.
Την άνοιξη του 1980, λίγους μήνες μετά την αμερικανική πρεμιέρα της ταινίας του Γουίλιαμ Φρίντκιν «Το ψωνιστήρι», ένας άντρας οπλισμένος με πυροβόλο όπλο εισέβαλε στο νεοϋορκέζικο γκέι κλαμπ «Τhe Ramrod», σκότωσε δύο ομοφυλόφιλους πελάτες και έστειλε δώδεκα ακόμη άτομα στο νοσοκομείο. Αργότερα έγινε γνωστό ότι ο δολοφόνος είχε εξοργιστεί από το «Ψωνιστήρι», πολλές σκηνές του οποίου διαδραματίζονται στο εν λόγω κλαμπ. Το προαναφερθέν τραγικό περιστατικό είναι το πιο ακραίο παράδειγμα του θορύβου που είχε ξεσηκώσει. Οργανωμένες ομάδες ομοφυλοφίλων της Νέας Υόρκης κατέβαλαν τεράστιες προσπάθειες ώστε η πρεμιέρα του να απαγορευτεί. Η δράση τους είχε αρχίσει από την εποχή των γυρισμάτων, όταν οι δρόμοι του West Village γέμιζαν από διαμαρτυρομένους που φώναζαν συνθήματα κατά του σκηνοθέτη και κυκλοφορούσαν με πανό τα οποία προειδοποιούσαν για θανάτους. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, μετά την προβολή της ταινίας η ακριβώς απέναντι όχθη των συντηρητικών ετεροφυλοφίλων δήλωνε την απέχθειά της προς τη γλαφυρότατη απεικόνιση σκηνών ομοφυλοφιλίας, οι οποίες κατέχουν περίοπτη θέση στο «Ψωνιστήρι».
Πίσω από το σενάριο της ταινίας βρίσκεται το μυθιστόρημα «Cruising» του δημοσιογράφου των «Νew Υork Τimes» Τζέραλντ Γουόκερ, γραμμένο το 1970. Το βιβλίο είναι βασισμένο σε αληθινά γεγονότα. Στις αρχές της δεκαετίας του ΄60 ο Ρούντι Γιούργκενσεν, αστυνομικός του Τμήματος Ηθών της Νέας Υόρκης, ανέλαβε την εξιχνίαση μιας υπόθεσης κατά συρροής δολοφονιών ομοφυλοφίλων. Για τις ανάγκες της αποστολής ο αστυνομικός έπρεπε να εισχωρήσει στην κοινότητα των ομοφυλοφίλων, παριστάνοντας ο ίδιος τον ομοφυλόφιλο. Κανείς πλην του άμεσου προϊσταμένου του δεν έπρεπε να γνωρίζει την πραγματική ταυτότητά του, ενώ η αποστολή έπρεπε να διατηρηθεί κρυφή ακόμη και στη σύντροφο του ανθρώπου που την ανέλαβε. Γιατί όχι; Εφόσον ένας μυστικός αστυνομικός που κυνηγά εμπόρους ναρκωτικών δεν χρειάζεται να είναι ναρκομανής για να τα καταφέρει, έτσι και ο αστυνομικός που αναζητεί δολοφόνο ομοφυλοφίλων δεν χρειάζεται να είναι ομοφυλόφιλος για να φέρει εις πέρας την αποστολή του.
Ενδιαφέρουσα θεωρία, έλα όμως που στην πράξη τα πράγματα διαφέρουν...
Πάνω σε αυτή τη βάση ο Γουίλιαμ Φρίντκιν έκτισε μια ταινία σύμφωνα με την οποία ο κόσμος των ομοφυλοφίλων επιδρά καταλυτικά στον ψυχισμό του ετεροφυλόφιλου αστυνομικού, με αποτέλεσμα τον επαναπροσδιορισμό της σεξουαλικής ταυτότητάς του (αργότερα, στα γυρίσματα της ταινίας, ο Γιούργκενσεν άσκησε καθήκοντα συμβούλου του Φρίντκιν).
Ωστόσο η άποψη του συγγραφέα Βίτο Ρούσο όπως εκφράζεται στο «Τhe Celluloid Closet», την έξοχη μελέτη του για τη σχέση ομοφυλοφιλίας- Χόλιγουντ, είναι ότι το «Ψωνιστήρι» παρουσιάζει την ομοφυλοφιλία ως τέρας. Σύμφωνα με τον Ρούσο, πολλές σκηνές είναι διαμορφωμένες έτσι ώστε να λειτουργήσουν αρνητικά στο υποσυνείδητο του θεατή. Για παράδειγμα, το σεξ των ανδρών συνοδεύεται από δυνατή ροκ μουσική υπόκρουση, δημιουργώντας καταπιεστική ατμόσφαιρα άγχους. Αντιθέτως, όταν ο αστυνομικός κάνει έρωτα με την κοπέλα του, ο συνοδευτικός ήχος του βιολιού είναι γαλήνιος. Επίσης, όταν η κοπέλα του αστυνομικού δοκιμάζει ένα δερμάτινο εσώρουχό του, νιώθεις ότι ο Φρίντκιν υποστηρίζει ότι ο τρόπος ζωής των ομοφυλοφίλων είναι μεταδοτικός, κάτι σαν απειλή στον υπόλοιπο κόσμο.
Για τα μέτρα της εποχής του το «Ψωνιστήρι» αποτελούσε σοκ. Το συντηρητικό κοινό έβλεπε πρώτη φορά τις φοβίες του να ζωντανεύουν με απειλητικές διαθέσεις στη μεγάλη οθόνη. Πρώτη φορά ο κινηματογραφικός φακός μεγάλης παραγωγής του Χόλιγουντ παρουσίαζε ιδρωμένους, καλογυμνασμένους άντρες να χορεύουν, να φιλιούνται και να επιδίδονται σε σαδομαζοχιστικές δραστηριότητες, ακόμη και δημοσίως. Το «Ψωνιστήρι» παραβίαζε τη στερεότυπη εικόνα που ο περισσότερος ετεροφυλόφιλος κόσμος είχε- ή είχε επιλέξει να έχειγια τους ομοφυλόφιλους. Επίσης, πρώτη φορά ο φακός της κινηματογραφικής μηχανής τρύπωνε στα απαγορευμένα «leather bar» της νεοϋορκέζικης νύχτας. Ετσι όμως ο Φρίντκιν άθελά του άνοιξε νέους δρόμους ώστε ο κινηματογράφος να αρχίσει να ασχολείται θερμότερα με τον «απαγορευμένο» κόσμο των ομοφυλοφίλων.
Ας μην ξεχνάμε ότι το φιλμ του Γουίλιαμ Φρίντκιν δεν έγινε επιτυχία στην Αμερική, συγκεντρώνοντας το πενιχρό για τα μέτρα της ποσό των 20 εκατ. δολαρίων.
(ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ (ΤΟ ΒΗΜΑ, 2007)
Πίσω από το σενάριο της ταινίας βρίσκεται το μυθιστόρημα «Cruising» του δημοσιογράφου των «Νew Υork Τimes» Τζέραλντ Γουόκερ, γραμμένο το 1970. Το βιβλίο είναι βασισμένο σε αληθινά γεγονότα. Στις αρχές της δεκαετίας του ΄60 ο Ρούντι Γιούργκενσεν, αστυνομικός του Τμήματος Ηθών της Νέας Υόρκης, ανέλαβε την εξιχνίαση μιας υπόθεσης κατά συρροής δολοφονιών ομοφυλοφίλων. Για τις ανάγκες της αποστολής ο αστυνομικός έπρεπε να εισχωρήσει στην κοινότητα των ομοφυλοφίλων, παριστάνοντας ο ίδιος τον ομοφυλόφιλο. Κανείς πλην του άμεσου προϊσταμένου του δεν έπρεπε να γνωρίζει την πραγματική ταυτότητά του, ενώ η αποστολή έπρεπε να διατηρηθεί κρυφή ακόμη και στη σύντροφο του ανθρώπου που την ανέλαβε. Γιατί όχι; Εφόσον ένας μυστικός αστυνομικός που κυνηγά εμπόρους ναρκωτικών δεν χρειάζεται να είναι ναρκομανής για να τα καταφέρει, έτσι και ο αστυνομικός που αναζητεί δολοφόνο ομοφυλοφίλων δεν χρειάζεται να είναι ομοφυλόφιλος για να φέρει εις πέρας την αποστολή του.
Ενδιαφέρουσα θεωρία, έλα όμως που στην πράξη τα πράγματα διαφέρουν...
Πάνω σε αυτή τη βάση ο Γουίλιαμ Φρίντκιν έκτισε μια ταινία σύμφωνα με την οποία ο κόσμος των ομοφυλοφίλων επιδρά καταλυτικά στον ψυχισμό του ετεροφυλόφιλου αστυνομικού, με αποτέλεσμα τον επαναπροσδιορισμό της σεξουαλικής ταυτότητάς του (αργότερα, στα γυρίσματα της ταινίας, ο Γιούργκενσεν άσκησε καθήκοντα συμβούλου του Φρίντκιν).
Ωστόσο η άποψη του συγγραφέα Βίτο Ρούσο όπως εκφράζεται στο «Τhe Celluloid Closet», την έξοχη μελέτη του για τη σχέση ομοφυλοφιλίας- Χόλιγουντ, είναι ότι το «Ψωνιστήρι» παρουσιάζει την ομοφυλοφιλία ως τέρας. Σύμφωνα με τον Ρούσο, πολλές σκηνές είναι διαμορφωμένες έτσι ώστε να λειτουργήσουν αρνητικά στο υποσυνείδητο του θεατή. Για παράδειγμα, το σεξ των ανδρών συνοδεύεται από δυνατή ροκ μουσική υπόκρουση, δημιουργώντας καταπιεστική ατμόσφαιρα άγχους. Αντιθέτως, όταν ο αστυνομικός κάνει έρωτα με την κοπέλα του, ο συνοδευτικός ήχος του βιολιού είναι γαλήνιος. Επίσης, όταν η κοπέλα του αστυνομικού δοκιμάζει ένα δερμάτινο εσώρουχό του, νιώθεις ότι ο Φρίντκιν υποστηρίζει ότι ο τρόπος ζωής των ομοφυλοφίλων είναι μεταδοτικός, κάτι σαν απειλή στον υπόλοιπο κόσμο.
Για τα μέτρα της εποχής του το «Ψωνιστήρι» αποτελούσε σοκ. Το συντηρητικό κοινό έβλεπε πρώτη φορά τις φοβίες του να ζωντανεύουν με απειλητικές διαθέσεις στη μεγάλη οθόνη. Πρώτη φορά ο κινηματογραφικός φακός μεγάλης παραγωγής του Χόλιγουντ παρουσίαζε ιδρωμένους, καλογυμνασμένους άντρες να χορεύουν, να φιλιούνται και να επιδίδονται σε σαδομαζοχιστικές δραστηριότητες, ακόμη και δημοσίως. Το «Ψωνιστήρι» παραβίαζε τη στερεότυπη εικόνα που ο περισσότερος ετεροφυλόφιλος κόσμος είχε- ή είχε επιλέξει να έχειγια τους ομοφυλόφιλους. Επίσης, πρώτη φορά ο φακός της κινηματογραφικής μηχανής τρύπωνε στα απαγορευμένα «leather bar» της νεοϋορκέζικης νύχτας. Ετσι όμως ο Φρίντκιν άθελά του άνοιξε νέους δρόμους ώστε ο κινηματογράφος να αρχίσει να ασχολείται θερμότερα με τον «απαγορευμένο» κόσμο των ομοφυλοφίλων.
Ας μην ξεχνάμε ότι το φιλμ του Γουίλιαμ Φρίντκιν δεν έγινε επιτυχία στην Αμερική, συγκεντρώνοντας το πενιχρό για τα μέτρα της ποσό των 20 εκατ. δολαρίων.
(ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΟΥΜΠΟΥΛΑΚΗΣ (ΤΟ ΒΗΜΑ, 2007)
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου