μέρα δύο άνδρες θα μπορούσαν να αποκτήσουν τους δικούς τους γενετικούς γιους και κόρες».
Στην πράξη, όμως, αυτό θα απαγορευόταν με το νομικό πλαίσιο που ισχύει ήδη στις περισσότερες χώρες, δεδομένου ότι τα ενδιάμεσα βήματα της τεχνικής περιλαμβάνουν τη δημιουργία γενετικά τροποποιημένων, ακόμα και ελαττωματικών, εμβρύων.
Όπως σχολιάζει η εφημερίδα Wall Street Journal, η νέα τεχνική παρουσιάζεται περίπου ένα χρόνο μετά τη δημιουργία εμβρύων με γενετικό υλικό από δύο μητέρες και έναν άνδρα, αλλά και τη δημιουργία πιθήκων με γενετικό υλικό αποκλειστικά από δύο γυναίκες.
Χίμαιρες
Στο νέο πείραμα, ο Ρίτσαρντ Μπέρινγκερ του Πανεπιστημίου του Τέξας αρχικά απομόνωσε κύτταρα από ένα ενήλικο αρσενικό ποντίκι και τα επανέφερε σε εμβρυακή κατάσταση ώστε να μετατραπούν στα λεγόμενα τεχνητά εμβρυακά βλαστοκύτταρα (iPS).
Όταν τα iPS αφέθηκαν να πολλαπλασιαστούν στο εργαστήριο, ορισμένα εμφάνισαν ανωμαλίες και έχασαν το ανδρικό χρωμόσωμα Y, μένοντας έτσι με ένα χρωμόσωμα Χ (ΧΟ).
Τα κύτταρα αυτά εισήχθησαν στη συνέχεια σε αρσενικά και θηλυκά πρώιμα έμβρυα που είχαν επίσης δημιουργηθεί στο εργαστήριο.
Τα έμβρυα αυτά εισήχθησαν στις μήτρες θηλυκών ποντικών και αναπτύχθηκαν σε χίμαιρες, δηλαδή πλάσματα που αποτελούνται από επιμέρους ομάδες κυττάρων με διαφορετικό γενετικό υλικό (από το αρσενικό που έδωσε τα κύτταρα iPS και από τους κανονικούς γονείς των εμβρύων).
Όταν γεννήθηκαν τα ποντίκια-χίμαιρες, οι ερευνητές πήραν τα θηλυκά και εξέτασαν ποια από αυτά παρήγαγαν ωάρια με το γενετικό υλικό του αρσενικού που έδωσε τα κύτταρα iPS. Τα θηλυκά αυτά διασταυρώθηκαν στο τελικό στάδιο με κανονικά αρσενικά ποντίκια.
Από τους απογόνους που προέκυψαν, αρσενικούς και θηλυκούς, ορισμένοι έφεραν γενετικό υλικό από δύο αρσενικά -τον «κανονικό» πατέρα τους και το αρσενικό που έδωσε τα iPS.
Τα αποτελέσματα του πειράματος είναι μεν εντυπωσιακά, ωστόσο η επανάληψή του στον άνθρωπο σίγουρα θα συναντούσε σοβαρά τεχνικά, ηθικά και νομικά εμπόδια.
Πρώτον, η δημιουργία των κυττάρων iPS απαιτεί την εισαγωγή επιπλέον γονιδίων, κάτι που αφενός είναι παράνομο στην αναπαραγωγή ανθρώπων στις περισσότερες χώρες, αφετέρου μπορεί να προκαλέσει καρκίνο.
Δεύτερον, τα ανθρώπινα έμβρυα XO συνήθως δεν επιζούν. Ορισμένες φορές οδηγούν όμως στη γέννηση κοριτσιών με το σύνδρομο Τέρνερ.
Και, τρίτον, η δημιουργία χιμαιρικών ανθρώπων θα θεωρούνταν ανήθικη σε πολλές κοινωνίες και είναι εξάλλου ήδη παράνομη στις περισσότερες χώρες.
Newsroom ΔΟΛ, 10/12/2010