Μichelangelo Buonarroti
SONEΤΤΟ XXXII
(S’ un casto amor, s’ una pieta superna)
Αν έρωτας αγνός, αν υπέρτατη αγάπη
Αν έρωτας αγνός, αν υπέρτατη αγάπη,
αν μοίρα κοινή μεταξύ δυο εραστών είν' μοιρασμένη,
αν τα βάσανα του ενός εξίσου και τον άλλον ενδιαφέρουν,
αν ένα πνεύμα, ένας πόθος, δυο κυβερνά καρδιές’
αν μία ψυχή σε δυο κορμιά αιώνια έχει γίνει,
μαζί υψώνοντάς τα με τα ίδια φτερά στον ουρανό’
κι αν αιφνίδια ο Έρως με σαΐτα χρυσή
τα σπλάχνα και των δυο ξεσκίζει’
αν ο ένας τον άλλον αγαπά κι όχι τον εαυτό του,
από την ίδια ξεκινώντας ηδονή
έτσι ώστε κι οι δυο στον ίδιο
να θέλουνε να φτάσουν στόχο’
αν χίλια κι άλλα χίλια συμβαίναν τέτοια,
όλα μαζί δε θα 'ταν ούτε το ένα εκατοστό
των δεσμών πίστης κι αγάπης
που εμάς τους δυο ενώνει’
μόνο μια στιγμή οργής
τον δεσμό αυτόν μπορεί να καταλύσει.
(μπορεί λοιπόν μια στιγμή οργής
ετούτον τον δεσμό να καταλύσει;) *
Ελεύθερη απόδοση από τα ιταλικά: Βαγγέλης Β. Ηλιόπουλος
Aπό την Οδό Πανός – τ. 96, Μάρτιος 1998
.
.
* Σ.τ.Μ. Υπάρχει και η εκδοχή Frey, ο οποίος βάζει ερωτηματικό στον τελευταίο στίχο, οπότε αυτός αποκτά και άλλο νόημα.
* Σ.τ.Μ. Υπάρχει και η εκδοχή Frey, ο οποίος βάζει ερωτηματικό στον τελευταίο στίχο, οπότε αυτός αποκτά και άλλο νόημα.
Το σονέτο αυτό είναι το έκτο και πιο ενθουσιώδες ―σχεδόν εκστατικό― από πλευράς μουσικής έκφρασης και ύφους από τα επτά που ο Benjamin Britten, o σημαντικότερος Βρετανός συνθέτης, χρησιμοποίησε στον κύκλο Seven Sonnets of Michelangelo, έργο 22, έναν από τους πρώτους κύκλους τραγουδιών που έγραψε. Τα σονέτα αυτά του τα είχε κάνει γνωστά ο σύντροφός του, τενόρος, Peter Pears ο οποίος στάθηκε και η σημαντικότερη πηγή έμπνευσης και δημιουργικότητας για τον Britten (αν θυμάμαι καλά ο Pears του είχε κάνει ως δώρο γενεθλίων μια δίγλωσση έκδοση).
ΑπάντησηΔιαγραφήΥπάρχει στη σειρά της EMI, Composers in Person, ένας δίσκος ο μισός με ηχογραφήσεις τραγουδιών του Francis Poulenc που ο Poulenc έγραψε για τον βαρύτονο Pierre Bernac (κάποιοι βιογράφοι του Poulenc υπαινίσσονται ότι η μακρόχρονη σχέση τους ήταν περισσότερο από φιλική) με τον Poulenc στο πιάνο και τον Bernac να τραγουδάει και ο άλλος μισός με τα Michelangelo Sonnets και τα John Donne Sonnets που ο Britten έγραψε για τον Pears, με τον Britten στο πιάνο και τον Pears να τραγουδάει. Ειδικά στα σονέτα του Μιχαήλ Άγγελου που είναι από τις πιο ερωτικές μουσικές σελίδες που μας έδωσε ο Britten δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι πραγματικά μπορεί να ακούσει την ένταση και το δέσιμο του ζευγαριού κατά την εκτέλεσή τους. Έχω κι άλλες εκτελέσεις του έργου με πιο άρτιες ηχογραφήσεις τόσο από τους τεχνικούς όσο και από τους μουσικούς, όμως προτιμώ την ανάγνωση των Pears-Britten για τους λόγους που εξήγησα.
Φλυαρώ. Αναζητήστε τον κύκλο αυτό του Britten. Είναι από τα πιο ωραία τραγούδια του.