ΠΟΡΤΡΑΙΤΑ ΤΟΥ ΑΝΤΙ ΓΟΥΟΡΧΟΛ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

.
Πορτραίτα του Γουόρχολ στο Βυζαντινό Μουσείο
Α.Π.Ε._ Ο Μάο και ο Χριστός απέναντι; Η Μεριλίν Μονρόε και δίπλα η Παναγία; Nαι. Στο Χριστιανικό και Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών θα εκτεθούν τα ιστορικά πορτραίτα του αμερικανού ιδρυτή της Ποπ Αρτ, Άντι Γουόρχολ, από τις 7 Οκτωβρίου έως τις 10 Ιανουαρίου 2010.
Όπως εξηγεί ο αμερικανός επιμελητής Πολ Μουρχάουζ, «σκοπός της έκθεσης είναι να ανιχνευτεί η διαχρονική σημασία της αγιογραφίας, συνδέοντας θρησκευτικού χαρακτήρα ιστορικά προηγούμενα με τις σύγχρονες αγιογραφίες του Γουόρχολ, απεικονίσεις διάσημων που φιλοτεχνήθηκαν σε μια εκκοσμικευμένη εποχή εμμονής με τη διασημότητα».
Και τι σχέση έχει με τους αγίους αυτός ο «αμαρτωλός», αυτός ο ανατρεπτικός, αυτός ο «βέβηλος» της τέχνης; «Ήταν ένας αθόρυβος χριστιανός» είπε ένας φίλος του μετά το θάνατο του στη Νέα Υόρκη, τον Φεβρουάριο του 1987, θάνατος που επήλθε στη διάρκεια εγχείρησης για αφαίρεση χολής.
«Είμαι βυζαντινός» απαντούσε ο Γουόρχολ όταν τον ρωτούσαν για την καταγωγή του, σύμφωνα με μαρτυρία του ανιψιού του, εικονογράφου βιβλίων, Τζέϊμς Γουόρχολ. Γιος μεταναστών από τη Σλοβακία, γεννήθηκε στο Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια στις 6 Αυγούστου του 1928 και αναδείχθηκε σε πολυτάλαντο καλλιτέχνη: Ζωγράφος, γλύπτης, κινηματογραφιστής, συγγραφέας, συλλέκτης.
Το 1945- 1949 σπούδασε στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας του Κάρνεγκι. Εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη όπου εργάσθηκε ως έμπορος έργων τέχνης και εικονογράφος για περιοδικά και εφημερίδες.
Στη δεκαετία του 1960 πρωτοτύπησε παρουσιάζοντας ως λαϊκή τέχνη έργα ζωγραφικής πάνω σε διαφημίσεις και κουτιά… σούπας της εταιρείας Κάμπελ, που, όπως δήλωσε, κατανάλωνε… κάθε μέρα. Το ίδιο και με μπουκάλια της Κόκα Κόλα.
Εκμεταλλευόμενος κάτι τέτοια φτηνά υλικά του αμερικανικού καταναλωτισμού, έστρεψε πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας.
Ιδιαίτερα δημοφιλείς έγιναν οι έγχρωμες προσωπογραφίες του ερωτικού ειδώλου Μεριλίν Μονρόε, του επαναστατικού ινδάλματος Μάο Τσε Τουνγκ, της μοιραίας γυναίκας του δολοφονηθέντος προέδρου των ΗΠΑ Τζάκι Κένεντυ καθώς και πολλών διασημοτήτων του Χόλυγουντ.
Αυτή η, κατά κάποιο τρόπο, φωτο-ζωγραφική αντι- τέχνη, τον έκανε γνωστό στα πέρατα της οικουμένης.
Υπήρχαν βέβαια (και υπάρχουν) αυτοί που αμφισβητούν τον αμφισβητία της κλασσικής ζωγραφικής, θεωρώντας ότι «η με μηχανικά μέσα παραγωγή των έργων του.
Αποτελεί την αποθέωση της κοινοτοπίας και της κακογουστιάς της διαφημιστικής τέχνης των Ηνωμένων Πολιτειών και, όντας ο ίδιος επιδέξιος στην αυτοδιαφήμιση, πρόβαλε την ιδέα του καλλιτέχνη ως απλού μεσάζοντα, απρόσωπου και αμέτοχου». (Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα).
Ανεξαρτήτως της καλλιτεχνικής του αξίας, τα πορτραίτα του αποτελούν μνημείο μιας αποθέωσης της εικόνας , της μαζικής παραγωγής, του διαφημιστικού τρικ και της εκκεντρικότητας των επωνύμων.
Και με τον κινηματογράφο πειραματίσθηκε ο Άντι Γουόρχολ. Πολύωρες ταινίες με προκλητικό ερωτικό περιεχόμενο, με ανατρεπτικά, εκκεντρικά στοιχεία ανήκουν στην κατηγορία του αντεργκράουντ και αποτελούν μια μορφή πρόκλησης στην τέχνη της εικόνας
Τέτοιες είναι οι ταινίες Chelsea Girls (1966), Eat (1963), My Hustler (1965), Bleu Movie (1969).
Φαντασθείτε ότι στο έργο Εmpire ( 1964) επί …8 (ολογράφως : οκτώ) ολόκληρες ώρες έδειχνε πλάνα από τον ουρανοξύστη- σύμβολο των ΗΠΑ το Empire State Building. Ήταν, λέει, … «η αισθητική του βαρετού»!
Από το 1968 έως το 1968 εγκατέστησε το εργαστήριό του σε ένα παλιό εργοστάσιο, το Factory, που αποτέλεσε στρατηγείο αντισυμβατικότητας και στέκι κάθε λογής καλλιτεχνών της λεγόμενης αβαν γκαρτ και αντεργκράουντ κουλτούρας.
Ηθοποιοί, συγγραφείς, συλλέκτες, ομοφυλόφιλοι, μουσικοί, διασημότητες, έβρισκαν στέγη για να εκφραστούν χωρίς τους φραγμούς μιας αμερικανικής συντηρητικής κοινωνίας.
Ως που μία γυναίκα οργανωμένη σε σωματείο υπέρ των «καθαρών ηθών», η Βαλέρια Σολάρις, μπήκε μια μέρα στο «εργοστάσιο» και τον πυροβόλησε. Ο Γουόρχολ τραυματίσθηκε. Αυτό ήταν! Άφησε αυτές τις παρέες και στράφηκε στην «υψηλή», λεγόμενη, «κοινωνία» της Νέας Υόρκης, εξέχων μέλος της οποίας υπήρξε και ο «δικός μας» Ιόλας.
Το ελληνικό κοινό θα μπορέσει να έρθει σε επαφή όχι μόνο με τα πορτραίτα του , αλλά και με τα κινηματογραφικά του δημιουργήματα. Εκτός από τα εκθέματα στο Βυζαντινό Μουσείο , στην γκαλερί «Πότνια Θηρών» της οδού Ζαΐμη 7, στα Εξάρχεια, θα προβληθούν 100 τρίλεπτα φιλμάκια του. Τι έκανε ο Γουόρχολ; Καλούσε διάσημους φίλους του και τους έβαζε να σταθούν αμίλητοι απέναντι από τη κάμερά του, για τρία λεπτά.