ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ

.
Προδημοσίευση

.
Ανακαλύπτοντας την ομοφυλοφιλία: διαπολιτισμικές συγκρίσεις και η ιστορία της σεξουαλικότητας

Lee Wallace

Σεξουαλικότητα και πολιτισμική διαφορά

Η σχέση ανάμεσα στη σεξουαλικότητα και την πολιτισμική διαφορά κάθε άλλο παρά απλή είναι, καθώς η σεξουαλικότητα έχει κληθεί πολλές φορές να ορίσει πού αρχίζει και πού τελειώνει ο πολιτισμός. Αν αυτό ισχύει γενικά για τη σεξουαλικότητα, ισχύει ακόμα περισσότερο για την ομοφυλοφιλία. Παρ’ όλο που συχνά απορρίπτουμε τις ευρωπαϊκές αναπαραστάσεις της αχαλίνωτης σεξουαλικότητας της Ανατολής ως απλά επιφαινόμενα του ιμπεριαλισμού της Δύσης, δεν είναι λίγες οι φορές που οι μελετητές της ιστορίας της σεξουαλικότητας καταφεύγουν στα αρχεία των οριενταλιστών για να βρουν απεικονίσεις των ομόφυλων επιθυμιών, οι οποίες συνήθως απουσιάζουν ή έχουν διαγραφεί από τις «επίσημες» καταγραφές της ιστορίας. Έτσι, η πραγματεία του Ρίτσαρντ Μπέρτον για τη «σωταδική ζώνη»*, την περιοχή εκείνη του κόσμου στην οποία υποτίθεται ότι ο σοδομισμός αποτελούσε ενδημικό φαινόμενο (μια περιοχή που ο Μπέρτον ταυτίζει γεωγραφικά με τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή), οι Τουρκικές επιστολές του 18ου αιώνα της Λαίδης Ουόρτλυ Μόνταγκιου, στις οποίες γίνονται υπαινιγμοί για τριβαδικές σχέσεις μεταξύ γυναικών που ζουν στα χαρέμια, και τα γράμματα και τα ταξιδιωτικά ημερολόγια του Γκυστάβ Φλωμπέρ από την Αίγυπτο, όπου μιλάει για τις παρακμιακές του σχέσεις με νεαρούς Άραβες – όλα αυτά τα οριενταλιστικά κείμενα έχουν μετατραπεί σε κρίσιμης σημασίας ιστορικές πηγές στο πλαίσιο ενός εναλλακτικού κανόνα που αφορά την ιστορία της ομοφυλοφιλίας. Τέτοιου είδους κείμενα δεν μπορούν βέβαια να αντιμετωπισθούν ως αξιόπιστες ιστορικές μαρτυρίες για τις σεξουαλικές πρακτικές που επικρατούσαν στην Ανατολή. Ωστόσο, μας βοηθούν να εντοπίσουμε τους μεταβαλλόμενους όρους με τους οποίους οι Ευρωπαίοι αντιλαμβάνονταν τις δυνατότητες ερωτικής συνεύρεσης μεταξύ αντρών και μεταξύ γυναικών κατά τις ιστορικές περιόδους που προηγούνται της ανάδυσης των νεωτερικών ταυτοτήτων του ομοφυλόφιλου άντρα και της λεσβίας γυναίκας.

Η σχέση ανάμεσα στις διάφορες ιστορικές εκφάνσεις της ομόφυλης σεξουαλικής συμπεριφοράς και τις σύγχρονες ομοφυλοφιλικές και λεσβιακές ταυτότητες δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε απλή ούτε αυταπόδεικτη. Δεν υπάρχουν μονάχα συνέχειες στην ιστορική διαδρομή των διαφόρων σεξουαλικών πρακτικών αλλά και πολύ σημαντικές διαφοροποιήσεις ως προς τον τρόπο με τον οποίο αυτές οι πρακτικές σηματοδοτούνταν – κοινωνικά και συναισθηματικά – σε διάφορες ιστορικές περιόδους.

.

Robert Aldrich (επιμ.): Ομοφυλοφιλία. Μια παγκόσμια ιστορία (Πάπυρος, 2008)

.
* Ο Μπέρτον εμπνεύστηκε τον όρο «σωταδική ζώνη» από το όνομα του Έλληνα σκωπτικού ποιητή του 3ου αιώνα π.Χ. Σωτάδη, ο οποίος έζησε στην αυλή του Πτολεμαίου Β’ του Φιλάδελφου και αναφέρεται στις αρχαίες πηγές ως κιναιδολόγος ή κιναιδογράφος. Σώζονται μόνον αποσπάσματα του έργου του.