Κύπρος: Νομοθετική ρύθμιση των σχέσεων συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου
ΑΠΕ 13/04/10
Νομοθετική ρύθμιση των σχέσεων συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου, εισηγείται η Επίτροπος Διοικήσεως, Ηλιάνα Νικολάου, σε έκθεσή της, της οποίας τα βασικά σημεία δημοσιεύονται σήμερα στις εφημερίδες. Η «διά παντός συγκλήρωσις» του βίου -αναφέρει η Επίτροπος Διοικήσεως- «δεν αποτελεί δομικό στοιχείο του γάμου, αφού έχει επιτραπεί το διαζύγιο, ενώ υπήρξε και αποσύνδεση από τη θρησκεία με τη θεσμοθέτηση του πολιτικού γάμου».
Όπως σημειώνει, αυτά προέκυψαν μέσα από τις κοινωνικές συνθήκες, που διαμορφώθηκαν, κάτι που έχει οδηγήσει σήμερα αρκετές χώρες να μη θεωρούν, ως ουσιαστικό στοιχείο ενός έγκυρου γάμου, τη διαφορετικότητα των φύλων. Στα συμπεράσματα της έκθεσης τονίζεται ότι «οι νέες μορφές συμβίωσης, τόσο ανάμεσα σε ετερόφυλα, όσο και σε ομόφυλα άτομα, συνιστούν μια πραγματικότητα, η οποία επιτάσσει επαναπροσδιορισμό της παραδοσιακής έννοιας του γάμου, αλλά κυρίως εισαγωγή νομοθετικών ρυθμίσεων, που να κατοχυρώνουν νομικά τις νέες αυτές μορφές συμβίωσης».
Σημειώνεται, επίσης, ότι παρέχεται μια μεγάλη ποικιλία επιλογών, που δεν θέτουν σε κίνδυνο, ούτε αμφισβητούν τον θεσμό του γάμου και της οικογένειας. Αφορμή για την έκθεση αποτέλεσε παράπονο Κύπριου πολίτη, ο οποίος επιθυμεί να τελέσει γάμο με άτομο του ιδίου φύλου.
ΑΠΕ 13/04/10
Νομοθετική ρύθμιση των σχέσεων συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου, εισηγείται η Επίτροπος Διοικήσεως, Ηλιάνα Νικολάου, σε έκθεσή της, της οποίας τα βασικά σημεία δημοσιεύονται σήμερα στις εφημερίδες. Η «διά παντός συγκλήρωσις» του βίου -αναφέρει η Επίτροπος Διοικήσεως- «δεν αποτελεί δομικό στοιχείο του γάμου, αφού έχει επιτραπεί το διαζύγιο, ενώ υπήρξε και αποσύνδεση από τη θρησκεία με τη θεσμοθέτηση του πολιτικού γάμου».
Όπως σημειώνει, αυτά προέκυψαν μέσα από τις κοινωνικές συνθήκες, που διαμορφώθηκαν, κάτι που έχει οδηγήσει σήμερα αρκετές χώρες να μη θεωρούν, ως ουσιαστικό στοιχείο ενός έγκυρου γάμου, τη διαφορετικότητα των φύλων. Στα συμπεράσματα της έκθεσης τονίζεται ότι «οι νέες μορφές συμβίωσης, τόσο ανάμεσα σε ετερόφυλα, όσο και σε ομόφυλα άτομα, συνιστούν μια πραγματικότητα, η οποία επιτάσσει επαναπροσδιορισμό της παραδοσιακής έννοιας του γάμου, αλλά κυρίως εισαγωγή νομοθετικών ρυθμίσεων, που να κατοχυρώνουν νομικά τις νέες αυτές μορφές συμβίωσης».
Σημειώνεται, επίσης, ότι παρέχεται μια μεγάλη ποικιλία επιλογών, που δεν θέτουν σε κίνδυνο, ούτε αμφισβητούν τον θεσμό του γάμου και της οικογένειας. Αφορμή για την έκθεση αποτέλεσε παράπονο Κύπριου πολίτη, ο οποίος επιθυμεί να τελέσει γάμο με άτομο του ιδίου φύλου.
.
.
πΓΔΜ: Χωρίς προστασία από τις διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού
Το καινούριο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο των Σκοπίων απαγορεύει τις διακρίσεις με βάση είκοσι διαφορετικά κριτήρια (!) όχι όμως και τις διακρίσεις που αφορούν το σεξουαλικό προσανατολισμό. (…)
Σαν αποτέλεσμα η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας είναι “η μοναδική χώρα στα Βαλκάνια που δεν έχει συμμορφωθεί με την ευρωπαϊκή νομοθεσία”. Κάτι που δεν θα βοηθήσει την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. για την οποία η χώρα έχει κάνει αίτηση από το 2005. (…)
Ελάχιστοι γκέι και λεσβίες εκδηλώνονται ανοιχτά στην πΓΔΜ, ενώ ακόμα και οι ΛΟΑΔ οργανώσεις αποφεύγουν να αναφέρουν ότι εκπροσωπούν τους ομοφυλόφιλους. Αντί γι’ αυτό χρησιμοποιούν τον ευφημισμό “περιθωριοποιημένα άτομα”.
Gay Super Hero
There are very few openly gay people in the country as the society treats them with deep suspicion. Despite several attempt to organise a gay pride parade in the capital Skopje no more than a handful of people showed up last year. (eubusiness.com)
πΓΔΜ: Χωρίς προστασία από τις διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού
Το καινούριο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο των Σκοπίων απαγορεύει τις διακρίσεις με βάση είκοσι διαφορετικά κριτήρια (!) όχι όμως και τις διακρίσεις που αφορούν το σεξουαλικό προσανατολισμό. (…)
Σαν αποτέλεσμα η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας είναι “η μοναδική χώρα στα Βαλκάνια που δεν έχει συμμορφωθεί με την ευρωπαϊκή νομοθεσία”. Κάτι που δεν θα βοηθήσει την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. για την οποία η χώρα έχει κάνει αίτηση από το 2005. (…)
Ελάχιστοι γκέι και λεσβίες εκδηλώνονται ανοιχτά στην πΓΔΜ, ενώ ακόμα και οι ΛΟΑΔ οργανώσεις αποφεύγουν να αναφέρουν ότι εκπροσωπούν τους ομοφυλόφιλους. Αντί γι’ αυτό χρησιμοποιούν τον ευφημισμό “περιθωριοποιημένα άτομα”.
Gay Super Hero
There are very few openly gay people in the country as the society treats them with deep suspicion. Despite several attempt to organise a gay pride parade in the capital Skopje no more than a handful of people showed up last year. (eubusiness.com)
ΕΚΘΕΣΗ ΦΩΤΙΑ ΤΗΣ ΗΛΙΑΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΔΙΚΑΙΩΝΕΙ ΚΥΠΡΙΟ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΟ
ΑπάντησηΔιαγραφή13 Απρίλιος 2010
Ναι στο γάμο ομοφυλόφιλων
Οι νέες μορφές συμβίωσης συνιστούν μια πραγματικότητα που επαναπροσδιορίζει την έννοια του παραδοσιακού γάμου
Έκθεση φωτιά έχουν από χθες στα χέρια τους η κυβέρνηση και τα κοινοβουλευτικά κόμματα. Και σύντομα θα κληθούν να βγάλουν τα κάστανα από αυτήν χωρίς να καούν... Είναι έκθεση της επιτρόπου Διοικήσεως Ηλιάνας Νικολάου, υπό την ιδιότητά της σαν Αρχή κατά του Ρατσισμού και των Διακρίσεων, με την οποία καλείται η Πολιτεία να προχωρήσει σε νομοθετικές ρυθμίσεις ώστε να επιτρέπεται και στην Κύπρο ο γάμος ή η ελεύθερη συμβίωση με οποιαδήποτε άλλη έννομη σχέση ομοφυλόφιλων ατόμων. Μια εισήγηση που λόγω και των γνωστών θέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (μέχρι στιγμής δεν είναι δεσμευτικές) θα πρέπει αργά ή γρήγορα να υλοποιηθεί, κάτι που εκτιμάται ότι θα προκαλέσει πολλές και ποικίλες αντιδράσεις στην κυπριακή κοινωνία.
Η έκθεση ετοιμάστηκε μετά που ένας Κύπριος πολίτης, ο Μ.Α., κατάγγειλε τον περασμένο Δεκέμβριο στην κ. Νικολάου την ανυπαρξία νομοθετικής πρόνοιας που να προβλέπει την τέλεση πολιτικού γάμου ανάμεσα σε ομοφυλόφιλα άτομα, με αποτέλεσμα να παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματά του επειδή δεν του επιτρέπεται να τελέσει πολιτικό γάμο με τον σύντροφό του.
Ένα μήνα μετά την καταγγελία αυτή, και συγκεκριμένα τον Ιανουάριο του 2010, κλήθηκε η κυβέρνηση να τοποθετηθεί επί του θέματος. «Η κυβέρνηση θα αναμένει την έκθεση της επιτρόπου Διοικήσεως για να διεξαχθεί μια ώριμη, υπεύθυνη και προσεκτική συζήτηση για το θέμα της τέλεσης πολιτικών γάμων ομόφυλων ζευγαριών», δήλωσε στις 20/1/2010 ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Και η ώρα ήρθε...
Νέες μορφές συμβίωσης
Αρχικά στην έκθεσή της η κ. Νικολάου υπενθυμίζει ότι προηγούμενη έκθεσή της, με την οποία καλείτο η Πολιτεία να μην απαγορεύει την ελεύθερη κυκλοφορία στην Κύπρο ομόφυλων ατόμων ή ζευγαριών, έτυχε θετικής αντιμετώπισης. Και στη συνέχεια εξηγεί: «Η παρούσα έκθεση έχει σκοπό να αντιμετωπίσει το πρόβλημα πιο ουσιαστικά και πιο διεξοδικά. Οι νέες μορφές συμβίωσης, τόσο ανάμεσα σε ετερόφυλα όσο και σε ομοφυλόφιλα άτομα, συνιστούν μια πραγματικότητα η οποία επιτάσσει επαναπροσδιορισμό της παραδοσιακής έννοιας του γάμου, αλλά κυρίως εισαγωγή νομοθετικών ρυθμίσεων που να κατοχυρώνουν νομικά τις νέες αυτές μορφές συμβίωσης».
Νομοθεσίες
Στη συνέχεια η κ. Νικολάου αναλύει το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι επί του θέματος, ως και αποφάσεις του ΕΔΑΔ, με τις οποίες απαγορεύονται οι διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ζητείται να υπάρχει σεβασμός του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή των ομόφυλων ζευγαριών. Μεταξύ άλλων:
- Παραθέτει πρόσφατη οδηγία της ΕΕ (2009), η οποία τονίζει ότι διακρίσεις σε διάφορα θέματα, πχ θρησκείας, γενετήσιου προσανατολισμού κλπ, μπορούν να υπονομεύσουν την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ των οποίων είναι και η ανάπτυξη της ΕΕ ως χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης.
- Αναφέρει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε πρόσφατο ψήφισμά του καλεί τα κράτη μέλη που δεν το έχουν πράξει ακόμη να προχωρήσουν με νομοθετικά μέτρα στην κατάργηση των διακρίσεων που υφίστανται τα ομόφυλα ζευγάρια λόγω του γενετήσιου προσανατολισμού τους.
- Παραθέτει διάφορες αποφάσεις του ΕΔΑΔ, το οποίο αν και αρχικά διατηρούσε μια διστακτική προσέγγιση αναφορικά με το θέμα της αναγνώρισης γάμου μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών, εντούτοις στη νομολογία των τελευταίων ετών έχει διαφοροποιηθεί από την τάση αυτή και έχει αποσυνδέσει την έννοια του γάμου από το σκοπό της τεκνοποιίας, ενώ προστατεύει την οικογένεια ανεξάρτητα από το δικαίωμα σύναψης γάμου.
- Εξηγεί ότι σύμφωνα με τη νομολογία του ΕΔΑΔ, η έννοια της οικογενειακής ζωής δεν περιορίζεται μόνο στις οικογένειες που διαμορφώνονται στα πλαίσια του γάμου, αλλά μπορεί να επεκτείνεται και σε de facto σχέσεις.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΗΛΙΑΝΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Η ελεύθερη συμβίωση ομόφυλων ζευγαριών δεν υποσκάπτει το γάμο
Στα συμπεράσματα αλλά και στις εισηγήσεις της η επίτροπος Διοικήσεως Ηλιάνα Νικολάου είναι προσεκτική. Αποφεύγοντας να χρησιμοποιήσει τις λέξεις «γάμος ομοφυλόφιλων», αναφέρει μεταξύ άλλων:
- Η κοινωνία συνεχώς διαμορφώνεται και ήδη σε αρκετές χώρες η διαφορετικότητα των φύλων έχει παύσει πλέον να θεωρείται συστατικό στοιχείο ενός έγκυρου γάμου.
- Η νομική αναγνώριση στην Κύπρο των συμβιωτικών σχέσεων μεταξύ ατόμων του ίδιου ή διαφορετικού φύλου, δεν συνιστά προσκόμματα συνταγματικής υφής, καθώς το σύνταγμα παραπέμπει σε νόμο του κράτους για τη ρύθμιση του θέματος.
- Η εισαγωγή ρύθμισης για τη νομική αναγνώριση της ελεύθερης συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ιδίου και του αντίθετου φύλου θα συνιστούσε ρεαλιστική ανταπόκριση σε μια υπαρκτή κοινωνική ανάγκη.
- Η νομική αναγνώριση των συμβιώσεων προσώπων του ιδίου φύλου επιβεβλημένη, στα πλαίσια της αρχής της ίσης μεταχείρισης. Η συνέχιση αυτής της κατάστασης αναπαράγει αρνητικά στερεότυπα και προκαταλήψεις έναντι των ομοφυλόφιλων ατόμων.
- Η αναγκαιότητα νομικής κατοχύρωσης της ελεύθερης συμβίωσης γίνεται πιο επιτακτική αν αναλογιστεί κανείς ότι στην Κύπρο σήμερα η χωρίς γάμο συμβίωση δεν συνεπάγεται δικαιώματα ούτε ρυθμίζει περιουσιακές ή άλλες σχέσεις μεταξύ των συντρόφων. Με την έννοια αυτή η νομική ρύθμιση της ελεύθερης συμβίωσης δεν υποσκάπτει το θεσμό του γάμου.
Η μπάλα στη Βουλή και στην κυβέρνηση
Καταλήγοντας στην έκθεσή της η επίτροπος Διοικήσεως ρίχνει τη μπάλα στη Βουλή, αλλά και στην κυβέρνηση, για να μελετήσουν τις εισηγήσεις της και να προχωρήσουν σε νομοθετική ρύθμιση ώστε να πάψει η διάκριση εις βάρος των ομόφυλων ζευγαριών. Περισσότερο βάρος ρίχνει στη Βουλή, τονίζοντας: «Είναι προφανές ότι η νομοθετική εξουσία είναι η αρμόδια να κρίνει, συνεκτιμώντας και αξιολογώντας τη μεγάλη ποικιλία θεσμικών ρυθμίσεων που έχουν υιοθετήσει άλλες χώρες. Θεωρώ, όμως, ότι ένα τέτοιο βήμα δεν θα θέσει σε κίνδυνο ούτε την κλασική έννοια του γάμου ούτε την παραδοσιακή μορφή της οικογένειας, ούτε και θα μεταβάλει τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά τους». Επίσης η κ. Νικολάου υπενθυμίζει ότι η προοδευτική αναγνώριση δικαιωμάτων των μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένων και των σεξουαλικών, είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα πολλών σύγχρονων δημοκρατικών κρατών, στα οποία οι έννοιες των ηθών αναπροσαρμόζονται διαρκώς και διαμορφώνονται στη βάση κοινωνικών διεργασιών.
Τί συμβαίνει στις άλλες χώρες
Αν και το κοινοτικό δίκαιο δεν υποχρεώνει άμεσα τα κράτη να κατοχυρώνουν τις διαρκείς σχέσεις ομοφύλων, εντούτοις αρκετές χώρες αναγνώρισαν θεσμικά τις ομόφυλες συμβιώσεις, είτε με την υπαγωγή τους στο δίκαιο του πολιτικού γάμου (Ολλανδία, Βέλγιο, Ισπανία, Σουηδία, Νορβηγία), είτε με την καθιέρωση ενός ενιαίου για τα ομόφυλα και ετερόφυλα ζευγάρια συμφώνου (Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Ολλανδία, Βέλγιο, Ανδόρα), είτε με την καθιέρωση ενός συμφώνου που αφορά μόνο στην καταχώρηση της συμβίωσης ομοφύλων (Αυστρία, Κροατία, Τσεχία, Δανία, Φινλανδία, Ισλανδία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Σουηδία, Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία).
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΤΑΚΗΣ ΑΓΑΘΟΚΛΕΟΥΣ