Από την ταινία «Φιλαδέλφεια»
Εξακολουθεί να θερίζει το ΑΙDS
Η έλλειψη ενημέρωσης υπεύθυνη για την αύξηση των κρουσμάτων κατά 20%
(ΤΟ ΒΗΜΑ, 22/11/2007)
Για πολλούς το ΑΙDS είναι μια «ξεχασμένη» νόσος, που αφορά μόνο ορισμένες ομάδες στις παρυφές της κοινωνίας μας. Η πραγματικότητα όμως είναι εντελώς διαφορετική. Το ΑΙDS εξακολουθεί να «θερίζει». Οι ειδικοί επιστήμονες εκτιμούν ότι μέσα σε έναν χρόνο τα νέα κρούσματα έχουν αυξηθεί κατά 20%. Με τους πιο συντηρητικούς υπολογισμούς, τα νέα περιστατικά ΑΙDS θα έχουν φθάσει τα 582 ως το τέλος του τρέχοντος έτους. Για την αρνητική αυτή εξέλιξη ευθύνεται το έλλειμμα ενημέρωσης των τελευταίων ετών.
Οι εκπρόσωποι της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Αντιμετώπισης του ΑΙDS κκ. Π. Γαργαλιάνος, Μ. Λαζανάς και η λοιμωξιολόγος κυρία Βιολέτα Καψιμάλη έκρουσαν χθες τον κώδωνα του κινδύνου: αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο είναι οι νέοι. Λόγω αυξημένης ερωτικής δραστηριότητας, αλλά και άγνοιας. Οπως είπαν, είναι επιτακτική η ανάγκη ενημέρωσης των νέων και ιδίως των μαθητών.
«Τα τελευταία έξι χρόνια είχαμε “χαλαρώσει” όλοι.Ο,τι έχει γίνει σε επίπεδο πρόληψης είναι “μικρό”,γι΄ αυτό και στο συγκεκριμένο διάστημα καταγράφεται αύξηση των νέων περιστατικών» σχολίασε ο κ. Γαργαλιάνος με αφορμή τη διοργάνωση του 19ου Πανελληνίου Συνεδρίου ΑΙDS της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης και Αντιμετώπισης του ΑΙDS στις 23-25 Νοεμβρίου σε ξενοδοχείο της Αθήνας. «Η διαπίστωση ότι το ΑΙDS αποτελεί σήμερα μια χρόνια νόσοέχει συμβάλει στον εφησυχασμό των ανθρώπων,οι οποίοι δεν λαμβάνουν μέτρα πρόληψης» τόνισε. «Κανένας δεν πρέπει να σκέφτεται έτσι» είπε ο κ. Γαργαλιάνος. «Οσοι φέρουν τον ιό ΗΙV» εξήγησε «δεν έχουν την ίδια ποιότητα ζωής με τους μη οροθετικούς, καθώς είναι υποχρεωμένοι να ακολουθούν “βαριά” προγράμματα θεραπείας, τα οποία έχουν ανεπιθύμητες παρενέργειες».
Η κατάσταση, σημείωσαν οι επιστήμονες, αναμένεται να βελτιωθεί στις αρχές του 2008, καθώς θα δοθεί στους πάσχοντες η δυνατότητα να λαμβάνουν καθημερινώς μόνο ένα χάπι. Σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), ως τον Οκτώβριο του 2006 δηλώθηκαν στο Κέντρο 485 νέα περιστατικά ΗΙV λοίμωξης, εκ των οποίων 391 (80,6%) ήταν άνδρες και 94 (19,4%) γυναίκες. Οσον αφορά τον τρόπο μετάδοσης, το 47% των περιπτώσεων ήταν άνδρες που είχαν σεξουαλικές επαφές με άλλους άνδρες, το 24,3% ετεροφυλόφιλοι άνδρες και γυναίκες, ενώ δεν προσδιορίστηκε ο τρόπος μετάδοσης στο 24,3% των περιπτώσεων ΗΙV λοίμωξης. Η πλειονότητα των ανδρών ήταν ηλικίας 30-34 ετών (24,6%) κατά τη στιγμή της δήλωσης, ενώ στις γυναίκες προεξάρχουσα ηλικιακή ομάδα ήταν αυτή των 35-39 ετών (17%). Το 2006 δηλώθηκαν στο Κέντρο και τρεις περιπτώσεις μετάδοσης του ΗΙV μέσω μετάγγισης μολυσμένου αίματος. Σε δύο άτομα η μετάγγιση πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα, ενώ στο τρίτο περιστατικό η μόλυνση προκλήθηκε στο εξωτερικό. Από τις αρχές της νόσου ως πέρυσι ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων που είχαν δηλωθεί στην Ελλάδα έφθανε τα 8.080, με τους άνδρες να υπερτερούν (79,9%).
«Κύριο όπλο για τον περιορισμό εξάπλωσης της νόσου παραμένει η πρόληψη » τόνισε ο κ. Λαζανάς. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στην τελευταία έκθεση (2006) της αρμόδιας υπηρεσίας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για το ΑΙDS (UΝΑΙDS), στην οποία τέθηκε ως βασικός στόχος «η διανομή προγραμμάτων πρόληψης και θεραπείας, για να σταματήσει και να αντιστραφεί η επιδημία ως το 2015».
Παράλληλα οι ειδικοί ανέδειξαν τα προβλήματα που υπάρχουν στη φροντίδα των πασχόντων, καθώς εξακολουθεί να υπάρχει προκατάληψη ακόμη και από γιατρούς νοσοκομείων. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκαν σε ένα μεγάλο νοσηλευτικό ίδρυμα της Αθήνας, όπου από τους 400 γιατρούς ελάχιστοι (όχι περισσότεροι από 20) ασχολούνται με ασθενείς με ΑΙDS. Σοβαρές είναι οι ελλείψεις και σε υποδομές. Η Θεσσαλονίκη διαθέτει μόνο μία μονάδα λοιμώξεων, ενώ οι κάτοικοι της Θεσσαλίας, των Ιωαννίνων και της Αλεξανδρούπολης παραμένουν ακάλυπτοι.
Τι είναι ο HIV και το AIDS;
ΑπάντησηΔιαγραφήΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΟΦΙΑ ΝΕΤΑ (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 27/11/2007)
Το AIDS αναφέρθηκε για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας 1980 και από τότε εξελίχθηκε σε μείζονα επιδημία σε παγκόσμια κλίμακα. Το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας προκαλείται από τον ιό ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV). Προκαλώντας βλάβες στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος ή και σκοτώνοντάς τα, ο HIV καταστρέφει προοδευτικά την ικανότητα του σώματος να καταπολεμά τις λοιμώξεις και ορισμένους καρκίνους. Ατομα που έχουν διαγνωσθεί με AIDS είναι ευαίσθητα σε νόσους απειλητικές για τη ζωή που ονομάζονται ευκαιριακές λοιμώξεις και προκαλούνται από μικρόβια, από τα οποία συνήθως δεν νοσούν οι άνθρωποι με υγιές ανοσοποιητικό σύστημα.
Στόχος του HIV είναι τα λευκά αιμοσφαίρια που ονομάζονται κύτταρα CD4. Αυτά τα λευκά αιμοσφαίρια είναι σημαντικά γιατί αυτά δίνουν την εντολή να αρχίσουν να δρουν τα άλλα κύτταρα που καταπολεμούν τις λοιμώξεις. Η λοίμωξη από HIV μειώνει τον αριθμό των κυττάρων CD4. Οταν ο αριθμός των κυττάρων CD4 μειωθεί σε ορισμένο επίπεδο, το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος εξασθενεί. Οταν ο αριθμός των κυττάρων CD4 μειωθεί κάτω του 200 ή όταν παρουσιαστούν ευκαιριακές λοιμώξεις ή καρκίνος, λέμε ότι ένα άτομο με λοίμωξη από HIV νοσεί από AIDS.
Υπάρχουν κανονικά τρεις φάσεις της HIV λοίμωξης:
Στάδιο 1
Αμέσως μετά τη μόλυνση, ο ιός πολλαπλασιάζεται στο σώμα με εντυπωσιακούς ρυθμούς, αλλά το ανοσοποιητικό σύστημα, που δεν έχει υποστεί ακόμη ιδιαίτερη βλάβη, κατορθώνει να τον νικήσει.
Στάδιο 2
Το ανοσοποιητικό σύστημα κατορθώνει να κρατά ακόμη τον ιό σε έλεγχο, αλλά αγωνίζεται πολύ πιο έντονα για να το επιτύχει.
Στάδιο 3
Οι άμυνες του οργανισμού εξαντλούνται και ο ιός πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα, με αποτέλεσμα την εκδήλωση σοβαρών λοιμώξεων και νεοπλασιών.
*Πώς μπορεί να προληφθεί η λοίμωξη από HIV/AIDS;
Ο HIV μεταδίδεται μέσω σωματικών υγρών που περιέχουν μεγάλη ποσότητα ιού. Αυτά είναι το αίμα, το σπέρμα, το κολπικό υγρό και το μητρικό γάλα.
Τρόποι μετάδοσης με υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό:
*Σεξουαλική πράξη χωρίς προστασία.
*Κατανάλωση ναρκωτικών ουσιών με χρησιμοποιημένες βελόνες ή σύριγγες.
*Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης μέσω του ομφάλιου λώρου, κατά τον τοκετό ή το θηλασμό.
*Χορήγηση αίματος και παραγώγων αίματος, συχνές μεταγγίσεις αίματος.
Η αποφυγή της λοίμωξης είναι ακόμη το μόνο αποτελεσματικό μέσο προστασίας από τη νόσο του HIV. Η ενημέρωση για τον κίνδυνο μόλυνσης και η τήρηση των μέτρων προστασίας είναι επομένως εξαιρετικής σημασίας.
Τα βασικότερα μέτρα πρόληψης της λοίμωξης είναι:
*Χρήση προφυλακτικών (πιο ασφαλές σεξ).
*Χρήση αποκλειστικά προσωπικών ή καινούργιων συριγγών και βελονών (πιο ασφαλής χρήση).
*Μεταχείριση γαντιών μίας χρήσης κάθε φορά που υπάρχει κίνδυνος άμεσης επαφής με αίμα.
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σε σχέση με την πρόληψη του HIV είναι η ανάγκη για αποτελεσματικές εκπαιδευτικές εκστρατείες και η ανθρωπιστική βοήθεια στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Σημαντική θα είναι και η ανάπτυξη εμβολίου κατά του HIV, το οποίο βρίσκεται ακόμη σε πειραματικό στάδιο.
*Πώς γίνεται η διάγνωση της μόλυνσης από HIV;
Σε μικρό χρονικό διάστημα μετά τη μόλυνσή του από τον HIV, το προσβεβλημένο άτομο μπορεί να εμφανίσει μια οξεία νόσο με συμπτώματα παρόμοια με αυτά της γρίπης (πυρετός, κακουχία, διόγκωση λεμφαδένων, κεφαλαλγία, εξάνθημα). Τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν ύστερα από λίγες ημέρες, ωστόσο, ο πολλαπλασιασμός του ιού συνεχίζει υπογείως και χωρίς να γίνεται αντιληπτός.
Ακόμη κι αν το μολυσμένο από τον ιό άτομο αισθάνεται καλά, ο ιός έχει ξεκινήσει τη μακροχρόνια μάχη του με το ανοσοποιητικό σύστημα και την προοδευτική εξάπλωσή του σε όλο το σώμα. Για το λόγο αυτόν, η νόσος συχνά δεν διαγιγνώσκεται παρά μόνο αφού έχει φθάσει σε προχωρημένο στάδιο.
*Μέθοδοι επιβεβαίωσης της νόσου:
Η δοκιμασία αντισώματος του HIV προσδιορίζει εάν ο ιός έχει ενεργοποιήσει το σώμα ώστε να παράγει ουσίες του ανοσοποιητικού ή αντισώματα. Εάν βρεθούν αντισώματα HIV στο αίμα, το αποτέλεσμα ελέγχεται με τη βοήθεια μιας δεύτερης ανάλυσης αίματος.
Η άμεση δοκιμασία του ιού, η οποία βασίζεται στην αλυσιδωτή αντίδραση της πολυμεράσης (PCR), καθιστά δυνατή την άμεση ποιοτική επιβεβαίωση του ιού. Ο προσδιορισμός της ποσότητας του ιού που είναι παρών στο αίμα, δηλ. το «ιικό φορτίο», αποτελεί βοήθημα στην αξιόπιστη παρακολούθηση της HIV λοίμωξης και διευκολύνει την ορθολογική χρήση των διαθέσιμων θεραπειών.
*Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η λοίμωξη από HIV/AIDS;
Τα φάρμακα κατά του HIV αναστέλλουν τον πολλαπλασιασμό του ιού επεμβαίνοντας σε διάφορες φάσεις του κύκλου της ζωής του. Χρησιμοποιούνται πάντοτε σε συνδυαστική θεραπεία:
Αναστολείς της αντίστροφης τρανσκριπτάσης (RT inhibitors) επεμβαίνουν στη μεταγραφή της γενετικής πληροφορίας του ιού από το RNA στο DNA. Με τον τρόπο αυτόν, αναστέλλουν μια διαδικασία που καταλήγει στην ενσωμάτωση του γενετικού υλικού του ιού στο γενετικό υλικό του προσβεβλημένου κυττάρου.
Οι αναστολείς της πρωτεάσης στερούν από τον ιό τις πρωτεΐνες που χρειάζεται ώστε να μολύνει νέα κύτταρα. Παρ' όλο που εξακολουθούν να σχηματίζονται νέα ιικά σωματίδια, δεν είναι ικανά να μολύνουν νέα κύτταρα.
Οι δοκιμασίες αντίστασης προσδιορίζουν ποια φάρμακα είναι αποτελεσματικά έναντι του ιού - ουσιαστική προϋπόθεση για αποτελεσματική θεραπεία.
Οι αναστολείς σύντηξης προλαμβάνουν την είσοδο του HIV στα κύτταρα και επομένως τη μόλυνσή τους από τον ιό. Τα μη μολυσμένα κύτταρα προστατεύονται.
Η συνδυαστική θεραπεία με τουλάχιστον δύο φάρμακα συχνά μειώνει τον πολλαπλασιαμό του ιού σε τέτοιο βαθμό που το ιικό φορτίο μειώνεται κάτω από το όριο ανίχνευσης.
Η αυστηρή τήρηση της αγωγής που έχει συνταγογραφηθεί είναι πολύ σημαντική για την επιτυχία της. Η ταχεία προσαρμογή των ιών οδηγεί όλο και περισσότερο στην ανάπτυξη αντίστασης και διασταυρούμενης αντίστασης σε φάρμακα. Το γεγονός αυτό επιβάλλει τη συνεχόμενη έρευνα και ανάπτυξη νέων θεραπειών με καινοτόμους τρόπους δράσης.
Σήμερα εναποτίθενται μεγάλες ελπίδες σε ένα νέο εμβόλιο που έχει αναπτυχθεί κατά του HIV. Αυτό το εμβόλιο περιέχει γονίδια του HIV και διεγείρει τόσο την κυτταρική αντίσταση όσο και την απόκριση των αντισωμάτων στον ιό. Πραγματοποιούνται δοκιμές ώστε να προσδιοριστεί κατά πόσον είναι κατάλληλο για χρήση σε ανθρώπους.
Σημαντική θα είναι και η ανάπτυξη εμβολίου κατά του HIV, το οποίο βρίσκεται ακόμη σε πειραματικό στάδιο.