ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ. ΜΑΡΣΕΛ ΠΡΟΥΣΤ

Marcel Proust (10/7/1871 – 18/11/1922)
Συγγραφέας, Γαλλία

.

Η σχέση με τον Μπιμπέσκο και τον Φενελόν ήταν από τις πιο τραγικές στη ζωή του Προυστ. Ήξερε ότι δεν μπορούσε να ζητήσει τον έρωτά τους: ενώ η Αν και ο Λισιέν Ντοντέ ήταν ομοφυλόφιλοι, ο Μπιμπέσκο και ο Φενελόν αγαπούσαν όχι μόνο με θέρμη αλλά και επιδεικτικά τις γυναίκες, αν και αργότερα το ανεξέλεγκτο κουτσομπολιό θα έριχνε μια σκιά πάνω στον αποκλειστικό ανδρισμό του Φενελόν. Σε πολλά γράμματα ο Προυστ προσπαθούσε αγωνιωδώς να απομακρύνει από τον εαυτό του κάθε υποψία ομοφυλόφιλης κλίσης: ήθελε μονάχα φιλία. Όμως τη φιλία έτσι όπως την εννοούσε αυτός, προϊόν πάθους, συμπάθειας και γνώσης, όπως ο Βάγκνερ την είχε παραστήσει στον «Πάρσιφαλ». Ήθελε να βγει από τον εαυτό του, να γίνει ένα μαζί τους, να βυθιστεί μέσα τους, να χαθεί μέσα τους. Προς το τέλος της φιλίας του με τον Μπιμπέσκο, του έγραψε ότι, αφού τον γνώρισε, είχε αλλάξει και είχε αποκτήσει τη συνήθεια να μη ζει πλέον μονάχα για τον εαυτό του, αλλά να διευρύνει τους ορίζοντες της ζωής του μέχρι τα όρια μιας άλλης ύπαρξης, σπέρνοντας σ’ αυτή την τεράστια διέυρυνση του εγώ του ό, τι λαμπερό κι ό,τι αισχρό του προμήθευε η ζωή του. Ωστόσος δεν υπήρξε καμιά ένωση, κανένας συγκερασμός των ψυχών τους, ο Μπιμπέσκο και ο Φενελόν τον συμπαθούσαν και τον εκτιμούσαν – τίποτα περισσότερο. Έτσι, ο Προυστ-Ανδρομέδα παρέμενε αλυσοδεμένος στον βράχο, δίχως ο ελευθερωτής να φαίνεται πουθενά, πέρα από το μακρινό γαλάζιο της θάλασσας’ οδηγούσε όλες τις εμπειρίες του στην ανυπόφορη ένταση της τραγωδίας. «Ξέρω», έλεγε σε μια φίλη, «ότι υπάρχουν έρωτες που γνωρίζουν την ανταπόκριση, αλλά εγώ, αλίμονο, αγνοώ αυτό το μυστικό».

Πιέτρο Τσιτάτι: Το πληγωμένο περιστέρι. Ο Μαρσέλ Προυστ και η Αναζήτηση (Ωκεανίδα)