Παράνομη επεξεργασία ευαίσθητων δεδομένων
ΠΟΛΙΤΗΣ - 16/03/2008
Ύστερα από σχετική καταγγελία η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα της Ελληνικής Δημοκρατίας, εξέτασε με πρόσφατη απόφασή της, υπόθεση εναντίον Ασφαλιστικής εταιρείας, σχετικά με παράνομη επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων που αφορούσαν την ερωτική ζωή και τις σεξουαλικές προτιμήσεις του καταγγέλλοντος. Ειδικότερα, ο προσφεύγων κατήγγειλε ότι, σε συνεργασία με ασφαλιστικό πράκτορα και ενώ είχε ήδη συνάψει με τη συγκεκριμένη ασφαλιστική εταιρεία, ασφαλιστήρια συμβόλαια πυρός και κλοπής, αποφάσισε να συνάψει και ασφαλιστήριο συμβόλαιο ζωής. Για το σκοπό αυτό, συμπλήρωσε τη σχετική αίτηση, κατέβαλε ένα ποσό ως προκαταβολή και απάντησε σε ερωτηματολόγιο γενικού περιεχομένου, όπου μία ερώτηση αφορούσε στην εκπλήρωση της στρατιωτικής του θητείας.
Εκεί, απάντησε ότι δεν είχε εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις, διότι είχε απαλλαγεί από την υποχρέωση στράτευσης, λαμβάνοντας προσωρινό απολυτήριο ακαταλληλότητας στο οποίο είχε κριθεί ικανός Κατηγορία 5 (Ι5). Τότε, του ζητήθηκε να προσκομίσει το απολυτήριο στρατού του. Πρόκειται, συγκεκριμένα, για "Προσωρινό Απολυτήριο Ακαταλλήλων - Τυχόντων Αναβολής". Μετά την άπρακτη πάροδο διμήνου από την προσκόμιση του ως άνω απολυτηρίου, ο προσφεύγων προσήλθε στα γραφεία της Ασφαλιστικής, προκειμένου να πληροφορηθεί για ποιό λόγο δεν είχε ακόμη καταρτιστεί το ασφαλιστήριο ζωής. Ο προσφεύγων ισχυρίστηκε ότι τότε "κάποιος υπάλληλος της εταιρείας του απάντησε προφορικά ότι δεν τον ασφαλίζουν γιατί είναι ομοφυλόφιλος. Ο προσφεύγων υπέβαλε αίτημα όπως λάβει έγγραφη απάντηση και έλαβε απορριπτική επιστολή με την οποία ενημερωνόταν επιπλέον ότι η απόφαση της εταιρείας στηρίζεται σε ιατρικά και στατιστικά δεδομένα, καθώς και στην πάγια τακτική που ακολουθεί η Εταιρεία σε ανάλογες περιπτώσεις.Στην εξέταση της υπόθεσης, η Αρχή ζήτησε εξηγήσεις τόσο από την Ασφαλιστική εταιρεία όσο και από την Αρμόδια Επιτροπή Απαλλαγών στην οποία απηύθυνε ερωτήματα.
Αφού ανασκόπησε στην απόφαση της τη σχετική νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων επεσήμανε μεταξύ άλλων πως, "Ευαίσθητα δεδομένα", είναι τα δεδομένα που αφορούν τη φυλετική ή εθνική προέλευση, τα πολιτικά φρονήματα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, τη συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση, στην υγεία, στην κοινωνική πρόνοια και στην ερωτική ζωή, στα σχετικά με ποινικές διώξεις ή καταδίκες, καθώς και στη συμμετοχή σε συναφείς με τα ανωτέρω ενώσεις προσώπων.
Από τα στοιχεία του φακέλου, προέκυψε μεταξύ άλλων ότι από το προαναφερόμενο έγγραφο, που υπέβαλε στην Αρχή η Επιτροπή Απαλλαγών Αθηνών, ότι ο εκεί αναφερόμενος λόγος απαλλαγής του προσφεύγοντος από τη στράτευση δεν αφορά ουσιαστικά στην κατάσταση της υγείας του, αλλά στις σεξουαλικές του προτιμήσεις (το σεξουαλικό προσανατολισμό του, κατά άλλη διατύπωση), οι οποίες δυσκολεύουν υπέρμετρα - κατά την Επιτροπή Απαλλαγών - την προσαρμογή του στο στρατιωτικό περιβάλλον και δικαιολογούν την απαλλαγή του από τη στράτευση με το χαρακτηρισμό Ι5. Ωστόσο, εξ αυτού μόνο του γεγονότος της κατά τα ανωτέρω απαλλαγής του προσφεύγοντος από τη στράτευση, δεν προκύπτει ούτε συγκεκριμένη υπαρκτή βλάβη της υγείας του ούτε, έστω, προσδιορισμένος, σαφής και αναλόγου σοβαρότητας κίνδυνος για την υγεία του, που να μπορούσαν ενδεχομένως να δικαιολογήσουν την απόρριψη, για λόγους υγείας, της πρότασής του για σύναψη σύμβασης ασφάλειας ζωής.Όπως αναφέρεται στην απόφαση της Αρχής, στα προαναφερόμενα έγγραφα, που η Ασφαλιστική υπέβαλε στην Αρχή, επανειλημμένως η εν λόγω εταιρεία ισχυρίζεται ότι η απόφασή της για την απόρριψη της πρότασης του προσφεύγοντος για σύναψη σύμβασης ασφάλειας ζωής βασίστηκε "σε ιατρικά και στατιστικά δεδομένα καθώς και στην πάγια τακτική που ακολουθεί η εν λόγω εταιρεία σε ανάλογες περιπτώσεις".
Από την αντιπαραβολή των παραπάνω εγγράφων προκύπτει, κατέληξε στην απόφαση της η Αρχή, ότι καμία από τις περιπτώσεις, που υποβλήθηκαν δειγματοληπτικά στην Αρχή, δεν παρουσιάζει πραγματικά αναλογία με την περίπτωση του προσφεύγοντος. Και τούτο, για τους εξής λόγους: α) κανενός άλλου υποκειμένου δεν απορρίφθηκε η πρόταση σύναψης σύμβασης ασφάλειας ζωής εξαιτίας του (δηλωμένου ή εικαζόμενου) σεξουαλικού προσανατολισμού του, β) ο προσφεύγων δεν κλήθηκε να υποβληθεί σε ιατρικές εξετάσεις, προκειμένου να διαπιστωθεί η κατάσταση της υγείας του, ως πρόκριμα για τη σύναψη σύμβασης ασφάλειας ζωής, και γ) κανενός άλλου υποκειμένου δεν απορρίφθηκε η πρόταση σύναψης σύμβασης ασφάλειας ζωής εξαιτίας του απολυτηρίου στρατού του. Επομένως, ενώ η Ασφαλιστική επικαλείται ιατρικά και στατιστικά δεδομένα, στα οποία βασίστηκε η απόφασή της για την απόρριψη της πρότασης του προσφεύγοντος για σύναψη σύμβασης ασφάλειας ζωής, δεν προσκόμισε κανένα στοιχείο, που να δικαιολογεί τον ισχυρισμό της αυτό.
Όπως απεφάνθη η Αρχή, η εν λόγω εταιρεία δεν δικαιούταν να επεξεργαστεί αυτά τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα του προσφεύγοντος, τα οποία αφορούσαν αποκλειστικά το σκοπό της αξιολόγησης της ικανότητάς του για στράτευση, για το σκοπό της σύναψης σύμβασης ασφάλειας ζωής. Και τούτο, διότι τα δεδομένα αυτά δεν είναι ούτε αναγκαία ούτε πρόσφορα για το σκοπό της σύναψης σύμβασης ασφάλειας ζωής, καθόσον ασφαλή συμπεράσματα - λαμβάνοντας υπόψη και ενδεχόμενα ιατρικά και στατιστικά δεδομένα - για την κατάσταση της υγείας του προσφεύγοντος μπορούσαν να εξαχθούν μόνο από τα πορίσματα κατάλληλων ιατρικών εξετάσεων, στις οποίες, όμως, ο προσφεύγων δεν υπεβλήθη. Συνεπώς, υπέδειξε η Αρχή, η επεξεργασία των ως άνω ευαίσθητων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του προσφεύγοντος, που αφορούν αποκλειστικά το σεξουαλικό του προσανατολισμό (δηλαδή, την ερωτική του ζωή), δεν είναι πρόσφορη και αναγκαία για την επίτευξη της αξιολόγησης της πρότασής του για το σκοπό της σύναψης σύμβασης ασφάλειας ζωής και είναι, συνεπώς, παράνομη. Εξάλλου, το γεγονός ότι ο προσφεύγων προσκόμισε ο ίδιος, όπως του ζητήθηκε, στην Ασφαλιστική το απολυτήριο του στρατού δεν είναι ικανό να άρει τον παράνομο χαρακτήρα της κρινόμενης επεξεργασίας από την εν λόγω εταιρεία. Ως εκ τούτου επεβλήθη στην Εταιρεία πρόστιμο ύψους € 60.000. Απόφαση 3/2008
ΠΟΛΙΤΗΣ - 16/03/2008
Ύστερα από σχετική καταγγελία η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα της Ελληνικής Δημοκρατίας, εξέτασε με πρόσφατη απόφασή της, υπόθεση εναντίον Ασφαλιστικής εταιρείας, σχετικά με παράνομη επεξεργασία ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων που αφορούσαν την ερωτική ζωή και τις σεξουαλικές προτιμήσεις του καταγγέλλοντος. Ειδικότερα, ο προσφεύγων κατήγγειλε ότι, σε συνεργασία με ασφαλιστικό πράκτορα και ενώ είχε ήδη συνάψει με τη συγκεκριμένη ασφαλιστική εταιρεία, ασφαλιστήρια συμβόλαια πυρός και κλοπής, αποφάσισε να συνάψει και ασφαλιστήριο συμβόλαιο ζωής. Για το σκοπό αυτό, συμπλήρωσε τη σχετική αίτηση, κατέβαλε ένα ποσό ως προκαταβολή και απάντησε σε ερωτηματολόγιο γενικού περιεχομένου, όπου μία ερώτηση αφορούσε στην εκπλήρωση της στρατιωτικής του θητείας.
Εκεί, απάντησε ότι δεν είχε εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις, διότι είχε απαλλαγεί από την υποχρέωση στράτευσης, λαμβάνοντας προσωρινό απολυτήριο ακαταλληλότητας στο οποίο είχε κριθεί ικανός Κατηγορία 5 (Ι5). Τότε, του ζητήθηκε να προσκομίσει το απολυτήριο στρατού του. Πρόκειται, συγκεκριμένα, για "Προσωρινό Απολυτήριο Ακαταλλήλων - Τυχόντων Αναβολής". Μετά την άπρακτη πάροδο διμήνου από την προσκόμιση του ως άνω απολυτηρίου, ο προσφεύγων προσήλθε στα γραφεία της Ασφαλιστικής, προκειμένου να πληροφορηθεί για ποιό λόγο δεν είχε ακόμη καταρτιστεί το ασφαλιστήριο ζωής. Ο προσφεύγων ισχυρίστηκε ότι τότε "κάποιος υπάλληλος της εταιρείας του απάντησε προφορικά ότι δεν τον ασφαλίζουν γιατί είναι ομοφυλόφιλος. Ο προσφεύγων υπέβαλε αίτημα όπως λάβει έγγραφη απάντηση και έλαβε απορριπτική επιστολή με την οποία ενημερωνόταν επιπλέον ότι η απόφαση της εταιρείας στηρίζεται σε ιατρικά και στατιστικά δεδομένα, καθώς και στην πάγια τακτική που ακολουθεί η Εταιρεία σε ανάλογες περιπτώσεις.Στην εξέταση της υπόθεσης, η Αρχή ζήτησε εξηγήσεις τόσο από την Ασφαλιστική εταιρεία όσο και από την Αρμόδια Επιτροπή Απαλλαγών στην οποία απηύθυνε ερωτήματα.
Αφού ανασκόπησε στην απόφαση της τη σχετική νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων επεσήμανε μεταξύ άλλων πως, "Ευαίσθητα δεδομένα", είναι τα δεδομένα που αφορούν τη φυλετική ή εθνική προέλευση, τα πολιτικά φρονήματα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, τη συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση, στην υγεία, στην κοινωνική πρόνοια και στην ερωτική ζωή, στα σχετικά με ποινικές διώξεις ή καταδίκες, καθώς και στη συμμετοχή σε συναφείς με τα ανωτέρω ενώσεις προσώπων.
Από τα στοιχεία του φακέλου, προέκυψε μεταξύ άλλων ότι από το προαναφερόμενο έγγραφο, που υπέβαλε στην Αρχή η Επιτροπή Απαλλαγών Αθηνών, ότι ο εκεί αναφερόμενος λόγος απαλλαγής του προσφεύγοντος από τη στράτευση δεν αφορά ουσιαστικά στην κατάσταση της υγείας του, αλλά στις σεξουαλικές του προτιμήσεις (το σεξουαλικό προσανατολισμό του, κατά άλλη διατύπωση), οι οποίες δυσκολεύουν υπέρμετρα - κατά την Επιτροπή Απαλλαγών - την προσαρμογή του στο στρατιωτικό περιβάλλον και δικαιολογούν την απαλλαγή του από τη στράτευση με το χαρακτηρισμό Ι5. Ωστόσο, εξ αυτού μόνο του γεγονότος της κατά τα ανωτέρω απαλλαγής του προσφεύγοντος από τη στράτευση, δεν προκύπτει ούτε συγκεκριμένη υπαρκτή βλάβη της υγείας του ούτε, έστω, προσδιορισμένος, σαφής και αναλόγου σοβαρότητας κίνδυνος για την υγεία του, που να μπορούσαν ενδεχομένως να δικαιολογήσουν την απόρριψη, για λόγους υγείας, της πρότασής του για σύναψη σύμβασης ασφάλειας ζωής.Όπως αναφέρεται στην απόφαση της Αρχής, στα προαναφερόμενα έγγραφα, που η Ασφαλιστική υπέβαλε στην Αρχή, επανειλημμένως η εν λόγω εταιρεία ισχυρίζεται ότι η απόφασή της για την απόρριψη της πρότασης του προσφεύγοντος για σύναψη σύμβασης ασφάλειας ζωής βασίστηκε "σε ιατρικά και στατιστικά δεδομένα καθώς και στην πάγια τακτική που ακολουθεί η εν λόγω εταιρεία σε ανάλογες περιπτώσεις".
Από την αντιπαραβολή των παραπάνω εγγράφων προκύπτει, κατέληξε στην απόφαση της η Αρχή, ότι καμία από τις περιπτώσεις, που υποβλήθηκαν δειγματοληπτικά στην Αρχή, δεν παρουσιάζει πραγματικά αναλογία με την περίπτωση του προσφεύγοντος. Και τούτο, για τους εξής λόγους: α) κανενός άλλου υποκειμένου δεν απορρίφθηκε η πρόταση σύναψης σύμβασης ασφάλειας ζωής εξαιτίας του (δηλωμένου ή εικαζόμενου) σεξουαλικού προσανατολισμού του, β) ο προσφεύγων δεν κλήθηκε να υποβληθεί σε ιατρικές εξετάσεις, προκειμένου να διαπιστωθεί η κατάσταση της υγείας του, ως πρόκριμα για τη σύναψη σύμβασης ασφάλειας ζωής, και γ) κανενός άλλου υποκειμένου δεν απορρίφθηκε η πρόταση σύναψης σύμβασης ασφάλειας ζωής εξαιτίας του απολυτηρίου στρατού του. Επομένως, ενώ η Ασφαλιστική επικαλείται ιατρικά και στατιστικά δεδομένα, στα οποία βασίστηκε η απόφασή της για την απόρριψη της πρότασης του προσφεύγοντος για σύναψη σύμβασης ασφάλειας ζωής, δεν προσκόμισε κανένα στοιχείο, που να δικαιολογεί τον ισχυρισμό της αυτό.
Όπως απεφάνθη η Αρχή, η εν λόγω εταιρεία δεν δικαιούταν να επεξεργαστεί αυτά τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα του προσφεύγοντος, τα οποία αφορούσαν αποκλειστικά το σκοπό της αξιολόγησης της ικανότητάς του για στράτευση, για το σκοπό της σύναψης σύμβασης ασφάλειας ζωής. Και τούτο, διότι τα δεδομένα αυτά δεν είναι ούτε αναγκαία ούτε πρόσφορα για το σκοπό της σύναψης σύμβασης ασφάλειας ζωής, καθόσον ασφαλή συμπεράσματα - λαμβάνοντας υπόψη και ενδεχόμενα ιατρικά και στατιστικά δεδομένα - για την κατάσταση της υγείας του προσφεύγοντος μπορούσαν να εξαχθούν μόνο από τα πορίσματα κατάλληλων ιατρικών εξετάσεων, στις οποίες, όμως, ο προσφεύγων δεν υπεβλήθη. Συνεπώς, υπέδειξε η Αρχή, η επεξεργασία των ως άνω ευαίσθητων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του προσφεύγοντος, που αφορούν αποκλειστικά το σεξουαλικό του προσανατολισμό (δηλαδή, την ερωτική του ζωή), δεν είναι πρόσφορη και αναγκαία για την επίτευξη της αξιολόγησης της πρότασής του για το σκοπό της σύναψης σύμβασης ασφάλειας ζωής και είναι, συνεπώς, παράνομη. Εξάλλου, το γεγονός ότι ο προσφεύγων προσκόμισε ο ίδιος, όπως του ζητήθηκε, στην Ασφαλιστική το απολυτήριο του στρατού δεν είναι ικανό να άρει τον παράνομο χαρακτήρα της κρινόμενης επεξεργασίας από την εν λόγω εταιρεία. Ως εκ τούτου επεβλήθη στην Εταιρεία πρόστιμο ύψους € 60.000. Απόφαση 3/2008
Οκέυ, ερωτήσεις τώρα.
ΑπάντησηΔιαγραφή1. Δεν μου είναι σαφές ποιά ήταν η "γνωμάτευση" της Επιτροπής Απαλλαγών. Όταν είχα πάρει το Ι5 μου, είχα προσπαθήσει να το πάρω για σεξουαλικότητα, μου είχαν εξηγήσει όμως οτι πια, "πουστόχαρτο" δεν δίνουνε, δίνουνε ένα τρελλόχαρτο που λέει για "ψυχική διαταραχή ψυχοσεξουαλικού τύπου". Ξέρεις μήπως αν αυτό είναι που είχανε δώσει και στον ενάγοντα- και θεωρήθηκε πιστοποιητικό ασθένειας; Ελπίζω όχι.
2. Η Αρχή προστασίας δεν ορίζει την ταυτότητα του φύλου ή το προηγούμενο φύλο ως ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο. Με λίγα λόγια, αν κάποιος θέλει, μπορεί να ξεθάψει το παρελθόν ενός τρανσεξουαλικού ατόμου και να το χρησιμοποιήσει εις βάρος του, ατιμωρητί; Ή θεωρείται οτι εμπίπτει στην ερωτική ζωή και την υγεία, ο επαναπροσδιορισμός φύλου; Γιατί τότε εντάξει. Ξέρεις κάτι γι' αυτό;
3. Ξέρεις ποιά ασφαλιστική ήταν αυτη;
4. 60.000 ευρώ; Ξέρεις το τηλέφωνο του ενάγοντα; Θέλω να του κάνω τράκα κάνα-δυο χιλιάρικα... :)
Δεν μπορώ να σου απαντήσω σε καμία από τις ερωτήσεις, ούτε καν στην τέταρτη, που μάλλον μοιάζει να σε καίει περισσότερο :)
ΑπάντησηΔιαγραφήΚάποιες χρήσιμες πληροφορίες στις πρώτες δυο ερωτήσεις ίσως να μπορεί να πάρει κανείς αν απευθυνθεί στον ΣΑΤΤΕ, αλλά κι αυτό το γράφω με κάθε επιφύλαξη.
Βλέπεις λίγα ποστ πιο πίσω ο pisoglendis αναρωτιόταν, μάλλον ρητορικά και με εμφανή την απαισιοδοξία του, πώς μπορεί να βοηθηθεί ο ανώνυμος, αδύναμος ομοφυλόφιλος. Το να υπάρχει κάποιος να του απαντήσει στις τόσο βασικές απορίες του ή έστω να τον προσανατολίσει προς τα πού να ψάξει νομίζω ότι θα ήταν ήδη μια μεγάλη εξυπηρέτηση.
Θα μπορούσε να προσβληθεί άραγε (όχι βέβαια στην Αρχή) και η διάκριση, το γεγονός ότι αρνήθηκε υπηρεσία η εν λόγω εταιρεία βασιζόμενη σε σεξουαλικό προσανατολισμό; Και κάτι γενικότερο – έχουν οι ασφαλιστικές εταιρείες πολιτικές εναρμονισμένες με τον WHO στο θέμα της ομοφυλοφιλίας; Ρητορικές ερωτήσεις.
ΑπάντησηΔιαγραφή