Samuel Barber - Gian Carlo Menotti
.
Όσο κι αν λάτρευε ο Σαμ τον Τζιαν Κάρλο, κι όσο κι αν ήταν φανερό ότι δεν μπορούσε να κάνει χωρίς αυτόν, ωστόσο η ανοδική επιτυχία και η καθιέρωση του Μενόττι από όπερα σε όπερα που συνέθετε άρχισαν να τον βασανίζουν και να τον κάνουν να νιώθει πως έχανε τα πρωτεία του χαϊδεμένου και ανερχόμενου μουσικοσυνθέτη. Ειδικά μετά απ’ την τεράστια επιτυχία του «Μέντιουμ», είχα ακούσει πως ο Τζιαν Κάρλο ήταν το πιο συζητημένο πρόσωπο στον μουσικό κόσμο της Αμερικής και κάθε τόσο δημοσιεύονταν η φωτογραφία του στα εξώφυλλα των μεγάλων περιοδικών «Τάιμ» και «Λάιφ».
Με την πάροδο των χρόνων, ο Σαμ γινόταν όλο και πιο καυστικός και πικρόχολος και εναντιωνόταν στις εκάστοτε φιλίες του Τζιαν Κάρλο. Πίστευε πως η φιλία τους θα ‘πρεπε να είναι αποκλειστικά μόνο για τους δυο τους και την κάθε νέα γνωριμία του Μενόττι την έβλεπε σαν έναν κίνδυνο και μιαν απειλή που παραγκώνιζε όλο και περισσότερο τη δική τους σχέση. Κάθε φορά που ο Τζοαν Κάρλο καλούσε τα Σαββατοκύριακα κοσμικούς ή διάσημους φίλους του στο «Capricorn», ζήλευε και γκρίνιαζε συνέχεια. Κλεινόταν στο στούντιό του και από πείσμα δεν εμφανιζόταν παρά μόνο τις ώρες του φαγητού.(…)
Ο Σαμ ποτέ δεν αποδέχθηκε το γεγονός πως ο Μενόττι είχε μεγαλώσει σ’ ένα περιβάλλον περιτριγυρισμένος από κόσμο και πολλούς συγγενείς. Οι οικογενειακές γιορτές, τα γεύματα και οι καθημερινές πολυπληθείς αυγκεντρώσεις στο πατρικό του σπίτι τον είχαν μάθει να αγαπάει τους ανθρώπους, να χαίρεται και να διασκεδάζει μαζί τους στις δεξιώσεις και στις συχνές συναντήσεις σε διάφορα σπίτια.
Με τον εκδηλωτικό χαρακτήρα και το ιταλικό ταμπεραμέντο του, ο Τζιαν Κάρλο κατάφερνε πάντα να γίνεται το επίκεντρο της βραδιάς και είχε μια μοναδική γοητεία και χάρη (…) Η γενναιοδωρία τους ξεπερνούσε τα όρια της λογικής μέχρι σφάλματος. (…) Τον έθελγαν πάντα οι αβοήθητοι και οι ταλαιπωρημένοι. (…) Πάντα τον βασάνιζαν και τον απασχολούσαν οι ανάγκες των συνανθρώπων του. Ασχολείτο ώρες ολόκληρες με τα καθημερινά προβλήματά τους και έκανε ουσιαστικές προσπάθειες να τους βοηθήσει όσο μπορούσε περισσότερο (…)
Αυτά βέβαια για τον Σαμ ήταν εντελώς ξένα και μακρινά και δεν μπορούσε να καταλάβει την ψυχοσύνθεση, τη μεγαλοψυχία και την ανιδιοτελή ανθρώπινη προσφορά του Μενόττι προς τους συνανθρώπους του.
Μεγαλωμένος ο ίδιος σ’ ένα συντηρητικό περιβάλλον και ως παραχαϊδεμένος μοναχογιός, είχε μάθει να συγκρατεί τα συναισθήματά του και να είναι συνήθως πολύ κλειστός απέναντι στους άλλους. Από φύση του ντροπαλός, με μιαν ανασφάλεια για τους ανθρώπους γύρω του και φοβερά αναποφάσιστος, σε σημείο που ήταν ανίκανος να αγοράσει έστω και μια γραβάτα αν δεν ήταν μαζί του ο Τιζαν Κάρλο για να του δώσει την τελική του γνώμη.
Ο Τζιαν Κάρλο ήταν ακόμη αυτός που διηύθυνε κι οργάνωνε τη σωστή λειτουργία του σπιτιού. Αυτός έδινε οδηγίες στο προσωπικό για ψώνια και κανόνιζε το καθημερινό μενού στα γεύματα. (…)
Είμαι βέβαιος πως στο χαρακτήρα του Σαμ είχε αναπτυχθεί ένα είδος σαδομαζοχισμού, γιατί κατά βάθος χαιρόταν αφάνταστα που ο Τζιαν Κάρλο είχε αγγίξει την κορυφή της δημοσιότητας με τις συνθετικές του επιτυχίες και τις κοινωνικές του συναναστροφές και αυτό το αποδείκνυε ανά πάσα στιγμή. Ήταν ο πρώτος που τον υπεράσπιζε και εναντιωνόταν με τους εκάστοτε επικριτές του. Συγχρόνως, όμως, μέσα στο σπίτι έκανε τη ζωή του Τζιάν Κάρλο δύσκολη και πολλές φορές αφόρητη.
Η αλήθεια είναι πως όταν τον έπιαναν οι κρίσεις ζήλιας, όσο κι αν προσπαθούσαν οι άλλοι ΄γύρω να δείχνουν κατανόηση και να συμμερίζονται την πικρία και την ανθρώπινη ζήλια του, ήταν στιγμές που δεν άντεχαν τις γεροντοκορίστικες εκρήξεις του. Πολλές φορές έφτανε τον Τζιάν Κάρλο σε τέτοιο σημείο, ώστε να αισθάνεται δυστυχής, και να διακατέχεται από τύψεις γι’ αυτήν τη συμπεριφορά του. Τον παρακαλούσε συχνά να ηρεμήσει και του έλεγε: «Για όνομα του Θεού, Σαμ, δεν αντέχω άλλο. Τι θέλεις από μένα και τους φίλους μου; Πάψε να με καταπιέζεις και να προσβάλλεις τους καλεσμένους μου». (…)
Δε χρειάστηκε ασφαλώς πολύς καιρός για να μπω κι εγώ στη λίστα των ανθρώπων που ο Σαμ ζήλευε και σύντομα άρχισε να μου κάνει τη ζωή δύσκολη.
Νικηφόρος Νανέρης: Πριν τα σβήσει ο χρόνος (Καστανιώτης, 1997)
Όσο κι αν λάτρευε ο Σαμ τον Τζιαν Κάρλο, κι όσο κι αν ήταν φανερό ότι δεν μπορούσε να κάνει χωρίς αυτόν, ωστόσο η ανοδική επιτυχία και η καθιέρωση του Μενόττι από όπερα σε όπερα που συνέθετε άρχισαν να τον βασανίζουν και να τον κάνουν να νιώθει πως έχανε τα πρωτεία του χαϊδεμένου και ανερχόμενου μουσικοσυνθέτη. Ειδικά μετά απ’ την τεράστια επιτυχία του «Μέντιουμ», είχα ακούσει πως ο Τζιαν Κάρλο ήταν το πιο συζητημένο πρόσωπο στον μουσικό κόσμο της Αμερικής και κάθε τόσο δημοσιεύονταν η φωτογραφία του στα εξώφυλλα των μεγάλων περιοδικών «Τάιμ» και «Λάιφ».
Με την πάροδο των χρόνων, ο Σαμ γινόταν όλο και πιο καυστικός και πικρόχολος και εναντιωνόταν στις εκάστοτε φιλίες του Τζιαν Κάρλο. Πίστευε πως η φιλία τους θα ‘πρεπε να είναι αποκλειστικά μόνο για τους δυο τους και την κάθε νέα γνωριμία του Μενόττι την έβλεπε σαν έναν κίνδυνο και μιαν απειλή που παραγκώνιζε όλο και περισσότερο τη δική τους σχέση. Κάθε φορά που ο Τζοαν Κάρλο καλούσε τα Σαββατοκύριακα κοσμικούς ή διάσημους φίλους του στο «Capricorn», ζήλευε και γκρίνιαζε συνέχεια. Κλεινόταν στο στούντιό του και από πείσμα δεν εμφανιζόταν παρά μόνο τις ώρες του φαγητού.(…)
Ο Σαμ ποτέ δεν αποδέχθηκε το γεγονός πως ο Μενόττι είχε μεγαλώσει σ’ ένα περιβάλλον περιτριγυρισμένος από κόσμο και πολλούς συγγενείς. Οι οικογενειακές γιορτές, τα γεύματα και οι καθημερινές πολυπληθείς αυγκεντρώσεις στο πατρικό του σπίτι τον είχαν μάθει να αγαπάει τους ανθρώπους, να χαίρεται και να διασκεδάζει μαζί τους στις δεξιώσεις και στις συχνές συναντήσεις σε διάφορα σπίτια.
Με τον εκδηλωτικό χαρακτήρα και το ιταλικό ταμπεραμέντο του, ο Τζιαν Κάρλο κατάφερνε πάντα να γίνεται το επίκεντρο της βραδιάς και είχε μια μοναδική γοητεία και χάρη (…) Η γενναιοδωρία τους ξεπερνούσε τα όρια της λογικής μέχρι σφάλματος. (…) Τον έθελγαν πάντα οι αβοήθητοι και οι ταλαιπωρημένοι. (…) Πάντα τον βασάνιζαν και τον απασχολούσαν οι ανάγκες των συνανθρώπων του. Ασχολείτο ώρες ολόκληρες με τα καθημερινά προβλήματά τους και έκανε ουσιαστικές προσπάθειες να τους βοηθήσει όσο μπορούσε περισσότερο (…)
Αυτά βέβαια για τον Σαμ ήταν εντελώς ξένα και μακρινά και δεν μπορούσε να καταλάβει την ψυχοσύνθεση, τη μεγαλοψυχία και την ανιδιοτελή ανθρώπινη προσφορά του Μενόττι προς τους συνανθρώπους του.
Μεγαλωμένος ο ίδιος σ’ ένα συντηρητικό περιβάλλον και ως παραχαϊδεμένος μοναχογιός, είχε μάθει να συγκρατεί τα συναισθήματά του και να είναι συνήθως πολύ κλειστός απέναντι στους άλλους. Από φύση του ντροπαλός, με μιαν ανασφάλεια για τους ανθρώπους γύρω του και φοβερά αναποφάσιστος, σε σημείο που ήταν ανίκανος να αγοράσει έστω και μια γραβάτα αν δεν ήταν μαζί του ο Τιζαν Κάρλο για να του δώσει την τελική του γνώμη.
Ο Τζιαν Κάρλο ήταν ακόμη αυτός που διηύθυνε κι οργάνωνε τη σωστή λειτουργία του σπιτιού. Αυτός έδινε οδηγίες στο προσωπικό για ψώνια και κανόνιζε το καθημερινό μενού στα γεύματα. (…)
Είμαι βέβαιος πως στο χαρακτήρα του Σαμ είχε αναπτυχθεί ένα είδος σαδομαζοχισμού, γιατί κατά βάθος χαιρόταν αφάνταστα που ο Τζιαν Κάρλο είχε αγγίξει την κορυφή της δημοσιότητας με τις συνθετικές του επιτυχίες και τις κοινωνικές του συναναστροφές και αυτό το αποδείκνυε ανά πάσα στιγμή. Ήταν ο πρώτος που τον υπεράσπιζε και εναντιωνόταν με τους εκάστοτε επικριτές του. Συγχρόνως, όμως, μέσα στο σπίτι έκανε τη ζωή του Τζιάν Κάρλο δύσκολη και πολλές φορές αφόρητη.
Η αλήθεια είναι πως όταν τον έπιαναν οι κρίσεις ζήλιας, όσο κι αν προσπαθούσαν οι άλλοι ΄γύρω να δείχνουν κατανόηση και να συμμερίζονται την πικρία και την ανθρώπινη ζήλια του, ήταν στιγμές που δεν άντεχαν τις γεροντοκορίστικες εκρήξεις του. Πολλές φορές έφτανε τον Τζιάν Κάρλο σε τέτοιο σημείο, ώστε να αισθάνεται δυστυχής, και να διακατέχεται από τύψεις γι’ αυτήν τη συμπεριφορά του. Τον παρακαλούσε συχνά να ηρεμήσει και του έλεγε: «Για όνομα του Θεού, Σαμ, δεν αντέχω άλλο. Τι θέλεις από μένα και τους φίλους μου; Πάψε να με καταπιέζεις και να προσβάλλεις τους καλεσμένους μου». (…)
Δε χρειάστηκε ασφαλώς πολύς καιρός για να μπω κι εγώ στη λίστα των ανθρώπων που ο Σαμ ζήλευε και σύντομα άρχισε να μου κάνει τη ζωή δύσκολη.
Νικηφόρος Νανέρης: Πριν τα σβήσει ο χρόνος (Καστανιώτης, 1997)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου